Fransiya soliq tizimi

Hozirgi vaqtda Fransiyada alortizatsiyani hisoblashni ikki shakli qollaniladi:

• Hozirgi vaqtda Fransiyada alortizatsiyani hisoblashni ikki shakli qollaniladi:
• 1.bir tekisda (to'g'ri chiziqli) hisobdan chiqarish usuli;
• 2.tezlashtirilgan hisobdan chiqarish usuli.
• To'g'ri chiziqli alortizatsiyani hisobdan chiqarish uzoq yillar davolida, uning yagona shakli hisoblangan. To'g'ri chiziqli tartibda uskuna qiymati uning xizmat qilish muhlatiga proportsional ravishda taqsimlanadi. Alortizatsiya koeffitsienti doimiy bo'lib, mulkni qiymatini, uning xizmat qilish muhlatiga bo'lish orqali belgilanadi. Masalan, uy-joyni qiymati 100 birlikka teng bo'lsa va imorat 50 yil turadigan bo'lsa, 50 yil davolida har yiliga 2%dan alortizatsiya hisoblanadi.
• Ikkinchi usulda - uskunani xizmat qilish muhlati olinib unga tenglashtirilgan alortizatsiyani koeffitsienti qo'llanadi. Uskunani ekspluatatsiya qilish muhlati 4 yilgacha bo'lsa koeffitsient baravar birga; 5-6 yil bo‘lsa koeffitsient 2 va 6 yildan ortiq bo'lsa koeffitsient 2,5 baravar qilib belgilanadi.

Mahalliy soliqlar

• Fransiyani soliq tizimida tushumlarning katta qismi mahalliy soliqlarga egallaydi. Mahalliy huqumat organlari - kolmunalar, kolmunalar birlashmasi, departalent va boshqalar - iqtisodiy hayotni ajratilmas sub’ektlari hisoblanadi. 1990-1995 yillar mahalliy ma’muriy organlali umumiy harajatlari ichki yalpi mahsulotni 10% dan ortiqrog'ini tashkil qilgan. Solishtirish uchun keltiraliz: 1970 yillarda bu ko'rsatkich 7,3% tashkil qilgan. Mahalliy byudjetlali umumiy salmog'i, mallakat byudjetini 60% gacha to'g'ri keladi. Shuni eslatib ketish kerakki, mahalliy byudjet bilan mahalliy soliqiarning hajmi ancha farq qilib, birinchisi doimo ko'p bo'lib kelgan va ular yildan -yilga oshib bormoqda. Fransiyada mahalliy to'g'ri soliqlarni hajmi bir yilga 290 mlrd.frankka boradi. Shundan kasb solig'i 126 mlrd., uy-joy solig'i 57 mlrd. frank va yer solig'i 72 mlrd frankni tashkil qiladi. Kelgusida
• mahalliy soliqlar ko‘payib boradi. Bu davlatni umumiy siyosati bo‘lmish —«markazdan qochirish» va mahalliy hududlali boshqarishda mahalliy davlat organlarini huquqlarini kengaytirishdan iborat. Fransiyani ma’muriy-hududiy tarkibi 22 region (hudud) 95 departalent va 36000 kolmunadan tashkil topgan. Bu o‘z navbatida turli xil byudjetlali va mablag1 kelib tushadigan manbalali belgilaydi. To‘g‘ri mahalliy soliqlarga kiradi: bitta soliq korxonaga (kasbga solinadigan soliq) va uchta oilaga solinadigan soliq (uy-joyga, yerga, imoratga). Mahalliy byudjetda soliqlarni salmog‘i-40%, davlat dotatsiyasi-30% va o‘zining tushumlari va zayollari 30%ni tashkil qiladi. Mahalliy byudjetda asosiy soliqlar tushumini kasb solig’i egallaydi. Yuqoridagi soliqlarni bazasi — imorat, inshoot, mashina, uskunalali qiymati va ish haqi fondi hisoblanadi. hisoblash quyidagi tartibda olib boriladi:
• 1. imorat qiymati: 8% boshlang’ich qiymatidan, har yili qaytadan baholash alalga oshiriladi.
• 2. uskuna va boshqa mol-mulkni qiymati: 16% boshlang’ich qiymatidan olinadi.
• 3.ish haqi fondidan-18% tolanadi.
• Iqtisodiy kon’yukturaga qarab, davlat korxonani solig’ini bir qismini qoplaydi: qoplash ikki xil usulda alalga oshiriladi:
• 1.Korxonaga beriladigan kolpensatsiya hajmida mablag'ni toliq kolmunaga olkazadi.
• 2. Kolpensatsiya to‘g‘ri korxonaga beriladi, korxona esa o‘z navbatida soliqni toliq tolaydi. Qo‘shimcha ishchi o‘rinlarini tashkil qilish maqsadida kolmuna aniq korxona uchun soliqni kalaytirishi yoki umuman bekor qilishi mumkin. Kasbga solinadigan soliq korxona faoliyatini natijasi bilan toliq bog’iangan emas. Shuning uchun bu soliq asosiy fondlarga investitsiyani va ishda band ishchilali o‘sish sonini chegaralaydi. Shu sababli bu soliqni tanqid qilinadi. Oilaga solinadigan uchta soliqni mahalliy boshqaruv organiga qarashli hududda yashovchilar tolaydi. Har bir kolmuna o‘zining solig’i stavkasiga ovoz beradi. Imorat va qurilishlarni qiymatidan kelib chiqib, halma shu mulk egalari tolaydi. Bu soliq kolmuna byudjetiga (asosiy qismi) tabaqalashtirilgan stavka bilan tolanadi. Departalent byudjetiga kolmuna tolovidan 0,5 hajmda va hududlar byudjetiga kolmuna stavkasini 3% tolanadi. Uy-joyga solinadigan soliqni bazasi baholangan qiymat hisoblanadi. Baholash 1970 yillari alalga oshirilgan. Uy-joylali 8 ta kategoriyalarga boladilar