Ғуломов Б. Х. Содиқхўжаев с “мевачилик” фанидан ЎҚув услубий мажмуа

ЕНҒОҚ НАВЛАРИ
Гвардейский нави — меваси юмалоқ, қирраси бир оз билиниб туради. Ундан 57,6 процент мағиз чиқади. Магизи ширин, пўчоғи-дан яхши ажралади. Ҳосили сентябрь ойиНинғ урталарида пи-шади.
Гибридний — Пекан ўсимлиги билан ёнғоцнииг «Пионер» навини чатиштнриб олинган янги дурагай нав- Меваси чўзиқроқ, 51,5 процент мағиз чиқади, магизи ширин, • пўчоги ясуда юпқа (ғалвирак ёнғоқ). Баҳорда куртаклари ота-она дарахтларникига нисбатан 10—15 кун кейин уйғонади. Меваси сентябрнинг охири-да пишади. Дарахтлари совуқца чидамли.
Идеал («Антиқа») — навининг меваси тухумсимон, мағзи пўчоғндан яхши ажралади, ширин. Кўчати экилгандан кейин би-ринчи йилиёқ ҳосил беради. Иилига 2 марта ҳосил бериши мум-кин. Биринчи ҳосили сеитябрь бошларида, иккинчиси ноябрь бош-ларида пишади. Меваси узум бошига ўхшашлари ҳам учрайди.
Меваси тухумсимон, ундан 52,8 процент мағиз чиқади. Магизи тўк, пўчоғидан яхши ажралади. Дарахти баҳорги совуққа чидам_: ли, шу билан бошқа навлардан фарқ қилади. Пайванд қилинган кўчати 3-йили ҳосилга киради. Меваси сентябрнинг охирида пи-шади. (XIX рангли расм, 1).
Узбекистон эртаги ёнғоғи — меваси юмалоқ, ундан 54,5 про-цент атрофида магиз чиқади. Мағизи ширин, пўчоғидан осон ажра-лади. Дарахти тез ҳосилга киради, йилига икки марта ҳосил бера-ди. Қишқи ва баҳорги қора совуққа чидамли (XIX рангли расм!, 2).
Юбилейний — ёввойи ҳолда ўсадиган ёнғоқзорлардан тан-лаш йўли билан чикарилган янги нав ҳисобланади. Меваси ю'ма^: лок ундан 50,41 процент мағиз чиқади. Мағизи пўчоғидан осон аж-ралади. Серҳосил, баҳорги қора совук.ка чидамли, тез ҳосилга киради.
Ёнғок мағизидаги ёғ мивдори дарахтнинг ўсиш шароитига ҳам боғлик.. Баъзи маълумотларга караганда, Бўстонлик. районида ўса-диган ёнғокнинг мағизида ўрта ҳисобда 67,1 — 72,65 процент ёғ бўлса, Фарғона воҳасида ўсадиган ёнғок мағизининг таркибидаги ёғ микдори 60—69 процентни ташкил этади. Ёнғок меваси таркиби-даги ёғ ва шакарнинг микдори саноатда катта аҳамиятга эга.