Fuqarolik jamiyati qurish mamlakatimizning asosiy strategic pirovard maqsadi fuqarolik jamiyati insoniyat taraqqiyotining yuqori bosqichi

18. Sudlar faoliyatiga zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini keng joriy etish
Sudlar faoliyatiga zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini keng joriy etishning maksadi va afzalliklari kuyidagilarda kurinadi:
birinchidan, sudlarga murojaat kilish soddalashtiriladi;
ikkipchidan, sudlarda elektron hujjat almashinuvi yo‘lga kuyiladi va texnik ishlarga sarflanadigan vakt tejaladi;
uchinchidan, taraflarning sudga tashrif buyurmasdan turib, aloka tizimi orkali ariza, shikoyat va da’vo arizalarini va boshka murojaatlarni elektron tizim orkali sudga topshirish va uning natijasidan xabardor bo‘lish imkoniyati yaratiladi;
turtinchidan, taraflar sud majlisining vakti va joyi tugrisida uz vaktida elektron shaklda xabardor kilinadi;
beshinchidan, sud majlisi bayonnomasi va boshka protsessual hujjatlarni tayyorlashda kulayliklar tugdiradi.
oltinchidan, sudlarda xisobotlarni yuritishda kulaylik yaratiladi, shuningdek, uning anikligi ta’minlanadi;
ettinchidan, sud karorlarini taraflarga va ijro departamentlariga elektron shaklda yuborish imkoniyati yaratiladi.
SHuningdek, respublikamizda Sud ijro departamenti tomonidan «E-IJROVARAQA» tizimi xam ishga tushurilishi kutilmokda. Bunda kabul kilingan sud karorlari elek­tron tizim orkali ijro ish yurituviga kelib tushadi. Bu, uz navbatida, sud ish yurituvi va ijro ish yurituvi urtasida hujjat aylanishini avtomatlashtirish xamda ijro ish yurituvini tez va samarali yakunlash imkonini beradi.
Sudlar faoliyatida axborot texnologiyalardan foydalanish samaradorligining huquqiy va ijtimoiy-iktisodiy baxrsini kelajak kursatadi. Lekin, sud tizimida axborot texnologiyalaridan foydalanish natijasida olingan dastlabki xulosalar ijobiy ekanini aloxida e’tirof etish lozim. Bu, uz navbatida, ushbu isloxotlarni jadal sur’atlarda davom ettirish lozimligini anglatadi.


19. Odil sudlovni amalga oshirish samaradorligi va sifatini oshirish

Fuqarolarning odil sudlovga tuskinliksiz erishishini ta’minlash. Uzbe­kistan Respublikasining Konstitutsiyasiga muvofik, har bir shaxsga uz xukuk va erkin-liklarini sud orkali ximoya kilish, davlat organlarining, mansabdor shaxslarning, jamoat birlashmalarining gayrikonuniy xatti-harakatlari ustidan shikoyat kilish xukuki kafolatlanadi. Har kanday manfaatdor shaxe buzilgan yoki nizolashayotgan xukuki yoxud konun bilan kuriklanadigan manfaatlarini ximoya kilish uchun konunda belgilangan tartibda sudga murojaat kilishga xdkli. Demak, sudlar manfaatdor shaxslarning xukuk va erkinlikla-rini ximoya kilish yo‘li bilan odil sudlovni amalga oshiradi.
Odil sudlovning fakat sudlar tomonidan amalga oshirilishi Uzbekiston Respub-likasining Konstitutsiyasida, «Sudlar tugrisida»gi konunda va boshka konunlarda uz ifodasini topgan. Fuqarolarning odil sudlovga tuskinliksiz erishishini ta’minlash uchun ularga kupidagi imkoniyatlar berilishi kerak:
-sud harajatlarining kup bulmasligi;
-sud tomonidan davlat boji to‘lashdan ozod kilinishi yoki ularni to‘lashning kechik-tirilishi;
-malakali yuridik yordam olishga yo‘l kuyilishi;
-fuqarolarga sud ximoyasidan foydalanishda kulayliklar yaratish makeadida sud idoralari xalkning yashash joylariga mumkin kadar yakinlashtirilib joylashtirilgan bo‘lishi.
Birok, xozirgi kunda konunchilikdagi ayrim tusiklarning mavjudligi fuqaro­larning tugridan-tugri sud orkali ximoyalanish xukukini cheklamokda. SHuning uchun xam Uzbekiston Respublikasi Prezidentining 2016 yil 21 oktyabrdagi «Sud-xukuk ti-zimini yanada islox kilish, fuqarolarning xukuk va erkinliklarini ishonchli ximoya kilish kafolatlarini kuchaytirish chora-tadbirlari tugrisida»gi PF-4850-son⁶, 2017 yil 7 fevraldagi «Uzbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish buyicha Harakatlar strategiyasi tugrisida»gi PF-4947-son Farmonlarining kabul kilinishi⁷ mamlakati­mizda sud-xukuk tizimini yanada demokratlashtirish va erkinlashtirish, fuqarolarning odil sudlovga tuskinliksiz erishishini ta’minlashni sifat jixatdan yangi boskichga kutardi.