Gann effekti va ko’chkili ko’payish. Reja

Mavzu : Gann effekti va ko’chkili ko’payish.
Reja:
I.Kirish.
II. Asosiy qism:
1.Gann effekti va Gann diodi
2. Gann diodining ishlash prinsipi.
3.Ko’chkili ko’payish va uning sodir bo’lish jarayoni.
III. Xulosa.
IV. Foydalanilgan adabiyotlar.

I.Kirish.
Bizga Elektronika fanidan yaxshi ma’lumki yarimo’tkazgichlar bo’lgan diodlar bir necha toifalarga bo’linadi. Shubhasiz ulardan biri Gann effektiga ega Gann diodidir.Gann diod, shuninGann diodiek, uzatiladigan elektron qurilma (TED) deb ham nomlanadi, bu yuqori chastotali elektronikada ishlatiladigan, salbiy qarshilikka ega, ikki terminali passiv yarimo'tkazgichli elektron komponentdir. U 1962 yilda fizik J. B. Gann tomonidan kashf etilgan "Gann effekti" ga asoslanadi. Undan eng katta foydalanish mikroto'lqinlarni yaratish uchun elektron osilatorlarda, masalan, radar tezligi, mikroto'lqinli o'rni ma'lumot uzatish uzatgichlari va avtomatik eshik ochish moslamalarida qo'llaniladi. Uning ichki tuzilishi boshqa diodlardan farqli o'laroq, u faqat N-yarim o'tkazgichli yarimo'tkazgich materialidan iborat, aksariyat diodlar esa P va N-nurli mintaqalardan iborat. Shuning uchun u faqat bitta yo'nalishda harakat qilmaydi va boshqa diodlar singari o'zgaruvchan tokni to'g'rilay olmaydi, shuning uchun ba'zi manbalar diod termini ishlatmaydilar, balki TED ni afzal ko'rishadi. Gann diodida uchta mintaqa mavjud: ularning ikkitasi har bir terminalda og'ir N-doped bo'lib, ular orasida yupqa qatlamli n-dop material mavjud. Qurilmaga kuchlanish qo'llanilganda, elektr gradyan ingichka o'rta qatlam bo'ylab eng katta bo'ladi. Agar kuchlanish kuchaytirilsa, avval qatlam orqali o'tadigan oqim kuchayadi, lekin oxir-oqibat, yuqori dala qiymatlarida o'rta qatlamning o'tkazuvchanlik xususiyatlari o'zgarib, uning qarshiligini oshiradi va oqimning pasayishiga olib keladi. Bu Gann diodining joriy kuchlanish xarakteristikasi egri chizig'ida manfiy differentsial qarshilikka ega bo'lganligini anglatadi, unda qo'llaniladigan kuchlanishning ko'payishi tokning pasayishiga olib keladi. Ushbu xususiyat uni kuchaytirishga, radio chastotasi kuchaytirgichi sifatida ishlashga yoki DC kuchlanishiga ta'sir qilganda beqaror va tebranishga imkon beradi.
Bundan tashqari yarimo’tkazgichlar bilan bevosita bog’liq bo’lgan ko’chkili ko’payish ham elektronika taraqqiyotida muhim o’rin tutadi. Ko'chkili ko’payish - bu izolyatsiya qiluvchi va yarimo'tkazuvchi materiallarda yuzaga keladigan hodisa. Bu elektr tokini ko'payish shakli bo'lib, u materiallar ichida juda katta oqim o'tkazishga imkon beradi, aks holda yaxshi izolyator bo'ladi. Bu elektron ko'chkilarning bir turi. Elektron ko'chkisi - bu elektr uzatish muhitidagi bir qator erkin elektronlar kuchli tezlashuvga duchor bo'lib, keyinchalik boshqa muhitning boshqa atomlari bilan to'qnashadi va shu bilan ularni ionlashtiradi (zarba ionlanishi).