Garant cash as

7.Korxonaning moliyaviy holati. Korxona foydasi va rentabelligi tahlili
Korxonaning moliyaviy holati tahlili bu — korxonalarning ochiq tarzdagi moliyaviy hisobotlarining ma’lumotlariga asoslanib o’tkaziladigan tahlildir. Yuqorida ta’kidlanganidek moliyaviy tahlilni korxonalarning xodimlari o’tkazishi mumkin, lekin moliyaviy xisobot ochiq bo’lganligi uchun bu tahlilni boshqa tashqi organlar, korxonalar va tashkilotlar — soliq, moliya, bank va boshqalar tomonidan o’tkaziladi hamda korxonalarning moliyaviy xolatiga baho beriladi. Boshqaruv tahlili bevosita korxonalar tomonidan o’tkazilib, u ham ochiq, ham yopiq xisobot axborotlariga asoslanadi va bu tahlil yakunlari korxonalar raxbariyati tomonidan boshqaruvlikni takomillashtirish uchun foydalaniladi. Bu tahlilda yopiq ma’lumotlardan foydalanilganligi uchun bu tahlilni asosan tashqi korxona va organlar emas, bevosita korxona xodimlari olib boradilar, chunki bozor munosabatlari davrida xar bir korxona o’zining xisob siyosatiga ega. Shuningdek, uning faoliyatida tijorat sirlari bo’lib, ular moliyaviy xisob va xisobotda emas, boshqarma xisob va xisobotida ifodalanadi. Moliyaviy va boshqaruv tahlil shakllari bir birini inkor qilmaydi, ular bir-biri bilan bog’lik, lekin bajaradigan vazifalari va xususiyatlari xar xil. Moliyaviy tahlil quyidagi xususiyatlarga ega: - moliyaviy tahlilning yakunlari ochiq bo’lib, ulardan hamma foydalanishi mumkin; - moliyaviy tahlilning sub’yektlari va bu tahlilning yakunlaridan foydalanuvchi organ, korxona, tashkilotlar tarkibi keng;
Moliyaviy natijalar tahlili - oqilona ishlab chiqish va qabul qilish boshqaruv qarorlari xo'jalik yurituvchi sub'ekt faoliyati samaradorligini oshirishga qaratilgan.
Rentabellik korxona faoliyati samaradorligining asosiy sifat ko'rsatkichlaridan biri bo'lib, mahsulot (ishlar, xizmatlar) ishlab chiqarish va sotish jarayonida xarajatlarning rentabellik darajasini va mablag'lardan foydalanish darajasini tavsiflaydi. Rentabellik ko'rsatkichlari koeffitsientlar yoki foizlarda ifodalanadi va har bir pul birligidan olingan foyda ulushini aks ettiradi. Shunday qilib, foydadan ko'ra to'liqroq boshqaruvning yakuniy natijalarini tavsiflaydi, tk. ularning qiymati ta'sirning mavjud yoki foydalanilgan resurslarga nisbatini ko'rsatadi.
Foyda miqdori va rentabellik darajasi korxonaning ishlab chiqarish, marketing va tijorat faoliyatiga bog'liq, ya'ni. bu ko'rsatkichlar boshqaruvning barcha jabhalarini tavsiflaydi.
Foyda olish har qanday tadbirkorlik sub'ektining asosiy maqsadi hisoblanadi. Bir tomondan, foyda korxona faoliyati samaradorligining ko'rsatkichidir, chunki. u asosan korxona sifatiga bog'liq bo'lib, uning xodimlarining resurslardan eng samarali foydalanishga iqtisodiy qiziqishini oshiradi, tk. foyda korxonaning ishlab chiqarish va ijtimoiy rivojlanishining asosiy manbai hisoblanadi. Boshqa tomondan, u davlat byudjetini shakllantirishning eng muhim manbai bo'lib xizmat qiladi. Shunday qilib, korxona ham, davlat ham foyda miqdorining o'sishidan manfaatdor.