Гавай оролларидаги лаваларнинг бир тури -ало
Download 0.76 Mb.
|
lug\'at 140 (2)
- Bu sahifa navigatsiya:
- ГЕОАНТИКЛИНАЛЬ
- ГЕОЛОГИЯ ДИНАМИЧЕСКАЯ
|
ГЕНЕЗИС — Генезис (юнон. депе-
515 — келиб чиқиш, ҳосил бўлиш) — геологияда ер пустини ташкил этувчи жинслар ва ундаги маъданларнинг хамда тупроқ сув ва газларнинг ҳосил бўлиш жараёни. Турли геологик махсулотларни ўрганишда адамиятли. ГЕОАНТИКЛИНАЛЬ — Геоантиклиналь — бурмаланган ўлкаларда узоқ вақт давомида кўтарилган қурилмалар. Бурмаланган ўлкаларга нисбатан ички ва ташки геоантиклиналларни ажратиш мумкин. ГЕОЛОГИЯ — Геология (§ео — ер ва 1одо5 — ўрганаман) — Ернинг тўзилиши ва келиб чикиши ҳақидаги фан, Г. ернинг таркиби, ички тўзилиши, ривожланиши цонуниятлари, маъдан конлари ва ер ости сувларининг пайдо бўлиши, шунингдек ерда бўладиган турли геологик жараёнларни ўрганади. Г. фани амалий жиҳатдан қатта адамиятга эга. Яции йилларгача Г. фойдали қазилмаларни излаш б-нгина шурулланган бўлса, ҳозир геологик хулосаларсиз йирик саноат иншоотлари куриб бўлмайди. Г. фани бир-бирига боглиц бир неча соҳалардан: петрография, литология, минералогия, геохимия, кристаллография, металлогения, гидрогеология, геоморфология, динамик геология, инженерлик геологияси, геотектоника, вулканология, геофизика, сейсмология, тарихий геология, стратиграфия, палеонтология ва геоэкологиядан иборат. Техника ривожлана борган сари минерал хом аш ёларга бўлган эдтиёж хам ортиб бормоқда. Бу эса фойдали қазилмаларни ер багрининг чуқур қисмларидан излашни такозо этади. Шу сабабли Г. нинг ҳозирги вазифаси Ер пусти юқори мантия қисмининг тўзилишини, таркиби ва унда содир бўлган жараёнларни яхлит ўрганишдан иборатдир. ГЕОЛОГИЯ ДИНАМИЧЕСКАЯ — Динамик геология — геология фанинииг бир со^аси. Ер пусти ва устки қисмида кечадиган геологик жараёнларни ўрганади. Ернинг устки қисмид а (экзоген) ва чуқур қисмида (эндоген) бўлиб турадиган динамик жараёнлар геологиясига бўлинади. Д . г. ички ва ташқи геологик жараёнларни ўрганади. Ернинг устки қисмида бўладиган жараёнларда текислик, тоғлар. т. ж. ҳосил бўлса, шунингдек уларнинг емирилиши, таркиби ҳамда тўзилишининг ўзгариши, чўкиндилар тупланиши ва рельеф вуж удга келишига олиб келади. Бу жараёнлар ер юзининг бир жойида доллар, жарлар, тоғлар, иккинчи бир жойда эса пасттекисликлар, текисликлар, адирлар ҳосил қилади. Экзодинамик жараёнларга: нураш, емирилиш, муз, шамол дарё ва денгизларнинг геологик ишлари киради. Ички жараёнларга Ернинг чуқур қисмидаги босим ва ҳарорат таъсирида қатламларнинг бурмаланиши, ёрилиши, ажралиши, сурилиши, вулканларнинг отилиши, Ер қимирлаш киради. Д. г. шунингдек Ер мантияси ва ядросидаги ҳарақатларни ўрганади. Download 0.76 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|