СДВИГ ТРАНСФОРМНЫЙ -
Трансформ силжиш — Ер пустининг
чўзиладиган жойида пайдо бўладиган
йирик, кундаланг силжиш. Т. с. океанларда, айницса океан ўртасидаги
тоғларнинг марказий қисми тизмаларида кенг тарқалган. Т. с. Буйлаб ётиқ силжиши натижасида океан ўртасидаги торлар кундаланг, йирик булакларга ажратилади, бу булаклар ўзаро кетма-кет жойлашади. Булакларнинг силжиши Т. с. буйлаб чўзилиш учидан икки томонга ҳараб йуналади. Силжиш текислиги одатда тик бўлади.
СДВИ ГО-СБРОС И СБРОСОСДВИГ — Силжима-ўзилма ва ўзилма-силжима. Осма қанотлари тушган ва силжиш текислигининг тушиши ва йуналишига нисбатан қия силжиган ер ёриқлари, У. ларда С. ҳам, У. ҳам намоён бўлади.
СЕГРЕГАҚИЯ — Сегрегақия —
магманинг кристалланиш жараёнида
ҳосил бўлган м-ллар туплами. Улар
кристалланиш жараёнининг дастлабки махсулоти цисобланади. М-лларнинг С. си асос ва ўта асос т. ж. ларида кўпроқ учрайди. Мае., ўта асос т. ж. ларида хромит С. кўп тарқалган. Улар ҳар хил шакл ва қатталикка эга.
СЕДИМЕНТАҚИЯ — Седиментақия чўкинди ҳосил бўлиши. Чўкиндилар сув ва шамол ёрдамида ҳарақатдаги цолатидаи турғун ҳолатга ўтади; чуқурликда, дарё водийларида, ҳавзаларида, ороллар ва океанлар ҳавзаларида ташҳаридан тайёр у>латда келган моддалардан ташкил топади. Баъзан кимёвий ва органик бирикмалардан ҳосил бўлади. Етқизиқларнинг музлик турлари турли хил жинслар билан ифлосланган музлар эришидан вужудга келади. Етқизиқларнинг вулканик тури эса вулкан ҳарақати натижасида отцинди жинслардан ташкил топади.
СЕДИМЕНТОҒЕНЕЗ — Седиментоғенез — чўкинди ҳосил бўлиш жараёни.
СЕДЛОВИНА — Бел — икки чўққи ораси. Тор тизмасининг эгилган ва ошиб ўтиш осон бўлган жойи.
СЕЙСМИЧНОСТЬ — Сейсмиклик—ҳудудларда зилзилаларнинг тарқалиши ва кучига оид кўрсаткичлар.
СЕЙСМОГРАММА — Сейсмограмма — сейсмик тўлқинларни ифодаловчи чизма, сейсмоприёмник ёрдамида зилзила тўлқинларини қабул қилиб, уларни махеус асбоблар воситаси, ёрурлик сезгир қоғозга автоматик тарзда ёзиш. Вертикал чизиқлар сейсмограммада хар 0,01 ёки 0,1 сек. Вақт белгисинн аниқлайди.
Do'stlaringiz bilan baham: |