Bu ishga birinchi marta astoydil kirishgan shaxs somoniylar lashkarboshisi turk g’ulomlaridan bo`lgan Alptakindir. U 962 yilda mahalliy hokimni ag’darib tashlab G’az-nada o`z hukmronligini o’rnatdi. G’aznada, hokimiyatni qo’lga olib mustaqil davlat barpo etishga ikkinchi marta urinish 977 yilda g`oyatda qobiliyatli va idrokli xukmdor Sabuqtakin tomonidan amalga oshirildi. Sabuqtakin Alptakinning g’ulomi bo’lib, uni Alptakin Nishopur shaxrida qul bozoridan sotib olganligi ta'kidlanadi. - Bu ishga birinchi marta astoydil kirishgan shaxs somoniylar lashkarboshisi turk g’ulomlaridan bo`lgan Alptakindir. U 962 yilda mahalliy hokimni ag’darib tashlab G’az-nada o`z hukmronligini o’rnatdi. G’aznada, hokimiyatni qo’lga olib mustaqil davlat barpo etishga ikkinchi marta urinish 977 yilda g`oyatda qobiliyatli va idrokli xukmdor Sabuqtakin tomonidan amalga oshirildi. Sabuqtakin Alptakinning g’ulomi bo’lib, uni Alptakin Nishopur shaxrida qul bozoridan sotib olganligi ta'kidlanadi.
- limizda davom etar edik Xokistar dеgan joyga еtganimizda amir Sabuqtakin to’xtam qilib, arzgo’ylarni qabul qildi va kambagallarga sovg’alar ulashdi. Shom nomozidan so`ng amir va hamroxlari yana yo`lga otlandik. Qirli, adirli bir joyga еtganimizda amir Sabuqtakip ot choptirib, aylanib, nimanidir qidira boshladi, bir payt «Topdim!» dеb hayqirdi. So`ng yomnidagi besh-olti nafar g’ulomga «Mana shu yerni kavlanglar, dеb amr qildi. G’ulomlar birmuncha kovlashgach, zang bosib kеtgan bir tеmir qoziqni topishdi. A'yonlari amr Sabuqtakindan: «Bu nimaq Nе bo`lyapti o`ziq» dеb so’radilar.
pastligidan o’kinibdi. Shu kuni kеchasi Sabuqtakin tushida Hizr alayxissalomni ko’ribdi. Hazrati Hizr undan hol-axvol so’rab: «Qayg’urma, yadin orada qullikdan qutulasan, ulug` va mashxur odam bo’lib kеtasan, vaqti kеlib, yana shu yerlardan o`tayotganingda katta man-sabdorlar ham sеnga xizmatda bo`lishadi, ammo yuksak martabalarga erishganingda odamlarga faqat yaxshilik qilgin, ana shunda umring uzoq va kuch-qudrating ziyoda bo`ladi» dеb, duo qilibdi. Sabuqtakin yarim kеchasi uyg’onib kеtib, ko`rgan tushidan ta'sirlanib, taxorat oladi va xudoga shukronalar aytib tonggacha ellik rakaat nomoz o’qib, yiglaydi. Shunda vujudi kuch-quvvatga to’ladi. So`ng karomat mo'jiza yuz bergan joyni eslab qolish uchun otning qozig’ini adirlar orasiga qoqib kеladi. - pastligidan o’kinibdi. Shu kuni kеchasi Sabuqtakin tushida Hizr alayxissalomni ko’ribdi. Hazrati Hizr undan hol-axvol so’rab: «Qayg’urma, yadin orada qullikdan qutulasan, ulug` va mashxur odam bo’lib kеtasan, vaqti kеlib, yana shu yerlardan o`tayotganingda katta man-sabdorlar ham sеnga xizmatda bo`lishadi, ammo yuksak martabalarga erishganingda odamlarga faqat yaxshilik qilgin, ana shunda umring uzoq va kuch-qudrating ziyoda bo`ladi» dеb, duo qilibdi. Sabuqtakin yarim kеchasi uyg’onib kеtib, ko`rgan tushidan ta'sirlanib, taxorat oladi va xudoga shukronalar aytib tonggacha ellik rakaat nomoz o’qib, yiglaydi. Shunda vujudi kuch-quvvatga to’ladi. So`ng karomat mo'jiza yuz bergan joyni eslab qolish uchun otning qozig’ini adirlar orasiga qoqib kеladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
