Gazni qayta ishlash texnologiyasi fani 6-mavzu : vodorod sulfidni element oltingugurtga aylantirish mexanizmi maruzachi

Bosim pasayishi va haroratning ko‘tarilishi ba’zi bir faktorlar bilan chegaralanganligi uchun amalda jarayonni jadallashtirish maqsadida katalizatorlar qo‘llaniladi.

Katalizatorlar sifatida boksidlar ishlatiladi. Boksidlarni tarkibida asosan alyuminiy gidrooksidi, temir oksidlari, kremnezem (SiO2), titan oksidi (TiO2), kalsiy, magniy oksidlari va boshqa birikmalar.

Boksidlarni katalizator sifatida keng miqyosda ishlatilishi ularni arzonligidir. Lekin ularning asosiy kamchiliklari – tarkibini barqaror emasligi, yuzasini rivojlanmaganligi va Klaus qurilmasida aktivligini pasayib qolishligidir. Vaqt o‘tishi bilan boksidlar o‘rniga yangi zaharlanishga barqaror bo‘lgan, masalan, alyuminiy oksidi ishlatila boshlandi. Bu katalizator rivojlangan makro – g‘ovakli bo‘lib yuqori reaksiya qobiliyatiga ega. Katalizatorni tarkibiga uni samaradorligini oshirish uchun modifikatorlar qo‘shiladi.

Boksidlarni katalizator sifatida keng miqyosda ishlatilishi ularni arzonligidir. Lekin ularning asosiy kamchiliklari – tarkibini barqaror emasligi, yuzasini rivojlanmaganligi va Klaus qurilmasida aktivligini pasayib qolishligidir. Vaqt o‘tishi bilan boksidlar o‘rniga yangi zaharlanishga barqaror bo‘lgan, masalan, alyuminiy oksidi ishlatila boshlandi. Bu katalizator rivojlangan makro – g‘ovakli bo‘lib yuqori reaksiya qobiliyatiga ega. Katalizatorni tarkibiga uni samaradorligini oshirish uchun modifikatorlar qo‘shiladi.

Katalizatorni faolligi vaqt o‘tishi bilan pasayadi. Bunga sabab katalizatorning strukturasini o‘zgarishi, uni yuzalariga har-xil aralashmalarni o‘tirib qolishi, hamda alyuminiy oksidini sulfatlanib qolishidir. Shuning uchun har 3-4 yilda katalizator to‘liq almashtiriladi.

Klaus qurilmasini texnologik chizmasi odatda, uch bosqichdan; termik, katalitik va yondirib yuborishdan iborat. Katalitik bosqich o‘z navbatida harorat farqiga qarab bir nechta bosqichlarga bo‘linishi mumkin. Atmosferaga tashlanayotgan vodorod sulfadni yoqib yuborish bosqichi termik va katalitik bo‘lishi mumkin.