Genetika genetika so'zi grekcha genetikos — tug'ilishga taalluqli, aloqador degan so'zdan olingan. Genetika barcha tirik organizmlarga xos bo'lgan xususiyat — irsiyat va o'zgaruvchanlik qonuniyatlarini o'rganuvchi fandir. Irsiyat

Poliduragay irsiylanishga doir test savollari
1. O’roqsimon anemiya, katarakta, ahondroplaziya kasaliklari chala dominantlik holda irsiylanadi. Gomozigota dominant holda embrional rivojlanishning dastlabki bosqichlaridayoq o’lib ketadi. Trigetrozigota ota-onadan tug’ilgan farzandlarni necha % o’roqsimon anemiya bo’yicha sog’lom?

A) 50% B) 25% C) 12.5% D) 33.3%

2. O’roqsimon anemiya, katarakta, ahondroplaziya kasaliklari chala dominantlik holda irsiylanadi. Gomozigota dominant holda embrional rivojlanishning dastlabki bosqichlaridayoq o’lib ketadi. Trigetrozigota ota-onadan tug’ilgan farzandlarni necha % o’roqsimon anemiya va ahondroplaziya bo’yicha hamda barcha belgilar bo’yicha sog’lom bolalarning tug’ilish ehtimolligi necha %ni tashkil etadi?

A 3.703 / 7.407 B 7.407 / 3.703

C11.109 / 7.407 D 7.407 / 11.109

3. Odamlarda sochning jingalakligi silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota organizmlarning sochi to’lqinsimon bo’ladi. O’ng qo’lni ishlatish va normal eshitish chapaqaylik va karlik ustidan to’liq dominantlik qiladi. Jingalak sochli, o’naqay, normal eshituvchi ikkinchi belgi bo’yicha geterozigota ayol, to’lqinsimon sochli, chapaqay, gomozigotali normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Ularda sochning tuzilishidan qat’iy nazar, o’naqaylik belgisi bo’yicha geterozigotali, normal eshituvchi farzandlarning tug’ilish extimolligi necha % bo’ladi?

A) 12,5 % B) 25 % C) 50 % D) 100 %

4. Guli qizil, baland bo’yli, yashil donli o’simliklar guli oq, past bo’yli, sariq donli o’simliklar bilan chatishtirildi. Agar F₂ da jami 960 ta o’simlik olingan bo’lsa, ulardan qanchasi fenotip bo’yicha F₁ duragaylariga o’xshaydi?

A) 960 B) 640 C) 405 D) 900

5. Itlarda yungining uzun bo’lishi, tanasi qora rangda bo’lishi va quloqlarining osilganligi, yungining kalta bo’lishi, tanasi jigarrangda bo’lishi va quloqlarining tikka bo’lishiga nisbatan ustunlik qiladi. Barcha belgisi bo’yicha geterozigota it, hamma belgilari bo’yicha gomozigota retsessiv it bilan chatishtirilgan bo’lsa, avloddagi qora uzun yungli itlarning necha foizi quloq suprasi osilgan ?

A) 12,5% B) 37,5% C) 50% D) 25%

6. Kataraktaning ikki xil irsiy shakli bor. Birinchisi autosoma dominant tipda, ikkinchisi autosoma retsessiv tipda birikmagan holda irsiylanadi. Kataraktaning autosoma dominant tipi bilan kasallangan geterozigotali, retsessiv tipi bo’yicha sog’ va gomo zigotali qo’yko’z er xotin nikohidan sog’lom, ko’k ko’zli farzand tug’ilgan. Tug’ilgan farzandlarning necha foizi uchta belgi bo’yicha gomozigotali bo’ladi?

A) 25 B) 43.75 C) 50 D) 31.25

7. Odamlarda sochning jingalakligi silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi,geterozigota organizmlarning sochi to’lqinsimon bo’ladi.O’ng qo’lni ishlatish va normal eshitish chapaqaylik va karlik ustidan to’liq dominantlik qiladidilar.Jingalak sochli,o’naqay ,normal eshituvchi( ikkita belgisi bo’yicha geterezigota) ayol, to’lqinsimon sochli ,chapaqay, normal eshituvchi(geterezigota) erkakka turmushga chiqqan.Bu nikoxdan tug’ilishi mumkin bo’lgan to’lqinsimon sochli farzandlar orasida chapaqay normal va chapaqay kar farzandlarning tug’ilish ehtimolini aniqlang.

A)12,5% va12,5% B)37,5 %va 37,5%

C)37,5% va 12,5% D)12.5% va 37.5%

8. Insonlarda yuqori qovoqning osilgan bo’lishi, qoshning sertuk bo’lishi, burunning katta bo’lishi dominant belgi hisoblanadi. Agar qoshi sertuk, qovog’i normada, burni katta, genotip bo’yicha gomozigota erkak siyrak qoshli, qovog’i osilgan va burni kichik gomozigotali ayolga uylansa, ularning farzandlari orasida necha foizini qoshi sertuk, qovog’i osilgan va burni katta bo’ladi?

A) 0 B) 75 C) 100 D) 25

9. Ikkita ota-ona chatishtirilganda naslda fenotipi har xil bo’lgan teng miqdordagi individlar hosil bo’lgan,ya’ni 1:1:1:1:1:1:1:1.Bunday chatishtirish tipi nima deb ataladi?

A) diduragay B) monoduragay

C) tahliliy chatishtirish D) tetraduragay chatishtirish

10. Pomidorning gomozigota uzun poyali, geterozigota qizil va yumaloq formasi, gomozigota geterozigotali yumaloq, kalta poyali, sariq mevali formasi bilan chatishtirilgan F1 duragaylarning genotipini aniqlang?

A) AABBCC, AaBbCc, AaBBCc, Aabbcc

B) AaBbCc, AaBBCC, AaBBCc, AaBbcc, Aabbcc

C) AaBbCc, aaBbCc, AABbCc, AaBBCc, aaBbcc, AaBbcc, aabbcc

D) AaBbcc, AaBbCC, AabbCc, Aabbcc, AaBbCc, AabbCC

11. Alternativ belgilarning soni noma’lum bo’lgan ( hamma belgilari bir- biridan keskin farq qilgan ) ikki organism chatishtirilganda F₂ da 729 ta genotipik sinf ajralsa, nechta fenotipik sinf hosil bo’lishini toping.

A) 128 B) 16 C) 32 D) 64

12. Quyidagi chatishtirilishdan nechta avlod olinadi?

AabbCcDdEe x aaBiiccDDEe

A) 16 B) 64 C) 256 D) 32

13. Ikki belgisiga ko’ra geterozigotali organism, uchta belgisiga ko’ra geterozigotali tetradurgay forma bilan chatishtirilganda nechta avlod olinadi?

A) 32 B) 16 C) 64 D) 48

14. Qandaygenotipli organizmlar chatishtirilganda, avlodda eng kam kombinatsiya hosil bo’ladi?

A) AaBbCc x AaBbCc B) aaBbCc x AABbCc

C) AaBbCc x AAbbCC D) AaBbcc x AaBbCc

15. Genotipi ikkibelgisi bo’yicha geterozigota, bir belgisi bo’yicha gomozigota retsessiv bo’lgan organizm quyidagi shartlardan qaysi birini bajarmaydi ( barcha genlar autosomalarda joylashgan)?

A) 4 ta gameta hosil qiladi

B) undan abc ko’rinishida gameta olish mumkin

C) undan ABC ko’rinishda gameta olish mumkin

D) undan aBd ko’rinishda gameta hosi qilish mumkin