Geoaxborot tizimlarini qo’llash muammolari - Hozirgi vaqtda plan va kartalarni yaratish ikki usulda olib boriladi: Erda geodezik ishlarni olib borish bo‘yicha va joyning masofadan turib olingan rasmini deshifrovka qilish (o‘qish) natijasida. Bunday rasmlar Erning turli sun’iy yo‘ldoshlaridan, ya’ni kosmik kemalar, samolѐtlar va vertolѐtlardan olingan yarim tonalli (rangliga o‘xshash) ѐki oq-qora kosmik va aerofotosuratli tasvirlaridan iborat.
Geoaxborot tizimlarini qo’llash muammolari - Ular ѐrdamida xududning ѐki biror joyning raqamli tasvirini olish va keyinchalik uni to‘g‘ridan-to‘g‘ri kompyuterga kiritish mumkinligi nafaqat rasmlarga kimѐviy ishlov berish, hatto skanirlash bosqichida tasvirni raqamli shaklga o‘tkazish jaraѐnlari chetlab o‘tilmoqda. Ular oddiy fotokameralar kabi ishlaydi, lekin ularda fototasvirni elektr signallarga aylantirvchi fotosezgir elementlar ishlatiladi. Signallar kodlangach, ular fotokamera xotirasida saqlab qolinadi va istalgan paytda tasvirlar kompyuterga ѐzib olinishi mumkin. Keyinchalik fototasvirlarga maxsus grafikli redaktorlar ѐrdamida ishlov berilib, ular prInter ѐki plotterlarda nashr qilinishga uzatiladi
Geoaxborot tizimlarini qo’llash muammolari - Agar ishga sifatli fotokameralar jalb qilinsa, skanerlar va nusxa ko‘chirish qurilmalaridan voz kechsa ham bo‘ladi. Hozirgi paytda fototasvirlarni kompyuter xotirasiga kiritish, asosan, fotomateriallarni skanerlash bilan amalga oshirilmoqdi. Fotomateriallar sifatida negativlar, diapozitivlar va rulonli aerofilmlar ishlatilmoqda.
Geoaxborot tizimlarini qo’llash muammolari - Bu uslubdan foydalanish natijasida geodezik ishlar katta aniklikda bajariladi, bu esa oldingi geodezik asboblardan (teodolit, taxeometr, lenta) va uslublardan foydalanib koordinatalarni aniqlash ishlariga ancha engillik kiritdi. Fotogrammetrik ishlov berishga quyidagi jaraѐnlar kiradi: - analitik fototriangulyasiya, yani fotogrammetrik uslublar bilan mavjud tayanch nuqtalar koordinatalariga nisbatan joyning boshqa nuqtalari koordinatalarini aniqlash usuli. Bu ish natijasida, faqatgina joyning boshqa nuqtalarining koordinatalarinigina emas, balki joy stereomodelining planga olish vaqtidagi fazoviy joylashishini ifodalovchi modelning tashqi orientirlash elementlari ham aniqlanadi.
Geoaxborot tizimlarini qo’llash muammolari - Oxirgi yillarda bu ishlar bevosita GPS-priѐmniklaridan foydalanib amalga oshirilmoqda ; - ob’ektlarni raqamlash (vektorlash) - joyning stereomodelini hosil qilish, ob’ektlarni bir vaqtning o‘zida deshifrovka qilish (o‘qish) va ularni qabul qilingan shartli belgilarda tasvirlash; - relefning raqamli modelini hosil qilish va u asosida rangli ѐki oq-qora ortofotoplanlar yaratish.
Do'stlaringiz bilan baham: |
