Геометрик оптика асосан ёруғлик бу шаффоф муҳитда тўғри чизиқ бўйича тарқаладиган нур

1 – rasm

Nisbiy spektral nur samaradorligi ( ko`rishning ) kunduzgi ( qizil chiziq ) va tungi ( ko`k ) holati uchun. ( 1 – rasm )

Yorug`likning ko`zga ta`siri to`lqin uzunligiga yuqori darajada bog`langan. 1 – rasmda inson ko`zi uchun normal ko`rishning o`rtacha sezgirligini o`rganishda, nurlanishning har xil to`lqin uzunliklariga mos kelgan nisbiy spektral sezgirlik egri chiziq ( qo`ng`iroq shaklda bo`lib ) orqali tasvirlangan. Gorizontal o`q boyicha to`lqin uzunlik nm da, vertikal o`q boyicha nisbiy cpektral sezgirlik V ( ) joylashtirilgan.

Kunduzgi ko`rish uchun = 683 bo`lsa, K ( ) = 683 V ( )

Tungi ko`rish uchun = 507 bo`lsa, K ( ) = 507 V ( )

Amaliy mashg`ulot

Yorug`lik to`lqini energiyasi

1 – masala

Eni 0,5 m, bo`yi 0,8 m bo`lgan to`g`ri to`rtburchakdan iborat maydonni 6,28 Vtli oqim ( yorug`lik sirtga perpendikulyar tushadi )yoritadi. Maydon sirtining yoritilganligini toping Berilgan a = 0,5 m b = 0,8m = 6,28 Vt ___________ - ?

Yechish:1. Nurlanishning energetik yoritilganlik ifodasiga asosan = yoritilganlik nurlanishni qabul qiluvshi maydonga teskari proporsional bo`lgan kattalik. 2. To`g`ri to`rtburchakning yuzasini topish ifodasi S = a∙b dan maydonning yuzasini topamiz. S₂ = 0,5 ∙ 0,8 = 0,4 m² 3. Energetik yoritilganlik = ifodasini qo`llab, maydonning yoritilganligini topamiz. = = 15,7 Javob: 6,28 Vtga teng bo`lgan nurlanish oqimi 0,4 m² maydonni yoritilganligi = 15,7 miqdorga teng ekan.

2 – masala

Yuzasi aylanadan iborat maydonning yorituvchanligi 10 ga teng. Maydondan chiqarilgan nurlanish oqimi 31,4 Vt ni tashkil qiladi. Maydonning radiusini toping.

Berigan Yechish: oldingi 1 – masalaga teskari vazifani hisoblash uchun ishchi = 10 formula yorituvchanlik ifodasini qo`llab, S₁ – yuzani topamiz. = 31,4 Vt = = = = 3,14 = 3,14 Nurlanish chiqarayotgan maydon shakli aylanadan iboratligini --------------- inobatga olib, ifodadan r – radiusni topamiz. r - ? = r = = = = 1m Javob: Nurlanish chiqarayotgan aylana shakldagi maydonning radiusi 1m ni tashkil qiladi.