Gidrotexnika inshootlarining

Leica TS09 Plus (1.rasm)
Elektron nivelir - bu optik-elektronik tizim bo‘lib, u vizual tarzda emas, balki tugmani bosish orqali reyka bo‘yicha sanoqlarni olish imkonini beradi. Qurilma maʼlumotlarni olish va nivelir xotirasiga yozishni avtomatlashtirish tufayli kuzatuvchi xatolarini bartaraf etish imkonini beradi [1]. Elektron nivelirda PZS ("zaryad bilan bog‘langan qurilma") ko‘rinishidagi fotodetektor - matritsa mavjud bo‘lib, u obʼektdan keladigan fotonlarni qabul qiladi, ularni elektr zaryadiga aylantiradi va ularni to‘playdi. Keyin qurilma ushbu maʼlumotlarni kompyuter yordamida o‘qiydi va
optika yordamida matritsaning yorug‘likka sezgir yuzasiga proyeksiya qilingan obʼekt tasvirini tiklaydi. Matritsaning o‘zi miniatyurali kremniy yorug‘lik detektorlari - piksellardan iborat [5]. PZS - matritsa elektron nivelirda qabul qiluvchi qurilma sifatida ishlatiladi va tasvir tekisligiga o‘rnatiladi. Bunday qabul qiluvchi qurilma yordamida maxsus reykadan sanoqni kod orqali ham olinadi. Raqamli nivelirlarning asosiy xususiyati shundaki, bu qurilmalar shtrix kodli maxsus reykada avtomatik ravishda sanoqlarni olish imkonini beradi. Bundan tashqari, elektron nivelirlar ham avtomatik ravishda reykagacha bo‘lgan masofani 0,01 - 0,05 m aniqlik bilan o‘lchaydi. Elektron nivelirlar displeyga qo‘shimcha ravishda, turli maʼlumotlarni kiritish uchun klaviaturaga ega. O‘rnatilgan dasturiy taʼminot maʼlum bir texnikaga muvofiq o‘lchovlarni bajarishni taʼminlaydi. O‘lchov va hisob-kitoblar natijalari darajaning displey ekranida ko‘rish yoki shaxsiy kompyuterga o‘tkazish mumkin bo‘lgan fayl sifatida saqlanadi [6]. Trimble Dini 12 (2. rasm) elektron niveliri bilan ishlashda 2, 3, 4 va 5 metrli reykalardan foydalanish mumkin. Reyka turli materiallardan tayyorlanishi mumkin: shisha tolali, yog‘och, invar. Shtrixli reykalardan ham, anʼanaviy, katakli va anʼanaviy invardan (yuqori aniq va aniq nivelirlash) foydalanish mumkin, bu esa qurilmadan anʼanaviy optik daraja sifatida foydalanish imkonini beradi. Trimble Dini 12 elektron nivelirini texnik ko‘rsatkichlari quyidagi jadvalda
keltirib o‘tilgan.

Texnik ko‘rsatkichlarini nomi	Miqdori
1 km da ikkilangan yo‘lni o‘lchashni o‘rta kvadratik xatosi, mm	0.3
Qarash trubasini kattalashtirish, karat	32
100m da ko‘rish maydoni, m	2.2
Vizirlashni minimal masofasi, m	1.5
Masofani o‘lchash aniqligi, mm	20
Dumaloq darajadagi bo‘linma qiymati, min	8 / 2mm
Kompensatorning ishlash oralig‘i, min	± 15
Kompensatsiya xatosi, sek	0,2
O‘lchash vaqti, sek	3