Mehnat resurslarining shakllanishiga ta’sir ko’rsatuvchi asosiy omillar. Менат ресурслари шаклланишига таъсир кўрсатувчи омиллардан бири, меҳнатга лаёқатли ёш чегараси ҳисобланади ва у асосий уч гурухга бўлиб ўрганилади, булар: - меҳнатга лаёқатли ёшдан кичик бўлган аҳоли қатлами (0-15 ёш); - меҳнатга лаёқатли ёшдаги аҳоли қатлами (16-54 ёшдаги аёллар, 16-59 ёшдаги эркаклар); - меҳнатга лаёқатли ёшдан катта бўлган аҳоли қатлами (55 ва ундан юқори ёшдаги аёллар, 60 ва ундан юқори ёшдаги эркаклар). Iqtisodiy jihatdan rivojlangan mamlakatlarda aholi rivojlanishi uch turga boʼlinadi: Аholi shakllanishining tor koʼrinishi. Bunda mamlakatda vafot etayotgan aholining tugʼilayotgan yosh avloddan koʼp boʼlishi, yaʼni tabiiy oʼsish nolga teng boʼlgan jarayon. Аholi shakllanishining oddiy koʼrinishi. Bunday demografik jarayonda tugʼilishi va oʼlim koʼrsatkichi teng boʼladi. Аholining umumiy soni oshmaydigan boʼlsa, aholining tor shakllanish turiga oʼtib ketish ehtimoli yuqori. Аholi shakllanishining kengaytirilgan shakli. Аholining bunday shakllanishida tugʼilish koʼrsatkichi yuqori, ulim koʼrsatkichi esa nisbatan past boʼladi. Mehnat resurslari shakllanishini oʼrganish uning quyidagi oʼziga xos tomonlariga bogʼliq deb hisoblaymiz: - mamlakatlakatda mavjud mehnat resurslarini uchta yosh guruxlari boʼyicha (mehnatga layoqatli yoshdagi, mehnatga layoqatli yoshdan kichik va mehnatga layoqatli yoshdan katta kishilar) taqsimlash; - har bir yosh guruxiga, aholi soniga va uning oʼzgarishiga taʼsir qiluvchi omillarni oʼrganib chiqish; - mehnat resurslari va aholining tabiiy va mehanik oʼzgarishidagi umumiy va oʼziga xos tomonlarini koʼrib chiqish. E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!
Do'stlaringiz bilan baham: |
