Globallashuv jarayonida milliy g’oyaga ehtiyojini ortishi Globallashuv yoki globalizatsiya atamasi inglizcha “global” so’zidan olingan bo’lib, jahon miqyosida, umumjahon ma’nolarini anglatadi. - Globallashuv yoki globalizatsiya atamasi inglizcha “global” so’zidan olingan bo’lib, jahon miqyosida, umumjahon ma’nolarini anglatadi.
- Globallashuvga ko’p ta’riflar berilgan. Masalan, fransuz tadqiqotchisi B.Bandi tarifida globallashuv jarayonining uch o’lchovli bo’lishligiga asos keltiriladi:
- 1) Globallashuv uzluksiz davom etadigan tarixiy jarayon;
2) U jahonning gomgenlashuvi, ya’ni bir jinsliga aylanishi va universallashuv jarayoni; - 2) U jahonning gomgenlashuvi, ya’ni bir jinsliga aylanishi va universallashuv jarayoni;
- 3) U milliy chegaralarning yuvilib ketishi jarayoni.
- Rossiya olimi A.Parshev globallashuvga quyidagicha ta’rif bergan:
- Globallashuvning asosiy mazmuni shundan iboratki, boshqa mamlakatlarda ishlab chiqarilgan mahsulotning qo’shimcha qiymatini, dunyodagi asosiy zahiralarini o’zlashtirishdan iborat.
Globallashuvning ijobiy tomonlari: - 1) Jahondagi xalqlarning tinchlik uchun kurashi;
- 2) Turli hil mamlakatlarning iqtisod, siyosat, fan-texnika, madaniyat, ta’lim va boshqa sohalardagi hamkorligi;
- 3) Tabiiy ofatlar, ya’ni zilzila, suv toshqinlari, yong’inlar, vulqon otilishi, sunami va boshqalardan zarar ko’rgan axoliga boshqa mamlakatlarning beg’araz yordami;
- 4) Qurollanish poygasiga qarshi kurash;
- 5) Terrorizm va giyohvandlikka qarshi kurash;
- 6) Yuqumli kasalliklar epidemiyalariga qarshi kurash.
Globallashuvning salbiy tomonlari: - Globallashuvning salbiy tomonlari:
- 1) Ekologik muammolar, ya’ni ozon teshiklari, yer haroratini o’sib borishi, o’rmonlarning kamayishi, ya’ni cho’l va sahrolarning paydo bo’lishi, Orol dengizi fojiasi va boshqalar;
- 2) Turli mamlakatlarga kasallik epidemiyalarini tarqalishi, ayniqsa OITS;
- 3) Terrorizm va giyohvandlikning o’sishi;
- 4) Qurol va giyohvand moddalar savdosining kengayishi va boshqalar.
Globallashuv jarayoni murakkab hodisadir. U turli mamlakatlarning iqtisodiyoti, siyosati va manaviyatiga ta’sir ko’rsatmoqda, shuning uchun jahonda bir-biriga qarshi quyidagi ikki guruhlar mavjud: - Globallashuv jarayoni murakkab hodisadir. U turli mamlakatlarning iqtisodiyoti, siyosati va manaviyatiga ta’sir ko’rsatmoqda, shuning uchun jahonda bir-biriga qarshi quyidagi ikki guruhlar mavjud:
- 1. Globalistlar – Globallashuv tarafdorlari. Ular orasida davlat arboblari, siyosatchilar, sanoatchi va biznesmenlar ko’p.
- 2. Aksilglobalistlar – bu jarayonga qarshi guruh. Uning ichida so’l kuchlar, kasaba uyushmalari va yoshlar tashkilotlarining vakillari ko’p.
- Masalan, Rossiya Federatsiyasida aksilglobalistlar faol harakat qilyaptilar.
Globallashuv jarayonida milliy g’oyaning eng muhim funksiyasi, ya’ni milliy va ma’naviy o’zlikni himoyalash alohida ahamiyatga ega. - Globallashuv jarayonida milliy g’oyaning eng muhim funksiyasi, ya’ni milliy va ma’naviy o’zlikni himoyalash alohida ahamiyatga ega.
- Yoshlar ongida milliy g’oya ishonch va etiqod sifatida shakllanishi uchun uning quyidagi funksiyalari katta ahamiyatga ega:
1) bilish; - 1) bilish;
- 2) tarbiyaviy;
- 3) regulyativ;
- 4) kommunikativ;
- 5) normativ va qadriyatli;
- 6) safarbar etish va yo’naltirish;
- 7) himoya;
- 8) g’oyaviy bandlik.
Milliy g’oyani targ’ib qilishda marifiy yondashuv ustuvordir. - Milliy g’oyani targ’ib qilishda marifiy yondashuv ustuvordir.
- Jahondagi globallashuv jarayonlari milliy g’oyaga ehtiyojni keskin oshiradi.
- Milliy g’oyani mohiyati shundaki u odamlar ongida g’oyaligicha qolmay, amaliyotga, hayotga aylangan holdagina u globallashuv sharoitida milliy manaviyatni va o’zlikni tashqi, nosog’lom g’oyaviy tadqiqlardan himoya qiluvchi kuchga aylanadi.
Bugungi kunda inson ongi va qalbi uchun kurash keskin tus olyapti, shuning uchun buzg’unchi g’oyalarning mafkura maydonini egallashga yo’l qo’ymaslik kerak. Bugungi kunda inson ongi va qalbi uchun kurash keskin tus olyapti, shuning uchun buzg’unchi g’oyalarning mafkura maydonini egallashga yo’l qo’ymaslik kerak. Mustaqillik yillarimizda mamlakatimizda diniy aqidaparaslik, ekstremizm, terrorizm va qonuniy Konstitutsion hukumatni ag’darish uchun buzg’unchilik harakatlari sodir etildi. Ularga qarshi o’z vaqtida qonuniy choralar ko’rildi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
