Glossariy (Izohli lug'at) Agrar munosabatlar

Ijtimoiy to'lovlar — kam ta’minlanganlarga pul yoki natural
shaklda yordam ko'rsatishga qaratilgan tadbirlar tizimi.
Ijtimoiy siyosat — bu davlatning daromadlar taqsimotidagi
tengsizlikni iqtisodiyot qatnashchilari o'rtasidagi ziddiyatlami
bartaral' qilishga yo'naltirilgan siyosat.
Ijtimoiy-amaliy markaz ~ ish bilan band bo'hnagan aholi va
ishsizlar o'rtasida kichik tadbirkorlikni rivojlantirish orqali yangi
ish o’rinlarini yaratish bilan shug'ullanuvchi, odatda, bandlik
markazlari qoshida taslikil etiluvehi tuzilma.
Iqtisodiyotning real sektori — iqtisodiyotning bevosita moddiy
ne’matlar ishlab chiqarish va xizmatlar ko'rsatish bilan bog'liq
sohasi bo'lib, u o'z ichiga sanoat, qishloq xo'jaligi, qurilish,
transport, aloqa va boshqa xizmat ko'rsatish tarmoqlarini oladi.
273
Ishiab chiqarishni modemizatsiyalash — ishiab chiqarishni
zamonaviy texnologiyalar bilan jihozlash, uni m a’naviy jihatdan
yangilash, tarkibiy jihatdan texnik va texnologik qayta tuzish kabi
chora-tadbirlarni o'z icliiga ohrvchi jarayon. Islilab chiqarishni
modemizatsiyalashning asosiy yo‘nalish va vositalari bo'lib
quyidagilar hisoblanadi: korxonalardan eskirgan asbob-usktmalarni
chiqarish; islilab chiqarishui zamonaviy texnika va texnologiyalar
bilan jihozlash; mahalliy resurslar asosida ishiab chiqarisliga
innovatsion texnologiya larni joriy etish; ishiab chiqarilayotgan
mahsulol assortimentini kengaytirish; ishiab chiqarish xarajatlarini
pasaytirish va resurslarni lejash; sifatni boshqarish va sertffikatlash
tizimini joriy etish; cliiqitsiz va ekologik toza texnologiyalami joriy
etish va boshqalar.
Inqirozga qarshi mo'Ijallangan choralar dasturi ~ 0 ‘zbekiston
Respublikasi hukumati tomonidan 2 0 0 9 -2 0 12-yillarga
mo'ljallanib, inqirozga qarshi ishiab chiqilgan choralar dasturi
bo'iib, mazkur dasturda talab va taklifni rag'batlantirishga
yo'naltirilgan bir qator moliyaviy imtiyozlar va barqaror iqtisodiy
o'sish snfatlarini ta’minlovchi chora-tabdirlar majmuyi o'z aksini
topgan.
Investitsiyalar — asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash va
ko'paytirishga, islilab chiqarish quwatlarini kengaytirishga qilingan
sarllarnmg pul shaklidagi ko'rinishi. U pul mablag'lari, bank
kreditlari, aksiya va boshqa qimmatli qog'ozlar ko'rinishida
amalga oshiriladi. Pul mablag'lari ko'rinishidagi investitsiya
nominal investitsiya, ana shu pul mablag'lariga sotib olish mumkin
bo'lgan investitsion resurslar real investitsiya deyiladi.
Investitsiya dasturi - respublika iqtisodiyotini barqaror va
tadrijiy rivojlantirishga erishishga, tabiiy, mineral xomashyo,
moliyaviy, moddiy va mehnat resnrslaridan oqilona foydalanish
yo'h bilan respublika ayrim tamioqlari va mintaqalarini tarkibiy
o'zgartirislming asosiy ustuvorlildarini va strategik vazifalarini
amalga oshirlshga yo'naltirilgan bir-biri bilan o'zaro bog'langan
chora-tadbiiiar kompleksi.
Investitsiya muhiti — investitsiyalar jozibadorligi hamda xavfxatar darajasini belgilab benivchi ijtimoiy-iqtisodiy, mohyaviy va
siyosiy omillar majmuyi.
Investitsion kreditlar — islilab chiqarishni kengaytirish, texnik
va texnoiogik jihatdan yangilash, modemizatsiyalash va
274
rekonstruksiya qilish, yangi bino va inshootlami qurish nchun
zamr bo'lgan vositalarai sotib olish maqsadida olingan kreditlar.