Гносеология – билиш фалсафаси


Download 1.1 Mb.
bet2/4
Sana22.12.2022
Hajmi1.1 Mb.
#1043189
1   2   3   4
Bog'liq
5-mavzu. Bilish falsafasi Gnoseologiya

Бирламчи сифат - бу шундай ҳиссий идрок қилинадиган сифатларки, унда улар нарсаларнинг геометрик хоссалари намоён бўлади (зичлик, кенглик, ҳажм, ҳаракат, шакл). Бу сифатлар объектив ва механик математика моддалари ёрдамида ўрганилади
  • Иккиламчи сифатлар - инсон ҳиссий органлари фаолиятининг маҳсули сифатидаги субъектив иллюзиялар. Бу сифатлар (ранг, ҳид, таъм ва бошқалар) субъектив, чунки улар моддий нарсаларга хос эмас, зотан материя зарралари таъсирида пайдо бўлса ҳам. Улар иккиламчи, чунки нарсаларнинг сезги органларимизга бирламчи сифатлар таъсирида пайдо бўлади.
  • Сифатнинг – соф математик таърифи-фаннинг ягона ҳал қилувчи вазифаси, ҳиссиёт берган далилларни мантиқий-назарий қайта ишлаш.
  • Фан – соф – математик таҳлил.
  • БИЛИШНИНГ ТАБИАТИ
  • (бирламчи ва иккиламчи сифатлар ҳақидаги таълимот)
  • Билиш тамойиллари
  • Диалектик тамойил – билиш жараёнига қараш (яъни ривожланиш нуқтаи назаридан),
  • диалектиканинг қонун, категория ва тамойилларидан фойдаланиш.
  • Тарихийлик тамойили – тарихий юзага келиш ва ривожланиш контекстида
  • жараёнлар ва предметлар ҳам кўриб чиқилади.
  • Амалиёт тамойили – билишнинг бош тамойили амалиётда деб ҳисоблайди, ташқи
  • оламни ва ўз-ўзини билишнинг асоси одам фаолиятида деб билади.
  • Билиш тамойили – билиш имкониятларига тўла ишонч билан ёндашилади.
  • Объективлик тамойили – онг ва иродадан ташқари предметларни
  • Мустақил мавжуд деб ҳисоблайди.
  • Ҳаётни фаол ижодий жараёнда ифодалаш тамойили
  • Ҳақиқатнинг аниқ тамойили – аниқ шароитда индивидуал ва шубҳасиз ҳақиқатдир.
  • Билувчи субъект - одам-мавжудот у одамзод тажрибасидаги билишнинг усулларини жамиятнинг бутунлигича, билишнинг натижаларини кўтариб юрувчи моддий ва маънавий маданият бойликларини ўрганган
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling