Gorizontal va kon laksimlaridan o'tish uchun pasportlarni rasmiylashtirish va yangilash Kirish
Download 0.63 Mb.
|
Составление и корректировка паспортов на проход горизонтальных и добычных лаксимов
|
2.9 Melioratsiya
Melioratsiya - bu yerning unumdorligi va qiymatini tiklashga, shuningdek, atrof-muhit sharoitlarini yaxshilashga qaratilgan ishlar majmui. Melioratsiya ikki bosqichda amalga oshiriladi: birinchisida - qazib olish va ikkinchisida - biologik. Togʻ-texnik melioratsiya - buzilgan yerlarni xalq xoʻjaligining turli tarmoqlarida foydalanishga tayyorlash maqsadida bajariladigan kon ishlari majmui. Kon-texnik melioratsiya melioratsiya uchun yaroqli tuproqlarni qazish, saqlash va saqlash, chiqindixonalarni tayyorlash (rejalashtirish, melioratsiya qilish), qayta tiklangan yer maydonlarini muhandislik tayyorlash, chiqindixonalar va qayta tiklangan yer uchastkalari yuzasiga tuproq surtishdan iborat. Kon texnik rekultivatsiyasi, qoida tariqasida, konni o'zlashtirish bilan bir vaqtda amalga oshiriladi va uni ishlab chiqarish bo'yicha ishlar umumiy texnologik jarayonga kiritiladi. Ular ixtisoslashgan tashkilotlar tomonidan amalga oshiriladi, shuningdek, tozalash ishlarining bir qismidir. Biologik meliorativ tuproqlar tuzilishini tiklash va yaxshilash, unumdorligini oshirish, suv havzalarini rivojlantirish, o‘rmonlar va yashil maydonlar yaratish bo‘yicha chora-tadbirlar majmuidir. Biologik melioratsiya ishlari kon-texnik melioratsiya ishlari bilan chambarchas bog'liq bo'lib, muhim qismini, ayniqsa, dastlabki qismini tog'-kon sanoati korxonalari (rekultivatsiya sexlari) amalga oshiradi. Tajriba-ishlab chiqarish, qishloq xo‘jaligi va boshqa ijobiy natijalar bergan ishlar bajarilgandan keyingina tiklangan hududlarni baholash va ularni qishloq, o‘rmon xo‘jaligi va boshqa tashkilotlarga yoki mahalliy Kengashlarga o‘tkazish amalga oshiriladi. Kon-texnik melioratsiya nafaqat chiqindi jinslar, balki korxonalar, karerlar, ishlab chiqarish maydonchalari, turli kommunikatsiyalar, qoldiqlar foydalanish davrida egallagan erlarga ham taalluqlidir. Ishlash davrida karerlar, ishlab chiqarish maydonchalari, yo'llar va boshqalar tomonidan egallab olingan buzilgan yerlarni rekultivatsiya qilish nafaqat ularni qayta tiklash, balki atrof-muhitning ekologik muvozanati ehtiyojlariga javob beradigan landshaft yaratishni ham maqsad qiladi. Bu ishlar, birinchi navbatda, turli tog‘ qazishmalarini, qirg‘oqlarni yo‘q qilish, uchastkalarni tekislash va tuproqqa solish, ya’ni tuproqni unumdor qatlam bilan qoplash orqali yaxshilashga qaratilgan. Mehnat zichligi va meliorativ xarajatlar ko'p jihatdan axlatxonaning shakli va uning tuzilishiga bog'liq. Shuning uchun, meliorativ ishlardan ancha oldin, chiqindixonalarni loyihalashda va chiqindilarni yig'ish jarayonida ularni melioratsiya qilish maqsadini yodda tutish kerak. Chiqindilarni shakllantirish usuli tanlangan bo'lishi kerak, bu axlatxonaning shunday tuzilishini ta'minlashi kerak, bunda axlatning tagida toshloq va zaharli jinslar, yuqorida befarq, keyin potentsial unumdor, sirtida esa unumdor. Zaharli jinslar qatlamlari bir-birining ustiga qo'yilishi kerak, ba'zi hollarda esa neytral gilli jinslar qatlamlari bilan yotqizilishi kerak, bu esa yuqori unumdor tuproqlarning ifloslanishini va atrofdagi axlatxona tubining geokimyoviy ifloslanishini oldini oladi. Bir qator axlatxonalarda qalin tuproq qatlamini qo'llashning hojati yo'q, lekin u 5-10 sm qalinlikdagi tuproq qatlami shaklida o'z-o'zidan o'sib chiqishi yoki minimal ifloslanishi bilan cheklanishi mumkin. Ushbu loyihada qabul qilingan uskunalar Jadvalda keltirilgan. 2. jadval 2
Download 0.63 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|