Гостга кўра, ушбу турдаги маҳсулотлар қуйидаги турларга бўлинади

Темир-бетон тепадонлар (перемычки) ғишт ёки қурилиш блокларидан ясалган биноларда ешик ва дераза тешикларини бир-бирига ёпиштириш учун мўлжалланган. Улар технологик очилиш мавжуд бўлганда деворнинг юқори қисми томонидан босимнинг бир текис тақсимланишини таъминлайди. Темир-бетон тепадонлар (перемычки) арматурадан ясалган каркас билан мустаҳкамланган юқори қувватли бетондан тайёрланади. Бетон структурага юқори қаттиқлик беради ва сиқилишга яхши қаршилик кўрсатади. Арматура тепадонларнинг (перемычки) кучланиш кучини оширади.
ГОСТга кўра, ушбу турдаги маҳсулотлар қуйидаги турларга бўлинади:

• 
  Максимал кенглиги 250 мм бўлган брус тепадонлар (перемычки) (ПБ).
  
• 
  Плитка тепадонлар (перемычки) (ПП) 250 мм дан ортиқ кенгликка эга.
  
• 
  Фасад тўсиқларидаги (ПФ) тешикларни қоплаш учун мўлжалланган. Ушбу турдаги темир-бетон тепадонлар (перемычки) бинонинг олд томонига қараган. Унинг қирраси бинонинг жабҳасига нисбатан 25 мм дан ортиқ чиқиб кетиши мумкин.
  
• 
  Тўсинли тепадонлар (перемычки) тўсиқлар (ПГ) Г шаклга ега плиталари учун таянч сифатида ишлатилади.
  
• 
  ПР ва ПРГ каби маҳсулотлар тўсиқлардир.
  

Барча турдаги темир-бетон тепадон (перемычки) маҳсулотлари рақамли ва алифбо белгилари билан белгиланади. Белгиланиш тартиби қуйидагича : маҳсулотнинг диаметри ва узунлигини диаметрда кўрсатади. Ҳарфлар маҳсулот турини, максимал юк билан мустаҳкамлаш синфини ва бетоннинг зичлигини кўрсатади.

Тепадонлар (перемычки) ишлаб чиқариш жараёнининг босқичлари

Тепадонлар (перемычки) ишлаб чиқариш жараёнининг ўзи жуда оддий. У қуйидаги босқичларни ўз ичига олади:

• 
  Каркас ясаш - биринчидан тепадонлар учун арматурадан каркас тайёрланади, унинг шакли ишлаб чиқарилаётган қисмнинг шаклига боғлиқ. Каркас учун мустаҳкамлашнинг кучи, диаметри ва миқдори маҳсулотга кутилган юклар асосида ҳисобланади.
  
• 
  Каркасни қолипга жойлаштириш - тайёр каркасни қолипга жойлаштирилади. Қолип-бу маҳсулотга керакли геометрик шаклни беришга имкон берадиган ёрдамчи тузилма.
  

• 
  Қолипга тайёр бетонни қуйиш ва зичлигини ошириш - каркасни қолипга жойлаштиргандан сўнг, қолипни олдиндан мойлаш одатда тайёр маҳсулотни қолипдан ажратишни соддалаштириш учун амалга оширилади ва тайёр бетон қолипга қуйилади ва бунга паралел равишда унинг зичлаш амалга оширилади, бу бетоннинг металлга маҳкам ўрнашишига ва маҳсулот сифатига салбий таъсир кўрсатадиган ҳаво бўшлиқларини йўқ қилишга ёрдам беради. Зичлаш махсус қурилмалар, шу жумладан тебраниш столлари ёрдамида амалга оширилади.
  

• 
  Қуритиш - Темир-бетон тепадонлар (перемычки) махсус қуритиш шкафларига ёки қуритиш камераларига жойлаштирилади - протседура бетон массасининг қаттиқлашишини тезлаштиради. Қуритишнинг давомийлиги маҳсулот турига ва хусусиятларига боғлиқ. Қуритгандан сўнг, темир-бетон тепадонлар (перемычки) ўз кучларининг тахминан 65-70% оширади. Бу маҳсулотни сақлаш ёки ўрнатиш жойига кўчириш учун этарли.
  

• 
  ОТК назорати - темир-бетон тепадонлар (перемычки) ни ишлаб чиқаришнинг ҳар бир босқичида мутахассислар қатьий назоратни амалга оширади, олинган намуналарни мажбурий лаборатория синовлари ўтказади. Барча назорат операциялари, таҳлил қилиш учун намуналар олиш сони ва вақти, шунингдек тайёр маҳсулотни синовдан ўтказиш усуллари тегишли ГОСТлар билан тартибга солинади.
  

Boltabayev M. Light industry of Uzbekistana /Economic portal. 12.06.2008. institutiones.com/agroindustrial/126-2008-06-12-18-02-01.html.

Ўзбекистон янгиликлари , УзА. Сайёра Шоева. uza.uz/ru/business/legkayapromyshlennost-po-puti-rasshireniya-vypuska-gotovoy-31-01-2017). Rakhimova Z. Light industry of Uzbekistan: reforms continue //AsiaMonitor center.

Ишлаб чиқариш технологияси


Маҳсулотларни ишлаб чиқариш жараёнида В15 дан юқори бўлган оғир бетон ишлатилади, унинг зичлиги 2200 дан 2500 кг/м3 гача ўзгариши мумкин. Маҳсулотларни мустаҳкамлаш ва уларнинг юк кўтариш қобилиятини, кучланиш ва эгилиш кучларига чидамлилигини ошириш учун мустаҳкамлаш технологияси қўлланилади. Каркас қисми ГОСТ 5781-82 бўйича диаметри 4-6 мм бўлган антикорозиф қопламали иссиқ прокат пўлатдан ясалган. Ишлаб чиқариш жараёнида олдиндан зўриқтирилган ва кучланишсиз пўлат арматура маҳсулотлари қўлланилади.