Государственная инспекция по надзору за безопасным ведением работ


-расм. Кўндаланг кесими доира бўлган (чивиқ) пўлатдан (а), диаметри


Download 1.63 Mb.
Pdf ko'rish
bet123/128
Sana17.07.2023
Hajmi1.63 Mb.
#1660780
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   128
Bog'liq
ЕПБ взрывник uzbekcha

14-расм. Кўндаланг кесими доира бўлган (чивиқ) пўлатдан (а), диаметри
2-3 мм пўлат симдан (б), пўлат қувурдан (в), пўлат тасмадан (г), бурчакли 
пўлатдан (д): 1 - токқочиргич 
15-расм. Металл томга ясси (а) ва доира (б) токқочиргичларни улаш учун қисқичлар: 
1 – токқочиргич; 2 -том; 3 – қўрғошинли қистирма; 
4 -пўлат пластина; 5 - токқочиргич пайвандланган пластина


122 
 
Заминлаш қурилмалари
29. Тупроқда жойлашиши ва электродларнинг шаклига кѝра заминлагичлар қуйидагиларга бѝлинади: 
а) чуқурлаштирилган заминлагич – ясси (кѝндаланг кесими юзаси 40

4 мм) ѐки чивиқ (диаметри 20 мм) 
пѝлатдан тайѐрланиб, котлован тубига чузилган элементлар ѐки фундаментлар периметри бѝйлаб контур 
кѝринишида ѐтказилади. Солиштирма электр қаршилиги 
500


Ом·м бѝлган чуқурлаштирилган заминлагичлар 
сифатида темир-бетон қозиқоѐқни ва бошқа кѝринишдаги темир-бетон фундаметнларни арматурасидан 
фойдаланиш мумкин; 
б) горизонтал заминлагич – ясси (кѝндаланг кесими юзаси 40

4 мм) ѐки чивиқ (диаметри 20 мм) пѝлатдан 
тайѐрланиб, ер юзасидан 0,6-0,8 м чуқурликда ѐки токқочиргичга битта нуқтада уланувчи бир неча йѝналиш билан 
горизантал ѐтқизилади; 
в) вертикал заминлагич – вертикал бураб киритиладиган пѝлат стерженлар (диаметр 32-56 мм) ѐки бурчакли 
(40

40 мм) пѝлатдан тайѐрланган қоқиб киртиладиган электродлар. Бураб киритиладиган электродларни 
узунликлари 3-5 м, қоқиб киртиладиган электродларники эса 2,5-3 м деб қабул қилиниши керак.
г) комбинацияланган заминлагич - умумий тизимга бириктирилган вертикал ва горизонтал заминлагичлар. 
Комбинацияланган заминлагични горизонтал қисмининг ѝртасига токқочиргичларни ѝтказиш зарур. 
Комбинацияланганлар сифатида 0,5-0,6 м чуқурликка ѐтқазилган сеткалар ѐки вертикал электродли 
сеткалар қѝлланилиши керак. Сетка (тѝр) катагининг қадами камида 5-6 м бѝлиши керак; 
д) пластинкасимон заминлагичлар – корпуси ток ѝтказмас материалдан тайѐрланган ПАли кемалар учун
қѝлланилади.
30. Заминлагичлар электродларнинг ѝзаро ва токқочиргичлар билан бирикадиган жойларининг барчаси 
пайвандланиб ѝтказилиши керак. Пайвандлаш чокининг узунлиги павандланадиган ясси металл (полоса) энининг
камида икки баробарига ва павандланадиган доиравий ѝтказгичлар диаметрининг камида 6 баробарига тенг 
бѝлиши керак.
Болтли контактга фақат вақтинчалик заминлагичларни ѝрнатишда ва мазкур Йѝриқноманинг 11-бандига 
мувофиқ бажарилган айрим контурлар ѝзаро бирикадиган жойлардагина рухсат этилади. Заминлагичларни 
бириктирадиган полосаларининг кесим юзаси мазкур Йѝриқноманинг 28-бандида кѝрсатилганларидан кам 
бѝлмаслиги керак.
31. Заминлагичларни лойиҳалаш тупроқнинг бир хил эмаслигини ҳисобга олган ҳолда лойиҳаланади.
32. Заминлагичларни конструкцияси талаб этиладиган импульсли қаршилигига, тузилишини ҳисобга олган 
ҳолда ва тупроқни солиштирма электр қаршилигига боғлиқ равишда, уларни ѐтқизиш ишларини бажариш 
қулайлигига кѝра танланади. Заминлагичларни намунавий лойиҳалари ва саноат частотасидаги токни қочишига 
уларни қаршилиги қийматлари R

, Ом, 1П жадвалда келтирилган. 
Солиштирма электр қаршилиги 500 Ом·м дан кам бѝлган тупроқларда заминлагичларни горизонтал ѐки 
вертикал туридан фойдаланиш зарур. Ўтказиши бир хил бѝлмаган тупроқларда, агар юқори қатламдаги тупроқни 
солиштирма электр қаршилиги қуйи қатламдагидан кам бѝлса горизонтал заминлагични, шунингдек қуйи 
қатламни қаршилиги юқори қатламникидан яхшироқ бѝлса вертикал заминлагични қѝллаш зарур. 
33. Ҳар бир заминлагич ѝзининг импульсли қаршилиги билан, яъни яшин токи қочишига қаршилиги R

Download 1.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   128




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling