Guliston davlat universiteti jismoniy madaniyat fakulteti jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi kafedrasi

3- savolning asosiy bayoni
Uzbekistonda tennisni kiskacha rivojlanish tarixi
Turkistonda tennis XX - asrni birinchi un yilligida kirib kelgan. Birinchi tennis maydoni 1909 - yili Toshkent shaxrida paydo bulgan, keyinchalik Fargona, Samarkand va Kukon shaxarlarida tashkil kilingan.1924 - yildan keyin Uzbekistonda tennis asta – sekin rivojlana boshlandi. Uzbekistonda 1923 - yil 13- iyuldan «Fizkultura xarakatlarini yanada kuchaytirish tugrisida» karor kabul kilgandi.Shu karordan keyin 6 yil ichida Uzbekistonda 16 ta kort xamda tennis bilan shugullanuvchilar yanada kupaydi. Toshkent shaxri birinchiligini ochilishida 100 ga yakin sportchilar katnashdi. Musobakada 22 ta xotin - kizlar xamda, 28 tadan ortik milliy xalk sportchilari katnashgan. Toshkentda utkazilgan musobaka Respublika buyicha keng tarkalib, ayrim shaxarlarda musobokalari utkazila boshladi. Uzbekistonda 1949 - yildan tennis buyicha sport seksiyalari rivojlanib bir kancha musobakalar utkazildi. 1950 - yildan boshlab Samarkand, Olmalik, Chirchikd, Namangan Jizzax, Surxandaryo va Xorazm viloyatlarida tennis maydonchalari kurildi. Ana shu ma’lumotlarga kura 1983 - yilda Respublika viloyatlarda 25 ta kort kurilgan va Toshkent shaxrida esa 71 ta. Usha davrlarda tennis federatsiyasini tanloviga asosan “Burevestnik”, “Dinomo” stadionlarida kurilgan tennis kortlari yukori urinlarini egallagan. 1959 - yildan boshlab Uzbekiston davlat jismoniy tarbiya institutida tennis mutaxasislar tayerlandi, xamda shu yili 150 dan oshik oliy ma’lumotli mutaxassislar chikarildi. G.G Yunusov, V.N.Kodirov, E.A. Alimov, V.P. Kuzminlarni katta xissalari buldi. Fakatgina 1984 - yilgacha Uzbekistonda 36 ta sport ustasi bulib, Yevropada eng yaxshi natijalarga erishildi.
Toshkent shaxridan A. Kolyasnin, A. Podolskiy, V. Koplon ichki chempionatida faxrli urinlarni egallashdi. V. Bezverulov, A. Almonaev, O.Ogorodov va boshkalar xar xil yillarda Uzbekiston chempionlari bulishgan Toshkentliklar bilan biriga Respublikamizning viloyatlarida tayyorlangan tennis ustalari M.Kazakov (Buxoro) G. Goykulin (Andijon), xamda Uzbekiston terma kamanda a’zolari 1958 – 80 - yillarda T. Gulova (Samarkand), 1958 – 59 yillar S. Delinko (Samarkand) va boshkalar tennisni rivojlanishida va Respublikamizni xar xil musobakalarda ximoya kilishgan. Shu yillarda Uzbekiston terma komandasi bir – kancha urtokli uchrashuvlar, xamda chempionatlarga katnashib kelishgan. Bulardan Xolikov R Afgonistonda, (Margin.V. Muxiddinov.N., Chebosherov Sh.) Bolgariyada (Ibragimov R, Dovlevskiy G, va boshkalar), Fransiya, (Goziev M. YelxinA., Lukin A, va boshkalar) Angliyada.
Uzbekistonga yordam berish buyicha kuyidagi olimlar va mutaxasislar taklif kilishgan. A Kochetkov, N.Dmokson, S. Malsev (1928), A.Vels, S. Belis- Geymon (1959 y), Ye Korbum A Vels, S. Andrev va boshkalar (1935y) kelib uzlarini tajribalaridan, xamda tennisni yangi maydonlarini buyicha semenarlar suxbatlar utkazib amaliy yerdam berishgan.
1960-70 yillarda Uzbekiston davlat jismoniy tarbiya institutini ilmiy labaratoriyasida, laboratoriya raxbari, meditsina fanlari – doktori, professor A. I. Yarotsiy raxbarligida “OTBUSM” da tennisni ukuv trenirovka mashgulotlari va mutaxasislarni tayyorlashda ilmiy asoslarini mavzusida ilmiy ishlar olib boriladi. Xamda bir kancha ilmiy dessertatsiyalar yoklashdi. 1980-90 yillarda Uzbekiston Respublikasida xar xil tennis buyicha musobakalar utkazilib, xalk urtasida ommoviylashtirildi. 1991 yil 31 avgustda Uzbekiston Respublikasi uz mustakilligini e’lon kildi.