Guruh: 412-20 guruh Bajardi: Temirov Jahongir To’lqin o’g’li Tekshirdi

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi
Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti


3-Topshiriq

O’rnatilgan tizimlar

Guruh: 412-20 guruh
Bajardi: Temirov Jahongir To’lqin o’g’li
Tekshirdi: Xoldorov Shohruhmirzo Imomali o'g'li



El 74HC595 chipiUning nomidan chiqarilgandek, bu CMOS sxemasini ichkariga tatbiq etadigan bosma elektron. Xususan, bu smenali registr. Ushbu registrlarni hali bilmaganlar uchun bu asosan ketma-ket raqamli elektron, ya'ni uning chiqishdagi qiymatlari kirish qiymatlari va avvalgi saqlangan qiymatlarga bog'liq.
Bu ularni kombinatsiyalardan farq qiladi, natijalar faqat kirish qiymatiga bog'liq. Ushbu reestr soat belgisi bilan boshqariladigan D tipidagi flip-flop yoki flip-floplarning bir qatoridan iborat. O'sha flip floplar - bu xotiralar oldingi qiymatni saqlaydigan. Ularning har biri bir oz saqlaydi va o'z nomidan, ularni almashtirish mumkin degan xulosaga kelish mumkin. Bitlarni oldinga va orqaga ishlatib, biz juda ajoyib raqamli operatsiyalarni bajarishimiz mumkin.

Bunga ko'ra ko'chirish turi ular saqlagan bitlarida bajaradigan bo'lsa, registrlar har xil bo'lishi mumkin. Ular chapga yoki o'ngga harakat qilish imkoniyatiga ega, ba'zilari ikki tomonlama, ammo tartib turiga qarab belgilanadi, hattoki boshqa holatlarda ular kirish va chiqishning qanday bo'lishiga qarab kataloglanadi:

• 
  Seriya-seriya: faqat birinchi flip-flop ma'lumot oladiganlar va ular to'liq registr to'ldirilguncha ketma-ket ketadiganlar. Oxirgi flip-flop - bu chiqishga to'g'ridan-to'g'ri ulangan va u orqali registrdan chiqadigan narsa.
  
• 
  Parallel seriyali: bitlar barcha flip-floplarda bir vaqtning o'zida saqlanishi uchun parallel ravishda kiradi, ammo keyin ular ketma-ket chiqib ketadi. Ular ketma-ketlikdan parallelga va aksincha aylantirish uchun ishlatilishi mumkin.
  
• 
  Parallel: oldingisiga o'xshash, barcha chiqishlarga bir vaqtning o'zida barcha flip-floplardan kirish mumkin. Ammo ma'lumotlar faqat ketma-ket birinchisiga kiradi.
  
• 
  Parallel-parallel: Ma'lumotlar parallel ketmoqda va parallel ravishda chiqib ketmoqda.
  

1. 
   - rasm 74HC595 shift registori orqali jarayonlarni boshqarishni arduiono sxemasi ko’rinishi
   

1.2-rasm. 74HC595 shift registori orqali jarayonlarni boshqarishni arduiono sxematik ko’rinishi

1.3-rasm. 74HC595 shift registori orqali jarayonlarni boshqarishni sxemasi uchun ishlatilgan komponentlar

1.4-rasm. 74HC595 shift registori orqali jarayonlarni boshqarishni arduiono sxemasi uchun yozilgan C++ kod

const int latchPin = 8; // (1)

const int clockPin = 12;
const int dataPin = 11;

byte digits[] = { // (2)

0b11111010,
0b01100000,
0b11011100,
0b11110100,
0b01100110,
0b10110110,
0b10111110,
0b11100000,
0b11111110,
0b11100110,
};

void setup() {

pinMode(latchPin, OUTPUT); // (3)
pinMode(dataPin, OUTPUT);
pinMode(clockPin, OUTPUT);
}

void clearDisplay() {

setDisplay(0b00000000);
}

byte period = 0b00000001;

byte getDigit(int i, bool period = false) {
if(i >= 0 && i < 10) {
if(period == false) {
return digits[i];
}else {
return digits[i] + period;
}
}
}

void loop() {

clearDisplay();
for(int i = 0; i < 10; i++) {
setDisplay(getDigit(i)); //(4)
delay(500);
clearDisplay();
delay(500);
}
}

void setDisplay(byte code) { //(5)

digitalWrite(latchPin, LOW); //(6)
shiftOut(dataPin, clockPin, LSBFIRST, code); //(7)
digitalWrite(latchPin, HIGH); //(8)
}
https://www.tinkercad.com/things/7VZ5ZRSSmzG

2. 
   Piezoelement orqali jarayon tashkil etish
   

2.1-rasm. Piezoelement orqali jarayon tashkil etishni sxemas

2.2-rasm. Piezoelement orqali jarayon tashkil etishni sxemasi sxematik ko’rinishi

2.3-rasm. Piezoelement orqali jarayon tashkil etishni sxemasi uchun ishlatilgan komponentlar

2.4-rasm. Piezoelement orqali jarayon tashkil etishni sxemasi uchun yozilgan C++ kod:

const int SO = 9;

const int BTN = 10;
const int POT = A0;

void setup()

{
pinMode(BTN, INPUT);
pinMode(POT, INPUT);
pinMode(SO, OUTPUT);
}

void loop()

{
int rot = analogRead(POT);
double freq = 1 - map(rot, 0, 1023, 3500, 5000);
if (!digitalRead(BTN)){
tone(SO, freq, 10);
}
}

https://www.tinkercad.com/things/h2O5JM4C20h

Xulosa
Topshiriqni bajarish davomida Arduino Unoni Tinkencard da online tarzda ishlab u yordamida 74HC595 shift registori orqali jarayonlarni boshqarishni va Piezoelement orqali jarayon tashkil etishni kurib chiqdim. Topshiriq bajarish davomida sxemaning sxematik kurinishi, sxema uchun ishlatilgan rezistorlar, elementlar haqida malumot va sxema uchun yozilgan C++ kodlar yordamida yoritib berildi.

74HC595 signallarni nafaqat parallel, balki ketma-ket ravishda ham chiqarishi mumkin. Bu 16 yoki undan ortiq chiqishni olish uchun bir nechta registrlarni birlashtirganda kerak. Bunday holda, signalning dastlabki 8 biti unga parallel chiqish uchun keyingi registrga o'tkaziladi.