guruh аniоnlаri Kuchli kislotalar bilan o`tkaziladigan reaksiyalar

a — tekshirilayotgan modda tortimi massasi, gr
b— tortiladigan namuna massasi, gr
F — qayta hisoblash faktori.
Ushbu formuladan hamda 2-misolda keltirilgan ma`lumotlardan foydalanib, BaC1₂∙2H₂O tarkibidagi bariyning foiz miqdorini hisoblab topish mumkin:

Demak, tayyor formuladan foydalanilganda hisoblash ancha osonlashadi.
Tahlil natijalarini laboratoriya jurnaliga tartib bilan, tahlil qachon o`tkazilgani, sanasi, analizning nomi, aniqlash uslubi, o`lchash va tarozida tortish natijalari, tahlil natijalarini hisoblashni yozib borish kerak.
Namunalar tarkibidagi BaC1₂∙2H₂O miqdorini aniqlash
Tarkibida BaC1₂∙2H₂O bo`lgan tuzdan namuna olinadi va u suvda eritiladi.
So`ngra Ba²+ ioni BaSO₄ holida cho`kmaga tushiriladi:
BaC1<sub>2</sub>∙2H<sub>2</sub>O + H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> →BaSO<sub>4</sub>↓ + 2H<sub>2</sub>O + 2HC1
Hosil bo`lgan bariy sulfat cho`kmasi tortma tahlilda cho`kmalarga qo`yiladigan
talablarga to`liq javob beradi, ya`ni u havoda barqaror va eng kam eruvchan, tuzning tarkibi kimyoviy formulasiga to`la mos keladi.Shuning uchun tahlil jarayonida yirik kristallar olishga qaratilgan tadbirlar ko`riladi.
a) Tortim olish va uni eritish. Bariy sulfatning kristall holatdagi cho`kmasi massasi taxminan 0,5 gr bo`lgani ma`qul. Cho`ktirish jarayonida 1 mol BaC1<sub>2</sub>∙2H<sub>2</sub>O (244,3 gr) dan 1 mol BaSO<sub>4</sub> (233,4 gr) hosil bo`ladi. Ikkala tuzning molekulyar massasi deyarli bir xil bo`lgani sababli 0,5 gr BaSO<sub>4</sub> hosil qilish uchuntaxminan shuncha BaC1<sub>2</sub>∙2H<sub>2</sub>O olish kerak.
Texno-kimyoviy tarozida taxminan 0,5 gr namuna olib soat oynasiga solinadi va oyna bilan birgalikda analitik tarozida tor­tiladi. Tortim 200 — 300 ml sig`imli kimyoviy stakanga solinadi, soat oynasi esa analitik tarozida qayta tortiladi. Tortish natijalarining farqi tortim massasi miqdorini ko`rsatadi.
Olingan namuna 90— 110 ml distillangan suvda shisha tayoqcha bilan aralashtirib turgan holda eritiladi. So`ngra kolloid eritma hosil bo`lishining oldini olish maqsadida eritmaga 2 — 3 ml 2 N HC1 eritmasidan qo`shiladi.
b)Cho`ktirish. Bu jarayonda sulfat kislotaning 2 N konsentratsiyali eritmasi ishlatiladi. Ba<sup>2</sup>+ ionlarining to`liq cho`kishi uchun kerakli H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> miqdori hisoblab topiladi.
Cho`ktiruvchi reaktiv hisoblab topilganidan ko`ra taxminan 1,5 — 2 marta ko`proq olinadi. Tahlil qilinadigan eritma deyarli qaynaguncha qizdiriladi(qaynamasligi kerak). Boshqa stakanda taxminan 30 ml distillangan suv olinadi va unga 5 ml 2N H₂SO₄ eritmasidan qo`shib qaynaguncha qizdiriladi. Keyin tahlil qilinadigan bariy xloridning qaynoq eritmasiga shisha tayoqcha bilan aralashtirib turgan holda tomchilatib isitilgan sulfat kislota eritmasidan qo`shiladi. Aralashtirish paytida shisha tayoqcha stakan tubiga va devorlariga tegmasligi kerak, aks holda stakan devorlarida kristallanish markazlari hosil bo`lib, devorlarga cho`kma qattiq yopishib qolishi mumkin. So`ngra eritmali stakan isitilgan suv hammomida qoldiriladi.
Cho`kma ustidagi eritma tingach, Ba²+ ionlari to`liq cho`kkanligi tekshirib ko`riladi. Buning uchun stakan devori bo`ylab erit­maga 2—3 tomchi sulfat kislota tomiziladi. Kislota tomchisi tushgan joyda loyqalanish hosil bo`lmasa cho`kish jarayonii nihoyasiga yetgan bo`ladi.
Tayoqchani stakandan olmagan holda chang tushmasligi uchun ustiga bir varaq qog`oz yopiladi va cho`kmani «yetiltirish» uchun keyingi mashg`ulotgacha qoldiriladi.