Guruh: tt 11-23 Fan nomi: Dasturlash 1

6.5- rasmdagi blok-sxеmani qo`yish yetarlidir. (6.6-rasm)
Agar biz 6.6-rasmdagi blok-sxеmaga . E`tibor bеradigan bo`lsak . paramеtrning har bir qiymati . uchun paramеtr 1 dan to . gacha o`zgarib turadi.
Ichma-ich joylashgan sikllar soni uch va undan ortiq bo`lgan hollarda ham yuqoridagi usul orqali bеrilgan misolning algoritmini hosil qilish mumkin.
Misol: For sikl operatorida
For misolida oladigan bo`lsak tushinishimiz kerakki forning ichida yana bitta for turibdi deb tasavvur qilishimiz mumkin.
{
int a,n;s=0
for(int i=1; i<=10; i++)
{
for(int j=1; j<=10; j++)
{
s++
Sout(“salom’’);
}
}
}
javobi:ekranga salom so`zi 100 marta chiqadi.

Mavzu-3: Bir o’lchovli massivlarni funksiya parametrlari sifatida qo’llanilishi.

Massiv tushunchasi. Massiv bu bir tipli nomerlangan ma’lumotlar jamlanmasidir. Massiv indeksli o‘zgaruvchi tushunchasiga mos keladi. Massiv ta’riflanganda tipi, nomi va indekslar chegarasi ko‘rsatiladi. Masalan type turidagi length ta elementdan iborat a nomli massiv shunday e’lon qilinadi:

type a[length];

Bu maxsus a[0], a[1], ..., a[length -1] nomlarga ega bo‘lgan type turidagi o‘zgaruvchilarning e’lon qilinishiga to‘g‘ri keladi.

Massivning har bir elementi o‘z raqamiga - indeksga ega. Massivning x-nchi elementiga murojaat indekslash operatsiyasi yordamida amalga oshiriladi:

int x=...; //butun sonli indeks

TYPE value=a[x]; //ch-nchi elementni o‘qish

a[x]=value; //x-yxb elementga yozish

Indeks sifatida butun tur qiymatini qaytaradigan har qanday ifoda qo‘llanishi mumkin: char, short, int, long. C++ da massiv elementlarining indekslari 0 dan boshlanadi (1 dan emas), length elementdan iborat bo‘lgan massivning oxirgi elementining indeksi esa - bu length -1 (length emas). Massivning int z[3] shakldagi ta’rifi, int tipiga tegishli z[0],z[1],z[2] elementlardan iborat massivni aniqlaydi.

Massiv chegarasidan tashqariga chiqish (ya’ni mavjud bo‘lmagan elementni o‘qish/yozishga urinish) dastur bajarilishida kutilmagan natijalarga olib kelishi mumkin. SHuni ta’kidlab o‘tamizki, bu eng ko‘p tarqalgan xatolardan biridir.