H. I. Shukurov, S. Q. Qanoatov jamoada hamshiralik ishi tibbiyot kollejlari uchun darslik Qayta ishlangan uchinchi nashr toshkent «Iqtisod-moliya»
Salomatlikning JSST qabul qilgan ta’rifi
Download 485.49 Kb.
|
Hamshiralik ishi-www.hozir.org
|
Salomatlikning JSST qabul qilgan ta’rifi
1946-yilda JSST Nizomi salomatlikni „kasallik yoki boshqa nuqsonlardan xoli bo‘lishgina emas, balki jismoniy, ma’naviy 45
ta’rifladi. 1977-yiliJSSTsalomatlikta’rifinikengaytirib,uni„shaxs- ning ijtimoiy va iqtisodiy unumdorligi to‘g‘risidagi tushuncha bilan to‘ldirdi hamda 2000-yilga kelib, butun dunyo aholisi salomatli gini xalqlar ijtimoiy va iqtisodiy jihatdan unumli hay- ot kechira oladigan holatga yetkazish vazifasini o‘rtaga qo‘ydi“. Salomatlik muhofazasiga doir milliy va xalqaro faoliyatga negiz bo‘lgan uchta asosiy dastur ishlab chiqildi (1984–1989, 1990–1995 va 1996–2001-yillar). Rivojlanib kelayotgan mam- lakatlardademografik,siyosiyvaiqtisodiysharoitlar,rivojlan- gan mamlakatlarda esa, sog‘liqni saqlash sistemalarining ehti- yojlari o‘zgarib bora yotganini hisobga olib, 1995-yilda JSST „salomatlikni yaxshilash yo‘lida salmoqli taraqqiyotga erishish va tibbiy xizmatlarning tegishlicha rivojlanishini ta’minlash“ majburiyatini olishga butun dunyoni chaqirib, quyidagi vazi- falarni taklif etdi: – sog‘liqni saqlash va turmush sharoitlari muammolarini siyosiy dunyoqarash jihatiga aylantirish; – bemorlarga barchaga baravar tibbiy yordamni ta’minlash; – salomatlik muhofazasi sohasidagi faoliyatni jonlantirish; – ayrim kasalliklarning profilaktikasi va nazorati bilan shug‘ul lanish. Mana shularning hammasi yangi „Jamoat sog‘lig‘ini saqlash“ tamoyillarini ishlab chiqish uchun asos bo‘lib qoldi. Salomatlikni, ko‘pincha, kasallik, azob-uqubatlar yoki nogironlikdanforig‘likholati,debta’riflabkelindi;kamroq hollarda salomatlik deyilganida ijobiy hodisani, ya’ni shaxsning o‘z im koniyatlaridan mumkin qadar ko‘proq foydalanishga imkon beradigan jismoniy sog‘-omonligini 46
biologik, tabiiy va ijtimoiy muhit bilan muvozanatini tavsif- lab, shaxsning funksional la yoqatlarini mumkin qadar ko‘proq yuzaga chiqarishga imkon beruvchi holati“ deb ham ta’rif beriladi. Salomatlikning yana bir „kengaytirilgan“ ta’rifi organizmning anatomik jihatdan yaxlitligini shaxs ning oilaviy, ijtimoiy hayot hamda mehnat jabhasida o‘z vazifalarini normal ado etib borishi, jumladan, stressga moslana olishi, o‘zini sog‘-omon his qilishi, og‘ir kasalliklar va vaqtidan ilgari o‘lishxavfigaberilmaslikqobiliyatibilanbirgaqo‘shishga asos lanadi. Download 485.49 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|