H. I. Shukurov, S. Q. Qanoatov jamoada hamshiralik ishi tibbiyot kollejlari uchun darslik Qayta ishlangan uchinchi nashr toshkent «Iqtisod-moliya»
Bolalikning turli davrlaridagi xususiyatlari
Download 485.49 Kb.
|
Hamshiralik ishi-www.hozir.org
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ona qornidagi davr.
- Yangi tug‘ilgan chaqaloqlik davri.
- Bolalik davri
|
4.5. Bolalikning turli davrlaridagi xususiyatlari,
balog‘atga yetmagan qizlar va ayollar organizmida rivojlanish davridagi o‘zgarishlar va ularning salomatligiga ta’sir etuvchi omillar Хotin-qizlar salomatligini saqlash ayol umri davrlariga bog‘liq holda alohida ahamiyatga ega. Ayol umri ruhiy va jis- moniy o‘zgarishlarga qarab bir necha davrlarga bo‘linadi: Ona qornidagi davr. Bu davrda homilaning paydo bo‘lishi, rivojlanishi va shakllanish jarayoni platsentadan keluvchi 68
3–4-haftasida jinsiy bezlar, 6–8-haftasida jinsiy a’zolar rivojlanadi. Homila ona qornida rivojlanishining har haftasida reproduktiv sistemaning muhim jarayonlari amalga oshadi. Yangi tug‘ilgan chaqaloqlik davri. Bu davr chaqaloq tug‘il gan dan boshlab 4 haftani yoki 28 kunni o‘z ichiga oladi. Bola tug‘il gan da uning jinsi tashqi jinsiy a’zolar tuzilishiga qarab belgilanadi. Chunki bu davrda boshqa jinsiy belgilar rivojlanmagan bo‘ladi. Bolalik davri tug‘ilgandan boshlab 8 yoshgacha davom eta- di.Organizmasta-sekinfiziologikvajinsiyjihatdanrivojlanib bo radi. Bolaning mukammal rivojlanib borishi uchun uni 3–4 yoshligidanoq ma’lum tartib va gigiyena qoidalariga o‘rgatib borish zarur. qiz bolalar o‘z to‘shagida uxlashi, zarur shaxsiy gigiyena vositalari bilan ta’minlanishi, bolalar kiyimlari katta- larnikidan alohida yuvilishi kerak. Hayotining birinchi yilida pamperslar faqat sayr va tungi uyqu vaqtidagina qo‘llanilishi mumkin. qiz bola tashqi jinsiy a’zolari shilliq qavati haddan tashqari nozik bo‘lib, u turli yuvish vositalari va sintetik mato- larga sezgir bo‘ladi. Shuning uchun ham tashqi jinsiy a’zolarda qizarish paydo bo‘lsa yoki turli ajralmalar kelgan taqdirda bola- lar ginekologiga murojaat qilish kerak. Bolalarni har kuni yuvinib, ozoda yurishga, bir kunda 2 marta tish yuvish, 4–5 marta siydik qopini bo‘shatish, har bir hojatdan so‘ng va ovqatdan oldin qo‘llarini yuvish, agar uyda uy hay- vonlari boqilsa, bolalarni ehtiyotlash maqsadida ularni parazit- lardan tozalash, hayvonlar bilan to‘g‘ri munosabatda bo‘lishga o‘rgatish lozim. 4–5 yoshdan boshlab tashqi jinsiy a’zolar parvarishiga alohi- da e’tibor berish zarur. Har gal ich bo‘shatilgandan so‘ng max- sus salfetkada artish, har kuni ich kiyimini almashtirish kerak. 69
uchun qulay sharoit yaratish, darmondorilarga boy, quvvatli ovqat lanishni, 10 soatlik osoyishta uyqu, toza havoda bo‘lishni ta’minlash lozim. Download 485.49 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|