Havo tozalagichlari


Download 25.78 Kb.
Sana24.02.2023
Hajmi25.78 Kb.
#1226507
Bog'liq
mahalliy havonim tozalash


Mavzu:Mahalliy va markaziy xavoni konditsiyalash tizimlari.
Havo tozalagichlari, shuningdek" havo tozalagichlari" va havoni tozalovchi vositalar, havoning har xil ifloslantiruvchi moddalarini (umuman chang, polen, o'ziga xos hid, bakteriyalar, allergenlar va formaldegidlar va boshqa bezak ifloslanishlarini o'z ichiga oladi) singdirish, parchalash yoki konvertatsiya qilish qobiliyatiga ishora qiladi, bu havo tozaligini samarali ravishda yaxshilaydi.Yong'in o'chirish maqsadlaridan kelib chiqqan:Havo tozalagichlari yong'inga qarshi dasturlarda paydo bo'lgan. 1823 yilda Jon va Charlz Dinlar o't o'chiruvchilarga yong'inni o'chirishda tutundan saqlanishiga imkon beradigan tutundan saqlovchi yangi turdagi ixtiro qilishdi. 1854 yilda Jons Tenxaus ismli kishi o'zidan avvalgi ixtirolari asosida yangi yutuqlarga erishdi: bir necha urinishlardan so'ng u havo filtriga ko'mir qo'shib zararli va zaharli gazlarni filtrlashi mumkinligini bilib oldi. Ikkinchi Jahon urushi davrida amerikalik olimlar ilgari juda mashhur bo'lgan HEPA filtrlarini ishlab chiqdilar.Passiv tozalash va faol tozalash:Hozir havo tozalagichlari har xil usullarda ishlab chiqilgan va ishlab chiqarilgan. Rejim nuqtai nazaridan bu passiv tozalash va faol tozalashdan boshqa narsa emas.Passiv tozalash - bu ventilyatorni ishlatib, mashinaga havo kiritish va havoni ichki filtr orqali filtrlash, bu asosan chang, hid, zaharli gazni filtrlashi va ba'zi bakteriyalarni yo'q qilishi mumkin. Filtr chang yig'ish filtri, formaldegidni tozalash filtri, deodorizatsiya filtri, HEPA filtri va boshqalarga bo'linadi. Ular orasida yuqori narx HEPA filtri bo'lib, u zaharli gazlarni parchalashi va sterilizatsiya qilishi mumkin, ayniqsa ikkilamchi ifloslanishni oldini olish uchun.Faol tozalash kumush ion texnologiyasi, salbiy ion texnologiyasi, fotokatalizator texnologiyasi va boshqalarni o'z ichiga oladi. Masalan, bizning umumiy salbiy ion texnologiyamiz, asosiy printsipimiz salbiy ionlarni chiqarish va changni kamaytirish uchun havoda to'plangan changni yutish uchun statik elektr energiyasidan foydalanish. Shu bilan birga, salbiy ionlar havodagi kislorodni ozonga ionlashtiradilar, bu esa bakteriyalarga ma'lum o'ldirish ta'sirini ko'rsatadi. Fotokatalizator texnologiyasi - bu yarimo'tkazgichlardan foydalanib, yorug'lik nurlanishi ostida kuchli oksidlovchi erkin radikallarni chiqaradi.Yaxshi natijalarga erishish uchun ko'plab vositalar mavjud:Bozorda mashhur bo'lgan havo tozalagichlari odatda passiv va faol tozalash usullarining kombinatsiyasini qo'llaydilar. Ichki havoni vosita orqali aylantiradi. Kontaminatsiyalangan havo har xil ifloslantiruvchi moddalarni olib tashlash yoki adsorbsiyalash uchun mashinadagi havo filtri orqali o'tadi, so'ngra havo manbaiga o'rnatilgan salbiy ion generatori doimiy ravishda havoni ionlashtiradi va shabada yuboradigan ko'plab salbiy ionlarni hosil qiladi. havoni tozalash va tozalash maqsadiga erishish uchun salbiy ionli havo oqimini hosil qilish.Aslida, faol va passiv deb ataladigan tozalash faqat umumiy atamadir. Havoni tozalashning xalqaro miqyosda qabul qilingan beshta printsipi mavjud, ya'ni fizik, elektrostatik, kimyoviy, salbiy ion va birikma. Umuman aytganda, bir vaqtning o'zida bir nechta tozalash usullaridan foydalanadigan havo tozalagichlari yanada yaxshi tozalash ta'siriga ega bo'ladi. Masalan, chang, hid, polen va boshqalar kabi yirik zarrachalarni fizik tozalash usullari orqali filtrlash mumkin; allergik moddalar, viruslar, formaldegid va boshqa zararli moddalarni kimyoviy tozalash usullari bilan tozalash zarur.Havoni tozalash - uy-joy, jamoat va sanoat binolaridagi havoni texnik vositalar yordamida chang va boshqa zararli moddalardan tozalash; havo ventilyatsiya va havoni konditsirlash tizimlari yordamida tozalanadi. sanoat korxonalarida texnologik jarayonlar vaqtida ajralib chiqadigan va ifloslangan havo atmosferaga chiqarishdan oldin tozalanadi.Havoni tozalash vositalari havoning ifloslik darajasiga va tozalashga qoʻyiladigan talabga qarab tanlanadi. Binolarga beriladigan havoni tozalashda koʻplab qoʻllanadigan qurilmalardan biri — havo filtrlaridir. Bunday qurilmalar ventilyatsiya va konditsirlash tizimlari tarkibiga kiradi. Ular yordamida binolardan atmosferaga chiqarib yuboriladigan (retsirkulyatsion) havoni ham tozalash mumkin. Retsirkulyatsion havo tarkibida chang koʻp boʻlsa, u avval chang yutkichlarda tozalanadi.Sanoat binolarida texnologik jarayonlar natijasida ifloslangan havoni tozalash va zararsizlantirish uchun turli filtrlar, chang va gaz tutkichlar, chang choʻktirgich kameralar, sik-lonlar va boshqa uskunalar qoʻllanadi. If-loslangan havo tarkibidagi qattiq zar-ralar (mas, uchuvchi kullar)ni tutish uchun mexanik kul tutkichlar — sik-lonlar, multitsiklonlar hamda nam kul tutkichlardan foydalaniladi. Sik-lonlarning foydali ish koeffitsiyenti (f.i.k.) 40—70%, qarshiligi 70– 80 mm suv ustuniga teng, tuzilishi sodda, ishlatishi qulay, biroq biroz qoʻpolroq. Multiiiklonlar ancha ixcham, ishi ham samarali. Nam kul tutkichlar xavoni yaxshi tozalaydi, ammo ish jarayonida koʻp suv talab qiladi. Аtmоsfеrа hаvоsini chаngdаn tоzаlаsh usullаri. Atmosfera havosiga chang asosan ikki yul bilan tushadi – tabiiy jаrаyonlar natijasida va insonlarni ishlab chiqаrish faoliyatlari natijasida. Tabiiy jаrаyonlarga - vulqonlarning otilishi, o’rmоn yonginlari, kosmik changning yogilishi va x.k. Changni havoga tushiruvchi ishlab chiqаrish korxonalariga quyidаgilar kiradi: kurilish ashyolari ishlab chiqaruvchi korxonalar - 34,7 % IЕS - 29,5 % avtotransport - 15,8 % kora metallurgiya - 12,4 % kimyo sanoati - 4,6 % rangli metallurgiya - 2,2 % neftni qayta ishlash korxonalari - 0,5 % Changning asosiy xossalari. 1. Chаng zаrrаchаlаrini zichligi -Haqiyqiy zichlik,-Sоchiluvchаn zichlik ,-Nisbiy zichlik 2. Zаrrаchаlаrni dispеrsligi (shakli, o’lchamlari) 3. Zarrachalarning yopishuvchаnligi -O’rta yopishuvchi chаnglаr -Yaхshi yopishuvchаn chаnglаr 4. Аbrаzivlik хususiyati 5. Zаrrаchаlаrni хo’llаnish хususiyati -Аbsоlyut gidrоfоb -Gidrоfоb mаtеriаllаr -Gidrоfil zаrrаchаlаr 6. Gigrоskоpiklik хususiyati 7. Chаng qаtlаmini elеktr o’tkаzuvchаnligi 8. Elеktr zаryadlаnish хususiyati 9. Zаrrаchаlаrning o’z-o’zidаn yonish vа hаvо bilаn pоrtlоvchi аrаlаshmаlаr hоsil qilish хususiyatlаri Sanoat korxonalaridan atmosferaga tashlanayotgan changlar turli shaklga, o’lchamga, zichlikka еga bo’lgаnligi uchun, ularni turli usullar yordamida tozalab olinadi. Hаvoni changdan tozalashning quyidаgi usullari mavjuddir, 1) gravitatsion usuli 2) quruq inertsion va markazdan kochma kuch asosida tozalash usudi 3) xo’llash usuli 4) filtrlash usuli 5) еlektrostatik usul 6) tovush va ultratovush yordаmidа koagullash usuli. 1. Gravitatsion usul bilan changni tozalash uchun cho’ktirish (gravitatsion) kameralaridan foydalaniladi. Ushbu moslama yordаmidа o’lchami 50 dan 500 mkm.gacha bo’lgаn chang zarrachalarini tozalab olinadi. Moslama tuzilishi juda oddiy bo’lib, lekin mayda chang zarrachalarini tozalay olmaydi.2. Inertsion chang tutgich moslamalar mayda chang zarrachali havoni to’siqlarga kelib urilishi yoki yo’nalishini keskin o’zgarishi xisobiga tozalanishiga asoslanib ishlaydi. Ular quyidаgi tuzilishli moslamalarga bo’linadi: Ushbu moslamalarning samaradorligi 65 - 80% gacha, ulchamlari 45 mkm. bo’lgаn chang zarrachalari tozalashga muljallangandir. Markazdan kochma kuch asosida changni tozalash tsiklonlarda olib boriladi: tsiklonlar yordаmidа changning ulchamlari 4-5 mkm bo’lgаn zarrachalar ham tu-tib olinadi va ularning samaradorligi 98 % gachadir. 1. Xo’llash usuli bilan changni tozalash moslamalari bir vaqtning uzida havoni ham changdan ham zaxarli gazlardan tozalash imkonini beradi. Xo’llash usuli bilan havoni tozalash moslamalari – “yuvuvchi minora” dеb ataladi va quyidаgi tuzilishga еgadir: 1.-yuvuvchi minora qobig’i 2 -nasadka qavati 3 -suv purkagich. Havoni gazdan va changlardan xo’llash usuli bilan tozalovchi jixozlarga gaz-yuvgichlar (tekis, nasadkali, tarelkali), markazdan qochma kuch va urilish inertsiya kuchi ta’sirida ishlovchi (rotatsiklonlar) tezlikli gazyuvgichli (Benturi naychasi) misol bo’la oladi. Ushbu moslamalarning hammasi suyuqlik tomchilari yoki suyuqlik plenkasida gaz va changni yutilishiga asoslanib ishlaydi. Ularni kontakt yuzasini oshirish maqsadida suyuqlik va gaz qarama-qarshi yo’nalishda xarakatlanib xuyuqlik yuqoridan purkaladi. Xo’llash usuli bilan chang yutish samaradorligi asosan changning xo’llanish hususiyatiga bog’liqdir. Yuqorida tekis, nasadkali yuvuvchi minora keltirilgan. Uning tozalash samaradorligi 75-85 % bo’lib, naaadka sifatida “Rashig” xalqalari, koks va kvarts bo’laklari ishlatiladi. Ularning barchasini olib tashlash, havoni zarur sanitariya va texnologik me'yorlarga etkazish kerak. Bu mexanik, fizik va kimyoviy tozalashning murakkab tizimlaridan foydalanish zarurati bilan bog'liq.Sanoat havosini tozalashda eng katta qiyinchilik organik birikmalarni olib tashlash va zararsizlantirishdir. Organik birikmalar ostida mikroorganizmlar va ularning metabolik mahsulotlarini tushunish odatiy holdir, ular havoda turli xil dispersiyadagi quyqalar shaklida tarqalgan murakkab biokimyoviy molekulyar tuzilmalardir.Gazlar va aerozollarni olib tashlash ham katta qiyinchiliklar bilan bog'liq, ayniqsa, biz ishlab chiqarishda havoni tozalash haqida gapirayotganimizni hisobga olsangiz, bu ifloslanish ko'lami juda yuqori ekanligini anglatadi. Uskunaning narxi uning o'lchamlari bilan taqqoslanadi. Ammo unga texnik xizmat ko'rsatish ham kerak, bu juda murakkabligi bilan ajralib turadi va shuning uchun muqarrar ravishda yangi, doimiy ravishda yuqori xarajatlarni talab qiladi!Ilg'or texnologiyalar yordamida sanoat havosini tozalashIshlab chiqarishda havoni tozalash masalasini hal qilish ham qiyin, chunki har bir korxona ifloslanishning o'ziga xos tarkibiga ega, ya'ni universal echimlar bo'lishi mumkin emas. Shunday qilib, ular havoni har uch turdagi ifloslantiruvchi moddalardan tozalab, ularni teng darajada samarali yo'q qilishga qodir bo'lgan birinchi PlazmaiR Industry qurilmalari sotuvda paydo bo'lgunga qadar yaqinda o'ylashdi.Ishlab chiqarishda havoni tozalashning aytib o'tilgan texnologiyasi nafaqat Rossiyada, balki zararli ishlab chiqarish omillarini yo'q qilish masalalariga an'anaviy ravishda yuqori mas'uliyat bilan yondashadigan G'arbda ham haqiqiy kashfiyotga aylandi. Ayni paytda PlazmaiR qurilmalarining chet elda o'xshashlari yo'q, shuning uchun ularni solishtirish uchun hech narsa yo'q.Shuni qo'shimcha qilish kerakki, ushbu qurilmalarning ishlash printsipi faqat ishlab chiqarishda havoni tozalashga qaratilgan emas, shuning uchun ularning ko'lami faqat sanoat bilan cheklanmaydi. PlazmaiR birliklari turar-joy va jamoat binolarida, masalan, restoranlarda yoki supermarketlarda qo'llanilishi mumkin, bu esa kam bo'lmagan natijalarga erishadi!
PlazmaiR Industry qurilmalari yordamida ishlab chiqarishda havoni tozalash
Ishlab chiqarishda havoni tozalash uchun foydalaniladigan PlazmaiR Industry qurilmalarining yuqori samaradorligi vazifaga kompleks yondashuv bilan bog‘liq. Strukturaviy ravishda, PlazmaiR qurilmalari uchta blokdan iborat bo'lib, ularning har biri ma'lum turdagi ifloslantiruvchi moddalarni yo'q qiladi:exanik filtrlash moslamasi (oldindan tozalash);Jismoniy parchalanish bloki (plazma tozalash);Havo gazining tarkibini normallashtirish birligi (katalitik tozalash).Texnologik xonalarda yuqori namlik bilan bog'liq bo'lgan ishlab chiqarishdagi havoni tozalash uchun qo'shimcha ravishda namlikni yo'qotish modullari o'rnatilgan PlazmaiR qurilmalaridan foydalanish kerak. Texnologik xonalardagi havo agressiv moddalarning bug'lari bilan to'yingan bo'lsa, yuqori chidamli materiallardan tayyorlangan o'rnatish kerak.Sanoat havosini tozalash uchun ishlatiladigan barcha PlazmaiR Industry birliklari Rossiyada Perspektiva tomonidan pudratchilarni jalb qilmasdan ishlab chiqariladi. Unda ishlab chiqarilgan uskunalar mamlakatimiz sharoitida ishlashga moslashtirilgan bo‘lib, unga texnik xizmat ko‘rsatish boshqa sanoat havosini tozalash tizimlariga qaraganda ancha arzon. Chang deyarli hamma joyda va har doim hosil bo'ladi / to'planadi - va har birimiz kundalik hayotda bu qayg'uli haqiqatga duch kelganmiz. Ishlab chiqarishda hamma narsa bundan ham battar, chunki qattiq xom ashyo yoki tayyor mahsulotlarni har qanday qayta yuklash (mexanik ishlov berish haqida gapirmasa ham) u yoki bu miqdordagi chang hosil bo'lishi bilan bog'liq. Bu chang zarrachalarning kattaligi va fraksiyonel tarkibi, zichligi va boshqalar bo'yicha farq qilishi mumkin, ammo asosiysi uning potentsial xavf darajasida.Agar biz har qanday yonuvchan materiallardan (un zarralari, shakar kukuni, yog'och changi va boshqalar) mayda chang haqida gapiradigan bo'lsak, u holda havodagi bunday chang suspenziyasining ma'lum hajmdagi konsentratsiyasi oshib ketganda, u changga aylanadi, deb hamma ham tasavvur qila olmaydi. hajmli portlash uchun tayyor o'q-dorilar , faqat uning detonatorini kutmoqda. Xavfsizlik kurslari biz uchun nonvoyxonalarda, un tegirmonlarida, yog'ochni qayta ishlash sanoatida va hokazolarda chang portlashlari haqida juda ko'p ogohlantiruvchi ertaklarni saqlab qoldi. - Qiziquvchan o'quvchi Internetda shunga o'xshash ko'plab hujjatli hikoyalarni topishi mumkin.
Download 25.78 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling