Hayot faoliyati xavfsizligi kafedrasi


Ёритилганликни ўлчаш натижалари


Download 142 Kb.
bet4/5
Sana05.01.2022
Hajmi142 Kb.
#232848
1   2   3   4   5
Bog'liq
1-loboratoriya ishi tabiiy yoritishni hisoblash

Ёритилганликни ўлчаш натижалари


Тар-тиб сони

Ўлчанаётган нуқта (деразага нисбатан масофа) L, м

Ёритилганлик, лк

Табиий ёритилганлик коэффиценти-енти, е, %

Хулоса

Хонанинг ичкари-сида, Е

Хонадан ташқари-да, ЕТ

1

1,5

770

3200

24




2

3

410

3200

12,8




3

4,5

290

3200

9,06




4

6

130

3200

4,06





3.Табиий ёритиш хисоби
Хисоблаш аниқ бир ишлаб чиқариш хонаси учун зарур бўлган ёруғлик оқимини аниқлаш билан амалга оширилади:

(2)

бу ерда:


- ён томондан ёритилганда т.ё.к. меьёрий киймати,

S - хонанинг майдони,



- хонанинг ўлчамларига боғлик деразанинг ёруғлик характеристикаси,

τо - ёруғлик ўтказувчанлик коэффициенти,



ri - ён томондан ёритганда ёруғликнинг қайтишини хисобга олучи коэффициенти.
Хона учун зарур бўлган табиий ёруғлик оқими аниқлангандан кейин, дераза ва фокуслар сонини қуйидаги формулалар билан топамиз:

(3)

бу ерда: bд, hд - битта дераза ёки фонуснинг майдони, м


3.1. Ишни бажариш тартиби

1. Деразадан бошлаб унга қарама-қарши деворга томон белгиланган нуқталарга хонанинг ичкарисида ва ташқарида Ю-116 люксметр асбоби билан табиий ёритилганликни аниқланади. Ўлчов давомида қуйидагиларга қаттиқ эътибор бериш муҳим:

а) асбобни горизонтал ҳолатда жойлаштириб микроамперметр стрелкаси нолга турган-турмаганлиги текширилади.

б) кискичда кўрсатилган қутбни ҳисобга олган ҳолда фотоэлемент асбобга уланади,

в) хонанинг ичкарисида деразага якин жойда ва ташқарида табиий ёритилганликни ўлчаш ютгич билан олиб борилади. Ўлчаш давомида кайси насадка қўйилган бўлса, кийматни унда кўрсатилган (10,100,10000) ракамларга кўпайтириш лозим.

2. Ўлчаш натижасида олинган барча маълумотлар 1-жадвалга тулғазилади ва (1) формула ёрдамида т.ё.к. аниқланади.

3. 1-жадвалга киритилган маълумотларга асосан хонанинг ичкарисидаги ёритилганликнинг ўзгариш графиги (2-расм) қурилади. Бунда абцисса ўқига деразадан ўлчанаётган нуқтагача бўлган масофа (l), ордината ўқига эса - ёритилганлик (Еи) куйилади.

2-расм. Хонанинг ичкарисида ёритилганликнинг

ўзгариш графиги.
4. Олинган т.ё.к. кийматлари (1-жадвал) ва табиий ёритилган нормалари (илова 1) таққосланади ва хулосалар килинади.

5. Берилган топширик бўйича (2) ёки (3) формулани ёзамиз ва қуйидагилар аниқланади :

а) т.ё.к. меьёрий киймати (1-иловадан),

б) 2-иловадан дераза ёки фонуснинг ёруғлик характеристикалари аниқланади.

Бунинг учун олдиндан:


  • ён томондан ёритилганда L / В ва В / h1, нисбатлар аниқланади,

бу ерда: L - хонанинг узунлиги, м; В- хонанинг кенглиги (чукурлиги), м;

h1 - ишчи текислик сатҳидан деразанинг юқори чеккасигача бўлган баландлик (3-расмга қаранг), м;


h1 = h2 +hg (4)

бу ерда:

h2 -ишчи текислик сатҳидан деразанинг пастки чекасигача бўлган баландлик (h =0.2м);

hg -деразанинг баландлиги (топширик буйича олинади).



Хисоблаб топилган нисбатлар ёрдамида 2-иловаданойна ёки фонуснинг ёруғлик характеристикасини топамиз.

-юқоридан ёритилганда фокуснинг ёруғлик характеристикаси қуйидагича қабул қилинади:



= 3.5 - вертикал ойналанган фокусларда;

= 1.5 - зенит фокуслар учун;

= 2.2 - қия ойналанган фокуслар учун.

в) хонанинг майдони S (топширик бўйича топилади);



г) умумий ёруғлик ўтказувчанлик коэффициенти (3-иловадан олинади);

д ) r1 ва r2 - коэффициентлар (5 ва 6 иловалардан олинади);

Бунинг учун олдиндан:

- девор, шифт ва пол учун у ўз навбатида (4-иловадан) ёруғлик қайтариш коэффициентлари ва аниқланади;

- девор, шифт ва пол юзалари, ўз навбатидан S1, S2 ва S3 топширик бўйича топилади, бу ерда S3 = S2

г) хона ички юзалари учун кайтариш коэффициентининг ўртача кийматини қуйидаги формула билан топамиз:



(5)

Бу ерда: , ва - ёруғлик қайтариш коэффициентлари;

S1, S2 ва S3 - девор, шифт ва пол юзалари;



Топилган еmin, , S, , r1 қийматларни (2) ёки (3) формулаларга қуйиб, дераза ёки фокуслар учун ёруғлик тушадиган жойнинг юзалари Fд ёки Fф топамиз.

д) Битта дераза ёки фокуснинг юзаси куйидаги формулалар билан аникланади:



(6)

(7)

бу ерда:


hд, hф - дераза ёки фокус баландлиги, м

bд , bф - дераза ёки фокус кенглиги, м

е) топилган Fд, fд ёки Fф, fф, кийматлар оркали (4) формуладан табиий ёритиш зарур бўлган дераза ёки фокуслар сонини топамиз.


Иловалар

Илова 1


Download 142 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling