Hayot faoliyati

Nazorat savollari

1. Radiatsion xavf, deganda nimani tushunasiz?

2. Radiatsiyaning sun’iy va tabiiy vositalarini ko‘rsating.

3. Radiatsion xavfli chiqindilar qaysi jihatlari bilan xavfli

hisoblanadi.

4. Kimyoviy avariya nima?

5. Xlor, ammiak, simob kabi moddalarning xavfli jihatlari

nimada?

6. Kimyoviy zaharlanishdan himoya vositalariga nimalar

kiradi?

7. Shikastlanganlarni kimyoviy zaharlanish o‘chog‘idan olib

chiqish qanday amalga oshiriladi?

122

XII MAVZU. AHOLIGA RADIATSIYANING ZARARLI

TA’SIRI VA UNDAN HIMOYALANISH YO‘LLARI

Insonda radiatsiyaviy ta’sir turli organlar (asab tizimi, oshqozon-

ichak yo‘llari)ning hayotiy funksiyalari buzilishi va

ionlangan nurlanishlar ta’siri ostidagi nurlanish kasalliklarining

rivojlanishida namoyon bo‘ladi.

Radioaktiv ifloslanish alfa, betta va gamma ionlangan

nurlanishdan kelib chiqadi va avariya paytida qayd etish qiyin

bo‘lgan elementlar ajralib chiqishi va yadro reaksiyasi hosilalarining

bo‘linishi (radioaktiv qurum, chang, yadro mahsuloti

bo‘laklari), shuningdek, turli radioaktiv materiallar va jismlar

(masalan, tuproq) tashkil topishida namoyon bo‘ladi.