Хисоботи институтдан амалиёт раҳбари

Масьуляти чекланган жамият шаклидаги «Сатурн Метал Кайта Ишлаш» МЧЖ корхонасиининг етказиб бериш шартномаси
Масьуляти чекланган жамият шаклидаги «Сатурн Метал Кайта Ишлаш» МЧЖ корхонасиининг 2022 йил 1 май ҳолатига молиявий-хўжалик фаолиятнинг асосий кўрсаткичлари кўрсатилган. Унга кўра 2022 йилда жами тушум 320 000 000 сўм, харажатлари эса 180 000 000 сўм, соф фойдаси эса 140 000 000 сўмни ташкил этган, шунга асосан жамиятнинг рентабллик даражаси 4,8%ни ташкил этган.


3-жадвал. МЧЖ нинг асосий кўрсаткичлари анализи. (Минг сўмларда)

№	Кўрсаткичлар	2021 йил май ойи факти	2022 йил май ойи факти	Ўзгариш ўтган й.га нисбатан
1	Ишлаб чиқаришдан фойда	320000000	180000000	-140000000
2	Даромадлар	70000000	40000000	-30000000
3	Харажатлар	60000000	35000000	25000000
4	Солиқ тўлагунча бўлган фойда	140000000	80000000	-60000000
5	Соф фойда	120000000	60000000	60000000
6	Рентабллик (соф фойдага кўра %)	0.30	0.6	0.3

МАВЗУ 2: Корхонанинг охирги уч йилдаги молиявий – хўжалик фаолияти кўрсаткичларини ўрганиш, таҳлил қилиш, корхонанинг ривожланиш тенденциясига баҳо бери
Бухгалтерия ҳисобини тартибга солиб турувчи меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатлар қуйидаги 4 даражага бўлинади .
Республикамизнинг «Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида қонуни» 1996 йил 30 августда қабул қилинган. У 24 та моддадан иборат .(2-чизма)

1-даража

Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида қонун ва бошқа қонунлар, Президент фармонлари ва қарорлари, Вазирлар Маҳкамаси қарорлари ва улар билан тасдиқланган ҳужжатлар




2-даража

Бухгалтерия ҳисоби халқаро ва миллий стандартлари

Бухгалтерия ҳисобини тартибга солиб турувчи меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатлар
Корхонада ишлаб чиқариш ҳажмига қараб бухгалтерия бўлимининг таркиби ўзгарувчан бўлади. Масалан:
Бош бухгалтер-ҳамма соҳа бухгалтерларининг ишларини назорат қилиб уларга раҳбарлик қилади.
Бош бухгалтер ўринбосари-соҳа бухгалтерларини назорат қилади ва бош бухгалтер бўлмаган вақтларда унинг вазифаларини бажаради.
Меҳнат бухгалтери-корхонада ишловчилар сонига қараб 1 дан 4 кишигача бўлиши мумкин. Улар қуйи бўлимлар томонидан тақдим этилган ҳужжатлар асосида ходимларнинг иш ҳақи билан боғлиқ ишларни амалга оширади.
Корхонада механизация бўлимини юргизиш учун ҳам 1-3 кишидан иборат штат берилиши мумкин ва ҳ.з.
«Сатурн Метал Кайта Ишлаш» М.Ч.Ж нинг бухгалтерия бўлими Ўзбекистон Республикаси Молия Вазирлигининг 2019 йил 28 октябрдаги 103-сонли буйруғи билан тасдиқланган (21-БХМС) “Хўжалик юритувчи субъектларнинг молиявий-хўжалик фаолияти бухгалтерия ҳисоби счётлар режаси ва уни қўллаш бўйича йўриқнома”га асосан ҳисобни юритади.
Ловозим йўриқномасига кўра бўлим вазифалари, мажбуриятлари, ҳуқуқ ва маъсулиятлари белгиланган бўлиб, бўлим ўз иш фаолиятини бевосита юритади. «Сатурн Метал Кайта Ишлаш» М.Ч.Ж “Хўжалик юритувчи субъектларнинг молиявий-хўжалик фаолияти бухгалтерия ҳисоби счётлар режаси ва уни қўллаш бўйича йўриқнома”га асосан асосан бош бухгалтер қуйидаги вазифаларни бажаради:
бўлим мутахасислари ўртасида вазифаларни тақсимлаш ва уларнинг ваколатларини белгилаш;
бўлим штат жадвалидаги лавозимларга мутахассис олиш ва ишдан бўшатиш, рағбатлантириш ёки маъмурий жазо бериш бўйича жамият раҳбариятига таклифлар киритиш;
бўлим низоми вўйича юклатилган вазифаларни бажариш режаларини кўриб чиқиш ва уларни тасдиқлатиб, бажарилишини таъминлаш чораларини кўриш;
ўз ваколати доирасига кирадиган масалалар юзасидан хабарнома, хат, кўрсатма ва буйруқлқр лойиҳасини тайёрлаш, долзарб масалаларни жамият раҳбарияти муҳокамасига киритиш.
Бош бухгалтер зиммасига жамият билан тузилган меҳнат шартномасини ўз вақтида тўлиқ бажариш, жамият раисининг буйруғига асосан хизмат сафарига чиқиш, ҳамда ўз вақтида хизмат сафари ҳақидаги ҳисоботларни жамият раҳбариятига тақдим қилиш, жамият раиси ва унинг ўринбосари томонидан берилган хизмат вазифаларини ўз вақтида бажариш , бўлим ходимларининг лавозим йўриқномаларини тузиш ва бажарилишини талаб қилиш, бўлимга оид хат-хабарларга жавоб бериш каби мажбуриятлар юклатилган .
субъектнинг ўзини тугатишига ёки ўз фаолияти соҳасини қисқартиришга эҳтиёжи йўқлигини билдиради.
Агар раҳбар хўжалик юритувчи субъектни тугатиш ёки унинг фаолияти кўламларини қисқартириш зарур деб ҳисобласа ёхуд шундай вазиятга олиб келадиган шароит мавжуд деб ўйласа, молиявий ҳисоботга тушунтиришларда бундай фактнинг мазмунини ёритиб бериши ва молиявий ҳисоботни тузишга асос бўлган жиҳатларни, узлуксизлик принципидан чекиниш сабабларини кўрсатиши зарур.

Узлуксизлик принципи яна шуни билдирадики, бухгалтерия ҳисобини юритиш муддати хўжалик юритувчи субъект фаолият кўрсатган муддатга мос бўлиши керак, яъни хўжалик юритувчи субъектнинг бухгалтерия ҳисоби субъект тугатилган ёки у банкрот деб эълон қилинган .