Ko‘rgazma - Xarakatli ko‘rgazmali- bola to’g’lishidan tortib, to uning bog’cha yoshigacha davrni amaliy faoliyatda ko’rgazmali-harakatli tafakkur o’sishining asosiy pallasi deb ataladi.
- Ko‘zgazmali obrazli- Inson tomonidan bevosita idrok qilinayotgan predmetlar esa, balki faqat tasavvur qilinayotgan narsa va hodisalar haqida fikrlashdan iborat tafakkur turi ko’rgazmali-obrazli tafakkur deb ataladi.
Mavhum (nazariy) tafakkur - Bu mavhum tushunchalarga asoslangan tafakkur. Bolaning fanlardan,o‘quv predmetlardan oladigan bilimlari mavhum tushunchalarga asoslangan tafakkur.
- Ijodiy tafakkur murakkab bilish faoliyatidan biri bo’lib , tadrijiy ravishda, izchil o’zaro bog’langan jarayonlardan tashkil topadi: dastavval savollar tug’iladi, vazifa aniqlanadi, masalani yechish yoki savollarga javob qidirish jarayoni vujudga keladi.
Tafakkur Shakllari - Psixologiyada nutq fikr yuritish faoliyatining vositasi deb yuritiladi. Odatda nutq tafakkur jarayonida hukumlar, hulosa chiqarish va tushunchalar tafakkurning spetsifik shakllari deb ataladi.
TAFAKKUR SHAKLLARI
tushuncha
Xulosa chiqarish
Juz’iy, tahminiy, shartli, tasdiqlovchi
Yakka, konkret, umumiy, abstrakt, xususiy, to’planma
Induktiv, deduktiv, analogik
- Turli kishilarda tafakkur xususiyatlari turlicha tarkib topgan va turlicha namoyon bo‘ladi. Bir kishining o‘zida ham tafakkur xususiyatlari turlicha namoyon bo‘ladi. Bularning hammasi tafakkurning individual xususiyatlari asosini tashkil qiladi. Tafakkurning individual xususiyatlariga bilish faoliyatining mustaqillik darajalari, tafakkurning ixchamligi, fikrning tezligi kabilar kiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
