Hozirgi axborotlashtirishning globallashuvi asrida hududiy taqsimlangan
ArcMap dasturiy muhitida Amudaryo tumanini drenaj tizimi
Download 1.75 Mb. Pdf ko'rish
|
amudaryo tumani suv drenaj tizimining geoaxborot modeli va algoritmini yaratish (1) (1)
|
3.3. ArcMap dasturiy muhitida Amudaryo tumanini drenaj tizimi
elektron kartasini yaratish 49 Daslab shaharcha hududiga tegishli poligonli obyetlar to‘plamini elektron kartamizga tushiramiz (3.13-rasm) va nomlarini kiritamiz. Amudaryo tumanini drenaj tizimi elektron kartasini yaratish uchun quyidagi bosqichlardan iborat Poligonli obyektlarni tiplariga qarab ranglar va boshqa tuslarga kiritamiz. Buning uchun Layers oynasidan poligonli obyektni tanlab sichqoncha o‘ng tugmasi bosib Properties buyrug‘ini bossak tanlangan obyektlarni shakllarga keltiruvchi Layer Properties oynasi ochiladi (3.14-rasm) va bu oyna orqali tanlangan obyektimizni o‘zimizga kerak bo‘lgan shakllarga keltirishimiz mumkin. Keyingi bosqichimizda chiziqli obyektlar to‘plamini chizamiz ya‘ni tuman hududiga tegishli kanal, ariqlar, yo‘llarni va barcha chiziqli obyektlarni chizib
rasm).
3.13-rasm ArcInfo bo‘limiga poligonli obyektlarning yuklanishi 50
3.14-rasm Layer Properties oynasi
3.15-rasm ArcInfo bo‘limiga chiziqli obyektlarning yuklanishi
51 Keyingi bosqichimizda tuman hududiga tegishli nuqtali obyeklarni ya‘ni noyob daraxtlar, gorizontal drenaj uchun maxsus quduqlar va boshqalarni ArcInfo bo‘limida chizamiz va quyidagi ko‘rinishga ega bo‘lamiz(3.16-rasm).
3.16-rasm ArcInfo bo‘limiga nuqtali obyeklarning yuklanishi
Keltirilgan bog‘liqliklarni o‘ziga xos topologik elementlarga (3.18-rasm) ajratgan holda ko‘rib ularning har biri asosida tadqiqotlar o‘tkazish mumkinligin ko‘ramiz. Yuqorida Amudaryo tumani elektron kartasi yaratilish bosqichlari keltirildi. Mazkur hududni ko‘kalamzorlashtirish maqsadida yangi drenaj tizimini loyihalashtirish 3.1-rasmda keltirilgan bog‘liqliklar asosida ko‘rib chiqiladi va loyihalar ishlanadi (3.17-rasm).
52
3.18-rasm Topologik obyeklarning qatlamlarga ajratilishi
Quyida Amudaryo tumani elektron kartasi yaratilishi tizimi (3.19-rasm) keltirilgan bo‘lib, kiritish ma‘lumotlaridan GIS modelgacha jarayonlar keltirilgan Keltirilgan Amudaryo tumani elektron kartasi yaratilishi mazkur hududning yer osti sizot suvlari satxini ko‘tarilish jarayonlarini namoyon qilishga va bunga qarshi choralar ko‘rish uchun geografik joylashishiga qarab yangi drenaj tizimlari loyihasini ishlab chiqish imkonini beradi.
53 3.19-rasm. Amudaryo tumani elektron kartasi yaratilishi tizimi
54 XULOSA Zamonaviy GAT lar ma‘lumotlarni to‘plash, saqlash, yangilash, ifodalash kabi bosqichlarni o‘z ichiga oluvchi, axborotga kompleks ishlov berishni amalga oshiruvchi axborot tizimidir. Shu munosabat bilan bitiruv ishida Amudaryo tumanining drenaj tizimini loyihalashda zamonaviy geoaxborot texnologiyalaridan foydalanib GIS modeli yaratildi. Hozirgi axborotlashtirishning globallashuvi asrida hududiy taqsimlangan obyektlarga doir ko‘pgina masalalar yechimining sifati shu hudud yoki obyektga doir katta hajmdagi turli xil ma‘lumotlarga ishlov berish jarayonining ishonchliligiga bog‘liq. Geografik yoki fazoviy ma‘lumotlar hozirda obyektlarni fazoviy joylashtirish bilan bog‘liq turli faoliyatlar yurgizuvchi tashkilotlar ishlatadigan ma‘lumotlarning asosiy qismini tashkil etadi. Bunday hollarda ma‘lumotlarni vizuallashtirish natijalar tahlili asosida qabul qilinadigan qarorlarning asoslilik darajasini oshirishning muhim omilidir. Yaratilgan GIS model asosida drenaj tizimiga bog‘liq muammolarni hal etish, monitoringlar olib borish, tumanga tegishli barcha obyektlarni topologiyasiga qarab tadqiq qilish va qarorlar qabul qilishga ko‘maklashish imkoniyati shakllandi. Download 1.75 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|