Hozirgi o ’zbek adabiy tili

9. Harakat qilish bclgisiga ko‘ra so‘z urg‘usi qaysi qatorda to‘g‘ri
ko'rsatilgan?
A. Ko‘chadigan urg‘u.
B. Kuchsizlanadigan urg‘u.
D. Ko‘chmaydigan urg‘u.
E. A va D.
10. hitonatsiyaning turlari qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
A. Darak intonatsiyasi, so‘roq intonatsiyasi,
B. Undov intonatsiyasi, undash intonatsiyasi.
D. Tugallanmagan intonatsiya, tugallangan intonatsiya.
E. Barchajavoblar to‘g‘ri.
11. Bo‘g‘in cho‘qqisi nima?
A. Bo'g'in tarkibidagi unli.
B. Bo‘g‘in tarkibidagi tor unli.
D. Bo‘g‘in tarkibidagi keng unli.
E. Bo‘g‘in tarkibidagi jarangsiz undosh.
12. G'isht so‘zidagi “i” unli fonemasi qaysi qatorda to‘g‘ri tavsiflangan?
A. Lablashgan, orqa qator, o ‘rta keng unlining old qator ottenkasi.
B. Lablashmagan, old qator, yuqori tor unlining lablashgan varianti.
D. Lablashmagan, old qator tor “i”ning orqa qator kombinatoi ottenkasi.
B. Lablashmagan, orqa qator, yuqori tor unlining old qator ottenkasi.
13. Bilan, biroq. tilak, sira, pirovardida so'zlarining birinchi bo‘g‘inidagi “i” ning
talaffuzda kuchsizlanishi (blan, broq, tlak, sra, provardiaa tarzida talaffuz etili'jhi)
qanday hodisa sanaladi?
A. Sinkopa.
B. Prokopa.
D. Rcduksiya.
E. Geminatsiya.
14. Qishloq > qishlog‘imiz, toboq > tovoq so‘zlarida portlovchi “q” va “b”
undoshlarining sirg‘aluvchi “g‘” va “v”ga o‘tishi qanday fonetik hodisa sanaladi?
A. Austeza.
B. Diereza.
D. Gaplologiya.
E. Spirantizatsiya
15. Singarmonizm nima?
A. So‘zning asosi va affiks tarkibidagi unlilaming o‘zaro uyg’unlashuvi
(garmoniyasi).
B. Urg‘usiz bo‘g‘indagi unlinig kuchsizlanishi.
D. So‘z tarkibida yonma-yon qo'llangan ikki undoshning o‘zaro
moslashuvi.
E. Portlovchi undoshning intervokal hoiatda sirg‘aluvchi undoshga 0‘tishi.
16. Qaysi qatorda fonologik va fonetik cho‘ziqlikka to‘g‘ri ta‘rif berilgan?
A. Fonetik cho‘ziq!ik ma'no ajratish vazifasini bajaradi. Fonologik
cho‘ziqlikda bu xususiyat yo‘n.
B. Fonetik cho‘ziqlik individual hodisa bo‘Iib, har bir kishi talaffuzida
o‘zgacha bo‘ladi, fonologik cho‘ziqlik esa barcha kishilarda bir xildir.
D. Fonetik cho‘ziqlik birlamchi, fonologik cho‘ziqiik esa ikkilarnchi cho‘ziqlik
sanaladi. :
E. Fonetik cho‘ziqlik ikkiiamchidir, u ma’no ajratmaydi. Fonologik cho‘ziqlik
esa birlamchi bo‘lib, ma’no ajratish xususiyatiga ega