Hududiy markaz

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA`LIMI VAZIRLIGI
SURXONDARYO VILOYATI XALQ TA`LIMI ХODIMLARNI QAYTA TAYYORLASH VA ULARNING MALAKASINI OSHIRISH
HUDUDIY MARKAZ

“TILLARNI O`QITISH METODIKASI” KAFEDRASI

«Tasdiqlayman»
Viloyat XTXQTUMOHM
direktori_________U.Qodirov.
__ ________ 2022 yil
CHET TILI (INGLIZ) FANINI O`QITISH XUQUQINI BERISH BO`YICHA KASBIY QAYTA TAYYORLASH KURSI UMUMIY TILSHUNOSLIK FANIDAN
MA’RUZA MATNLARI



Termiz - 2020 yil

A.Avloniy nomidagi XTTRMXQTMOI ilmiy kengashining 2020-yil 30-iyundagi -sonli bayonnomasi bilan ma’qullangan o’quv dastur asosida tayyorlandi

Tuzuvchi:

B.Umarov “Tillarni oʻqitish metodikasi” kafedrasi mudiri

Ma’ruza matn Surxondaryo viloyati XTXQTMOHM “Tillarni oʻqitish metodikasi” kafedrasining 2022-yil __-avgustdagi _-sonli yig’ilishda muhokama qilingan.

Ma’ruza matnlar Markazning 2022-yil __-avgustdagi -sonli ilmiy-metodik kengashning yig’ilish qaroriga asosan tasdiqlangan.

1.02. UMUMIY TILSHUNOSLIK FANIDAN
MA’RUZA MATNLARI

№	Mavzular	Jami	Ma’ruza	Seminar
1	Til va nutq tushunchasi	2	2
2	Tilshunoslik tarixi	2	2
3	Tilshunoslikning nazariy masalalari. Lingvistika va uning turlari	2		2
4	Tilning ikki jihati	2		2
5	Til va nutq birliklari	2		2
6	Tilshunoslikning tadqiqot metodlari	2	2
7	Qadimgi xind va yunon tilshunosligi	4	2	2
8	Evropada uygonish davridagi tilshunoslik	4	2	2
9	Til sistemasi, paradigmatika va sintagmatika	2	2
	JAMI	22	12	10

1-mavzu. Til va nutq tushunchasi ( 2 soat ma’ruza)
Til va nutqning dialektik munosabati. Til tarkibi. Tilning ijtimoiy mohiyati, til materiali. Tilning imkoniyat, nutqning esa voqelik ekanligi. Til va nutqning xam ijtimoiy, xam individual xarakteri. Nutq faoliyati.
2-mavzu. Tilshunoslik tarixi ( 2 soat ma’ruza)
Til haqidagi fanning uzoq taraqqiyot natijasi ekanligi, uning jamiyat tarixi bilan bog‘liqligi, o‘z tarixiga egaligi.
3-mavzu. Tilshunoslikning nazariy masalalari. Lingvistika va uning turlari (2 soat seminar)
Dinamik va statik lingvistika. Atomistik va struktural lingvistika. Ichki va tashqi lingvistika, makro va mikro lingvistika, paralingvistika, sotsiolingvistika, kognitiv lingvistika, psixolingvistika tushunchalari, ularning mohiyati.
4-mavzu. Tilning ikki jihati (2 soat seminar)
Tilning ikki jihati, ifoda va mazmun jihatlari. Tovushning ifoda, ma’noning esa mazmun jihatiga kiritilishi. Tilning asosiy birliklarini ifoda va mazmun jihatidan baholash.
5-mavzu. Til va nutq birliklari (2 soat seminar)
Tovush va fonema, ularning o‘zaro munosabati. Fonema haqidagi fikrlar. So‘z va u haqidagi fikrlar. Leksema, morfema, morf, allomorf, ularning mohiyati, vazifasi, xususiyatlari. So‘z birikmasi va gap, ularning vazifasi, o‘ziga xos xususiyatlari.
6-mavzu. Tilshunoslikning tadqiqot metodlari ( 2 soat ma’ruza)
Lisoniy metodlar. tasviriy, kiyosiy-tarixiy, chogishtirma, distributiv tahlil, komponent tahlil, valentik tahlil, statistik tahlil va boshqalar. Ushbu metodlarni vazifasi, xususiyatlari va ahamiyati.
7-mavzu. Qadimgi Hind va YUnon tilshunosligi