Hujayrani kimyoviy tarkibi. Moddalar almashinuvi


Download 37.25 Kb.
Sana08.01.2022
Hajmi37.25 Kb.
#240320
Bog'liq
Hujayrani kimyoviy tarkibi Moddalar(1)


http://nambiolog.zn.uz https://t.me/nambiolog https://t.me/biolog_group


Hujayrani kimyoviy tarkibi. Moddalar almashinuvi
1.Oʻsimlik yoki mikrorganizmlarning hujayralarida kechadigan anaerob nafas olish jarayoni nima deb ataladi?

a) xemosintez

b) achish

c) oksidlash

d) qaytarilish

2. Avtotrof bakteriyalar organik moddalar toʻplash uchun qaysi energiyadan foydalaniladi ?

a) quyosh

b) kimyoviy

c) ATF

d) quyosh va kimyoviy

3. Qaysi birikmalar hujayraning qurilish materiali va hayotiy jarayonlarni tezlashtruvchi karalizator hisoblanadi?

a) vitaminlar

b) yogʻlar

c) uglevodlar

d) oqsillar

4.Nuklein kislotalar sintezi qayerda sodir boʻladi?

a) endoplazmatik toʻrda

b) ribosomada

c) golji apparatida

d) yadro

5. Xloroplastlarda oʻsimlik mitoxondriyalariga nisbatan necha marta koʻp ATF sintezlanadi ?

a) 70


b) 10

c) 50


d) 30

6. Nuklein kislotalar qanday jarayonni amalga oshirishda faol ishtirok etadi ?

a) oqsil sintezi, energiya hosil qilish

b) irsiy belgilarni saqlash va nasldan – naslga oʻtkazish, oqsillar biosintezi

c) barcha sintez va parchalanish jarayonlari

d) asosan irsiy belgilarni saqlash va oʻtkazish

7. Lipoproteinlar hujayrada qanday vazifani bajaradi ?

a) oziqlik, energetik

b) transport, energetik

c) sintez uchun organik moddalar

d) qurilish va transport

8.Disaxaridlar guruhiga mos kelmaydigan moddani toping?

a) fruktoza

b) saxaroza

c) laktoza

d) maltoza

9. Oqsillarning hujayradagi eng muhim funksiyasini koʻrsating ?

a) fermentativ

b) mudofa

c) signal

d) tejam oziq

10. Qaysi organik moddalar biologik katolizator deb ataladi?

a) lipidlar

b) uglevodlar

c) oqsillar

d) nuklein kislotalar

11. Oqsilning tarkibi 90 ta aminokislotalardan iborat. Agar nukleotidlar orasida 5.780 A boʻlsa, yuqoridagi oqsilni sintezlovchi genning uzunligi necha A ga teng boʻladi ?

a) 1561


b) 612

c) 1200


d) 1680

12. Quyidagi geteropolimer tarkibiga kiradigan monomerlar soni toʻgʻri berilgan javobni belgilang ?

1 DNK; 2 RNK; 3 oqsil; a)10 ;b) 4; v) 2; g) 20; d) 16;

a) 1 – a / 2 – b / 3 – a

b) 1 – d / 2 – b / 3 – v

c) 1 – d / 2 – b / 3 – v

d) 1 – b / 2 – b / 3 – g

13. Har bir mononukleotid qanday birikmalardan tashkil topgan ?

a) fosfat kislota, pentoza, azot asosi, purin

b) fosfat kislota, azot asosi, purin, yoki purimidin

c) fosfat kislota, pentoza, riboza yoki dezoksiriboza, azot asosi, purin yoki purimidin

d) fosfat kislota, dezoksiriboza, azot asosi, purimidin

14. Tarkibida 400 ta aminokislota boʻlgan oqsillning molekulyar massasi qanchaga teng?(aminokislotalarning malekulyar massasi Mr=138 gr/moʻl)

a) 30000


b) 50000

c) 36000


d) 48000

15. Aminokislatalarning faollashishi nima ?

a) aminokislatalarning maxsus fermentlar ta’sirida oʻzaro birikishi

b) aminikislatalarning tRNKga birikish reyaksiyasi

c) aminokislatalarni ATF ishtirokida aktivlashishi

d) aminokislatalarning oʻzaro birikishi

16. Quyida berilgan moddalarning qaysi biri geteropolimer hisoblanadi ?

a) kraxmal

b) kletchatka (sellyuloza)

c) oqsil


d) glikogen

17. Yogʻ va uglevod molekulalri oqsildan farq qilib unda… boʻlmaydi?

a) uglevod

b) azot

c) vodorod

d) fosfor

18. Monosaxaridlarga nimalar kiradi ?

a) glyukoza, kraxmal, riboza, dezoksiriboza

b) riboza, glikogen, kraxmal, fruktoza,

c) deozoksiriboza, sellyuloza, kraxmal, glikogen

d) glyukoza, fruktoza, riboza, dezoksiriboza

19. Hujayraning 0.02% ini tashkil etishda ishtrok etadigan elementlarni aniqlang?

1. Mg 2. F2 3. Cl2 4. J2 5. O2 6. Cu 7. Ca 8. K 9. Zn

a) 1.3.5.7

b) 8.7.1.5

c) 9.5.7.3

d) 9.2.6.4

20. Kraxmal, glikogen, klechatkalarning monomerlarini koʻrating ?

a) saxaroza, galaktoza, glyukoza

b) saxaroza, fruktoza, glyukoza

c) galaktoza, laktoza, fruktoza

d) glyukoza

21. Hujayrada qaysi moddaning parchalanishi natijasida 36 molekula ATF sintezlanadi?

a) oqsil


b) yogʻ

c) kraxmal

d) sut kislota

22. DNK tarkibida uchrovchi azot asoslarini belgilang.

a) adenin, guanin, sitozin, uratsil

b) guanin, timin, uratsil, adenin

c) uratsil, sitozin, adenin, timin

d) sitozin, adenin, timin, guanin

23. Qaysi qatorda sodda lipidlar toʻgʻri keltirilgan ?

a) yogʻ, mum, moylar

b) yogʻ, xolisterin

c) moy, glyukolipid

d) mum, yogʻ, steroid

24. Quyidagilar uchun xos belgini aniqlang ?

1 DNK 2 RNK

a. H3PO4 b. riboza v. dezoksiriboza g. adenin d. guanin

e. sitozin j. timin z. uratsil

a) 1 – a, b, g, d, e, z 2 – b, g, d, j, z

b) 1 – a, v, g, d, e, j 2 – a, b, g, d, e, z

c) 1 – b, g, d, e, z 2 – a, b, d, e, z, j

d) 1 – g, d, e, j, z, a 2 – b, g, d, v, a, j

25. Tish emalida da suvning miqdori necha %ni tashkil etadi?

a) 15%

b) 10%


c) 5 – 8%

d) 20%


26. Qaysi modda hujayra membranasini tarkibiga kiradi ?

a) kraxmal

b) fosfolipidlar

c) nuklein kislota va lipidlar

d) lipidlar va sellyuloza

27. Oqsil tarkibida 1250 ta aminokislata molekulasi boʻlsa, bu zanjirda nechta peptid boʻladi?

a) 625

b) 1249


c) 1251

d) 1250


28. Suvning fizik va kimyoviy xususiyatlari nima orqali amalga oshiriladi?

a) suv molekulasining kichikligi b) suv molekulasining qutblanishi c) suv molekulasinning bir – biri bilan vodarod bogʻlar orqali orqali bogʻlanishi d) erituvchiligi va buferliligi e) buferliligi va molekulyar massasining yirikligi

a) b ,d , e

b) a, c, d

c) a, b, c

d) c, d, e

29. Hujayrani energiya bilan ta’minlovchi biomolekulalarni aniqlang?

a) oqsil va lipidlar

b) uglevod va aminokislotalar

c) nuklein kislotalar va lipidlar

d) uglevod va lipidlar

30.Tiriklikning qaysi xususiyati organizmdagi hujayralarning tiklanishi, yashashi va ishlashini ta’minlaydi?

a) moddalar sintezlanishi

b) moddalar parchalanishi

c) moddalar almashinuvi

d) gomeostaz

31. Qaysi hodisada hujayra tarkibidagi suvni tashqariga chiqib ketishi tufayli uning tarangligi yoʻqoladi ?

a) deplazmoliz

b) turgor

c) osmos

d) plazmoliz

32. DNK molekulasining tarkibida 1320 ta adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidlari umumiy nukleotidlarning 33% ni tashkil qilsa, DNKning uzunligi necha nm boʻladi?

a) 680 nm

b) 1360 nm

c) 1105 nm

d) 448 nm

33. Quyidagi kimyoviy elementlarni ularning bajaradigan vazifalarini juftlab bering.

1.Ca 2.Fe 3.Mg 4.Zn 5.Co

a) qonni normal ivishini ta’minlaydi

b) suyak toʻqimasini hosil qoladi va unga mustahkamlik beradi

c) gazlarni tashiydi

d) biokimyoviy reaksiyalarni tezlashtiradi

f) jinsiy gormonlar faoliyatini oshiradi

j) qon hosil boʻlishida ishtirok etadi va B12 vitamini tarkibida boʻladi

a) 1-a.c, 2-b 3-d. 4-f 5-j

b) 1-b 2-c.d 3-a 4-j 5-f

c) 1-a.b.c 2-d 3-j 4-f 5-c

d) 1-a.b 2-c 3-d 4-f 5-j

34.Kraxmalning parchalanishi natijasida nima hosil boʻladi?

a) aminokislatalar

b) glitsirin

c) yogʻ


d) glukoza

35. Qaysi modda oksidlanganda eng koʻp suv va energiya hosil boʻladi ?

a) oqsil

b) uglevod

c) yogʻ

d) glukoza

36. Oqsilni tarkibi 60 ta aminokislotadan iborat. Agar nukleotidlar orasi 3.4 A boʻlsa, yuqoridagi oqsilni sintezlovchi genning uzunligi necha A ga teng boʻladi?

a) 816 A


b) 612 A

c) 812 A


d) 512 A

37. Glyukozaning molekulyar massasi 180gr. ATF niki esa 504 gr ga teng boʻladi. 180g gulqoʻza parchalanishi natijasida necha gram ATF sintezlanadi ?

a) 17152 gr

b) 19752 gr

c) 19152 gr

d) 18152 gr

38. Xlorofillda qanday ion bor ?

a) kalsiy

b) magniy

c) temir


d) kaliy

39. Fotosintez jarayonidan ajralib chiqayotgan molekulyar kislorod qaysi organik moddaning parchalanishidan hosil boʻladi?

a) H2O

b) CO2

c) H2O va CO2

d) C6 H12O6

40. Oqsilning tarkibida 40 ta aminokislota bor. Agar nukleotidlar orasida 3.4 A boʻlsa, yuqoridagi oqsilni sintezlovchi genning uzunligi necha A ga teng ?

a) 408


b) 510

c) 612


d) 204

41.Hujayrada uglevodlar metabolizmining ikkinchi bosqichi qanday sharoitda oʻtadi ?

a) aerob

b) anaerob

c) anobalizim

d) katobalizim

42. Fotosintez jarayonida elektronni yoʻqatgan suv molekulalari … parchalanadi.

a) proton va molekulyar kislorodga

b) proton va kislorod atomlariga

c) kislorod molekulasiga va gidroksil ionga

d) atom va molekulyar kislorodga hamda vadorod atomiga

43. Uglevodni parchalanishi natijasida qanday modda hosil boʻladi ?

a) yogʻ kislotasi

b) aminokislota

c) glyukoza

d) glitsirin

44. Energetik almashuvda, hujayrada qaysi moddaning kislorodsiz parchalanishi natijasida 2 ta molekula ATF hosil boʻladi?

a) oqsil

b) sut kislata

c) glyukoza

d) kraxmal

45. ATF molekulasida nechta fosfat kislota qoldigʻi bor ?

a) 1

b) 2


c) 3

d) 4


46. Qaysi moddalarning 1 g parchalanganda 17.6 kj energiya hosil boʻladi ?

1 oqsil 2 suv 3 yogʻ 4 uglevod 5 lipid

a) 1.2

b) 2.3


c) 3.5

d) 1.4


47. Moddalar almashinuvi qanday funksiyani bajaradi?

1) hujayrani koʻpayish materiali bilan ta’minlaydi

2) signal funksiyasini amalga oshiradi

3) transport funksiyasini amalga oshiradi

4) hujayrani energiya bilan ta’minlaydi

5 hujayrada hosil boʻlgan moddalarni chiqaradi

a) 1.2

b) 2.5


c) 5.4

d) 1.4


48. ATF ning AMF ga aylanishi natijasida necha kj energiya ajirab chiqadi .

a) 40


b) 20

c) 80


d) 60

49. Fotosintez deb nimaga aytiladi ?

a) organik moddalarni sun’iy ravishda hosil boʻlishi

b) quyosh nuri ta’sirida faqat atomar vodarodning hosil boʻlishi

c) organik moddalarning quyosh energiyasi ta’sirida parchalanishi

d) quyosh energiyasi hisobiga anorganik moddalardan organik moddalar sintezlanishi

50. 51 ta aminokislatadan tuzilgan insulin oqsili sintezini amalga oshiruvchi genda nechta nukeotid boʻladi ?

a) 51


b) 102

c) 153


d) 306

51. Fotosintez jarayonida elektronlarini yoʻqotgan… molekulalari protonlar va kislorod atomlariga parchalanadi.

a) CO2

b) H2O

c) C6H12O2

d) ADF


52. Hayotning avtotrofik yoʻli qanday jarayonlar orqali amalga oshadi ?

a) fotosintez

b) xemosintez

c) biosintez

d) A va B

53. Glikoliz jarayoni qanday sharoitda oʻtadi ?

a) aerob

b) anerob

c) kislorodli

d) A va C

54. Tashqaridan olingan moddalarni oʻzlashtirish, ulardan hujayra kompanentlarini yaratish uchun foydalanish nima deyiladi ?

a) plastik almashinuv

b) sitokinez

c) dissimlatsiya

d) energetik almashinuv

55. Tirik organizmlarda polisaxaridlar qanday vazifalarni bajaradi?

a) himoya,hosil qilish

b) qurilish,transport,energetik,himoya

c) qurilish,energetik

d) katalizator,oksidlanish

56. Barcha tirik organizmlar energiya olish turiga qarab qanday guruhlarga boʻlinadi ?

a) geterotrof

b) avtotrof

c) saprofit

d) avtotrof, geterotrof

57. Oʻsimliklarda, achitqi zamburugʻida, mikrorganizimlarda oʻtadigan glikoliz jarayoniga xos umumiylikni aniqlang ?

a) barcha moddalar bir molekula glyukozaning parchalanishi, ikki molekula ATF ning hosil boʻlishi bilan boradi

b) hujayrada bir molekula uglevodning parchalanishi, ikki molekula ADFning hosil boʻlishi bilan boradi

c) barcha hollarda polisaxaridlarning monosaxaridlarga aylanishi bilan boradi

d) doim oqsil sturukturasining yemirilishi bilan boradi

58. Kuchsiz kislota va ishqorlarning anionlari vodorod ionlari hamda gidroksil ionlari bilan bogʻlanishi natijasida nimani kuzatish mumkin?

a) hujayraning pH qiymatini pasayishi

b) hujayraning pH qiymatini ortishi

c) hujayraning pH qiymati deyarli oʻzgarmaydi

d) hujayraning pH qiymati bunga bogʻliq emas

59. Organik birikmalar tirik organizmlar hujayrasining necha foizini tashkil etadi ?

a) 30 – 40 %

b) 20 – 30 %

c) 40 – 50 %

d) 70 – 80 %

60. Ikki molekula sut kislotasining O2 sharoitda toʻliq parchalanishidan necha molekula ATF hosil boʻladi?

a) 36 ta


b) 2 ta

c) 10 ta

d) 38 ta

61. Kichik molekulali oddiy organik moddalar qanday nomlanadi?

a) polimer

b) monomer

c) anorganik moddalar

d) nukeotid

62. Kichik molekulali organik moddalar keltirilgan javobni aniqlang.

a) pigmentlar, oqsillar, nukleotidlar

b) pigmentlar, gormonlar, aminokislotalar, kraxmal

c) pigmentlar, gormonlar, yogʻlar

d) pigment, shakar, gormon, aminokislotalar

63. Axborot saqlovchi informatsion biopolimerlarni aniqlang.

a) oqsillar

b) nuklein kislotalar

c) polisaxaridlar

d) lipidlar

64. Organizmda eng muhim biopolimerlarni koʻrsating.

a) uglevodlar, oqsillar

b) oqsillar, nuklein kislotalar

c) nuleotidlar, oqsil

d) yogʻlar, uglevodlar

65. Suv molekulasining bir chekkasi kuchsiz musbat zaryadga, ikkichisi manfiy zaryadga ega boʻladi. Bunday molekula qanday nomlamadi?

a) ion

b) dipol


c) neytral molekula

d) bipolyar

66. Yorugʻlik ta’sirida suvning dissotsilanish jarayoni qanday nomlanadi?

a) fotosinsibilizatsiya

b) fotoliz

c) gidroliz

d) fotopereodizm

67. Qaysi element jinsiy gormonlarning faolligini oshiradi ?

a) Co

b) Fe


c) Zn

d) Mo


68. Dezoksiriboza tarkibi ribozadan nima bilan farqlanadi ?

a) bir atom vodorod yetishmasligi bilan

b) bir atom kislorod yetishmasligi bilan

c) bir atom kislorod ortiqchaligi bilan

d) bir atom vodorod ortiqchaligi bilan

69. Nima sababdan hujayra ichidagi harorat deyarli oʻzgarmaydi?

a) suv katta issiqlik sigʻimiga va issiqlikni yaxshi oʻtkazish xususiyatiga ega boʻlganligi uchun

b) suv kichik issiqlik sigʻimiga va issiqlikni yaxshi oʻtkazish xususiyatiga ega boʻlganligi uchun

c) suv katta issiqlik sigʻimiga va issiqlikni yomon oʻtkazish xususiyatiga ega boʻlganligi uchun

d) suv kichik issiqlik sigʻimiga va issiqlikni yaxshi oʻtkazish xususiyatiga ega boʻlganligi uchun

70. Mikrorganizmlardagi glikoliz jarayonida qanday moddalar hosil boʻladi?

1.etil spirti 2.sirka kislota; 3.aseton; 4.karbonat angidrid; 5.asetat kislota; 6.sut kislota.

a) 1,4

b) 2,6


c) 3,4

d) 3,5


71. Riboza quyidagi qaysi birikmalar tarkibiga kirmaydi?

a) r-RNK


b) ATF

c) sistin

d) AMF

72. Monosaxaridlar keltirilgan qatorni aniqlang.



a) fruktoza,saxaroza

b) riboza,maltoza

c) riboza,dezoksiriboza

d) kraxmal,saxaroza

73.Glyukozaning kislorodsiz sharoitda sut kislotagacha parchalanishi tufayli ajralib chiqadigan energiyaning necha % issiqlik energiyasi sifatida tarqaladi?

a) 40


b) 50

c) 60


d)10

74. Aerob nafas olishning anerob nafas olishdan afzalligi nimada?

a) koʻp karbonat angidrid chiqadi

b) afzalligi yoʻq

c) koʻp energiya ajraladi

d) koʻp kislorod chiqadi

75.Geksoza guruhiga kiruvchi moddalar-…

a) fruktoza,galaktoza

b) maltoza,saxaroza

c) riboza, dezoksiriboza

d) glyukoza, laktoza

76. 1g yogʻning toʻliq parchalanishini natijasida qancha (kj) energiya ajralib chiqadi?

a) 19,8

b) 38,9


c) 17,6

d) 9,8


77. Biopolimerlar qatoriga mansub boʻlmagan qatorni aniqlang.

a) lipidlar

b) oqsillar

c) uglevodlar

d) nuklein kislotalar

78.Quyidagi oqsillardan qaysi biri albuminlarga kirmaydi?

a) qondagi oqsillar

b) noʻxot oqsillar

c) tuxum oqsili

d) b va c

79. Qaysi element jinsiy gormonlarning faolligini oshiradi?

a) Co


b) Fe

c) Zn


d) Mo

80.Qanday vazifani bajaruvchi oqsillar asosan yumaloq shaklli boʻladi?

a) katalizatorlik

b) xarakat

c) sintezlovchilik

d) katalizatorlik,transport

81. Biopolimerlar funksiyasiga koʻra necha xil boʻladi?

a) 2.


b) 3

c) 4


d) 5.

82. Qaysi oqsillar yadro va sitoplazmaning ajralmas qismi hisoblanadi?

a) nukleoproteinlar

b) albuminlar

c) globulinlar

d) lipoproteinlar

83 . Murakkab yogʻlarning qaysi turi tashish vazifasini bajaradi?

a) glikolipid

b) lipoprotein

c) fosfolipid

d) steroidlar

84. Qaysi moddadan oʻsimlik va hayvonlar oʻziga suvni yuqtirmaslik maqsadida foydalanadi?

a) oddiy lipidlar

b) murakkab lipidlar

c) oqsillar

d) uglevodlar

85. B12 vitamini tarkibida qaysi element boʻladi va bu vitaminning funksiyasi nima?

a) Mg, katalizator

b) Ca, qon xosil boʻlish

c) Co, qon xosil boʻlishida

d) Co, qon aylanishda.

86.DNK ning bir zanjiri TASSGTTAAAGSAST ni teskari transkripsiyalanganda m-RNK molekulasi nechta aminokislotani kodlaydi?

a) 5 ta

b) 4 ta

c) 3 ta

d) 2 ta

87. Quyidagi organizmlarning qaysi birida hujayra qobigʻi xitin moddasidan tuzilgan?

1.lishaynik 2.zamburugʻlar 3.bakteriyalar 4. suvoʻtlar 5.hasharotlar 6.yuksak oʻsimliklar

a) 1.2

b) 2.5


c) 1.2.4

d) 1.2.5

88. Hujayraning 98 % ni qaysi elementlar tashkil qiladi ?

a) vodorod, kislorod, karbon, azot, suv

b) suv, kislorod, vodorod, azot

c) vodorod, kislorod, karbon, azot

d) suv, oltingugurt, fosfor, azot

89. ATF tarkibidagi uchunchi fosfat kislotaning ajiralishi natijasida qancha energiya ajraladi ?

a) 40 kj

b) 17.6 kj

c) 38.9 kl

d) 80 kj

90. Bir molekula glyukoza sintezlash uchun qancha CO2(a) va ATF (b) sarflanadi ?

a) a – 18; b – 6

b) a – 6 ; b – 18

c) a – 12 ; b – 18

d) a – 6 ; b – 12

91. DNK molekulasining tarkibida 1222 adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 26%-ini tashkil qilsa, bu holda DNK ning tarkibida umumiy nukleotidlarning soni nechtaga teng ?

a) 2350 ta

b) 4700 ta

c) 3540 ta

d) 13500 ta

92. DNK tarkibiga kiruvchi guaninli nukleotid tarkibini aniqlang ?

a) guanin-riboza-fosfat kislata qoldigʻi

b) guanin-sitozin-fasfat kislota qoldigʻi

c) guanin-dezoksiriboza-fosfat kislota qoldigʻi

d) guanin-maltoza-fasfat kislata qoldigʻi

93. Agar DNK uzunligi 183.6 nm ga teng boʻlib, undagi qoʻshni nukleotidlar orasidagi masofa 0.34 nm ga teng boʻlsa ,ushbu DNK fragmentida nechta nukleotidlar bor va ular nechta aminokislatalarni kodlaydilar?

a) 536 ta 1800 ta

b) 5480 ta 180 ta

c) 540 ta 180 ta

d) 1080 ta 180 ta

94. Agar vazopressinning iRNK molekulasida 9 ta kodon boʻlsa, u nechta nukleotiddan tashkil topgan boʻladi ?

a) 9 ta

b) 54 ta

c) 3 ta

d) 27 ta

95. Hujayraning buferlik xususiyati nimaga bogʻliq ?

a) oqsilning miqdoriga

b) tuzlarning aralashmasiga

c) barcha biopolimerlar aralashmasiga

d) suvning miqdoriga

96. Moddalar almashinuvining dastlabki (1) oraliq (2) va oxirgi (3) boshlangichlarini aniqlang ?

a) ovqat hazm qilish b) keraksiz mahsulotlarni tashqariga chiqarish c) hujayrada sodir boʻladigan jarayonlar

a) 1c, 2b, 3a

b) 1c, 2a, 3b

c) 1a, 2b, 3c

d) 1a, 2c, 3b

97. Halqasiz aminokislatalar qatoriga kirmaydigan aminokislotalarni aniqlang ?

a) serin, valin

b) gistidin, triptofan

c) lizin, arginin

d) gistidin, glitsin

98. Monomerga ega boʻlmagan biomolekulani koʻrsating ?

a) oqsil

b) lipid


c) uglevod

d) nuklein kislota

99. Hujayra kimyoviy tarkibini va ularda sodir boʻladigan kimyoviy jarayonlarni oʻrganishga katta hissa qoʻshgan oʻzbek olimlarni koʻrsating.

a) Yo. Toʻraqulov, B.Toshmuhamedov

b) M.Mavlonoy, M.Mirzayev

c) S.N.Alimuhamedov, V.V.Yaxontov

d) M.Muzaffarov, S.Asqarov

100. DNK ning qaysi nukleotidlari oʻrtasida vodorod bogʻlari hosil boʻladi va bogʻlarni soni nechta ?

a) A va T (2) G va S (3)

b) A va G (2) Tva S (2)

c) A va S (3) G va T (3)

d) A va T (2) G va S (2)

101. DNK (a) va RNK (b) tarkibidagi azotli asoslarni juftlab koʻrsating.

1.adenin 2.ATF 3.ADF 4.guanin 5.sitozin 6.timin 7.uratsil

a) a-1.4.5.6 b-1.4.5.7

b) a-1.2.4.5 b-1.4.5.7

c) a-1.4.5.6 b-1.4.5.6

d) a-1.2.4.5 b-1.4.3.5

102. DNK molekulasi 12 juft boʻlgan nukleotiddan iborat.Agar asoslar orasidagi masofa 3.4 A boʻlsa,mazkur DNK boʻlagining uzunligini toping?

a) 34


b) 40.8

c) 3.8


d) 4.08

103. Nechta triplet kod aminokislotalarni kodlashda ishtirok etadi?

a) 61 ta

b) 64 ta


c) 3 ta

d) 20 ta


104. Qaysi polisaxaridlar hujayra devorini hosil qilmaydi?

1. xitin 2.kraxmal 3. saxaroza 4. glikogen 5. maltoza 6.sellyuloza

a) 1.2.3

b) 2.4


c) 4.5.6

d) 1.3.5.6

108. DNK molekulasining tarkibida 3125 adenin nukleotidi bor . Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 20 % - ini tashkil qilsa, bu holda timin nukleotining soni nechtaga teng ?

a) 3125


b) 6250

c) 9375


d) 4320

109. DNK molekulasi tarkibida (T) timin nukleotidi umumiy zanjirining 16% ni tashkil etadi .Qolgan nukleotidlarning har biri necha foizini tashkil qiladi ?

a) A – 32, G – 32, S – 32

b) A – 34, G – 16, S – 16

c) A – 16, G – 34, S – 34

d) A – 16, G – 16, S – 16

110. Anaerob parchalanish reaksiyasida glyukoʻzaning sut kislatasigacha parchalanishi natijasida ajiralib chiqayotgan energiyaning necha % issiqlik energiyasi sifatida tarqalib ketadi ?

a) 40 %


b) 60 %

c) 50 %


d) 70 %

111. Insulin gormoni qanday tabiatli modda ?

a) oqsil

b) lipid

c) uglevod

d) nukleotid

112. Hujayraning qaysi qismida DNK molekulasi uchraydi?

a. yadro b. sitoplazma c. lizosomada d. Golji apparati e. mitaxondriya f. xloroplastlarda

a) a, c, e

b) a, e, f

c) d, e, f

d) a, b, c

113. DNK ning ikki xissa ortishi nima deyiladi ?

a) reduplikatsiya

b) degeneratsiya

c) renaturatsiya

d) denaturatsiya

114. Halqali aminokislotalar qatoriga kirmaydiganlarini aniqlang ?

a) fenilalanin, tirozin

b) gistidin, triptofan

c) serin, tirozin

d) alanin, valin

115. RNK tarkibiga kiruvchi guaninli nukleotid tarkibini aniqlag ?

a) guanin-riboza-fosfat kislota qoldigʻi

b) guanin-dezoksirboza-fosfot kislata qoldigʻi

c) guanin-sitozin-fosfat kislota qoldigʻi

d) guanin-maltoza-fosfat kislota qoldigʻi

116. DNK molekulasi muayyan fragmentining uzunligi 73,1nm ga teng. DNK molekulasidagi nukleoditlar orasidagi masofa 0,34 nm ga teng boʻlsa, ushbu fragmentda nechta nukleodit bor?

a) 21,5

b) 305


c) 230

d) 215


117. Hujayradagi ATF sintezida qatnashuvchi organoid (lar) ni belgilang.

1.mitoxodriya 2.lizosoma 3.xloroplast 4.golji majmuasi 5.endoplazmatik toʻr

a) 2,4,5

b) 1,3


c) 1

d) 2


118. Agar vazopressin oqsilining sintezini amalga oshiruvchi iRNK molekulasida 9 ta kodon boʻlsa, uning uzunligi toping? ( nukleotidlar orasidagi masofa 3,4 A ga teng) .

a) 81,5


b) 243

c) 91,8


d) 27

119. Sintez (1) va parchalanish (2) reaksiyalarida qanday jarayonlar kuzatiladi?

a) energiya sarflanishi b) energiya ajraladi c) oddiy moddalardan murakkab moddalar hosil boʻladi d) murakkab moddalardan oddiy moddalar hosil boʻladi

a) 1-b,d, 2-a,c

b) 1-a,c, 2-b,d

c) 1-a,d, 2-b,c

d) 1-b,c 2-a,d

120. ATF tarkibida qanday azotli asos (1) va monosaxarid (2) boʻladi?

a) adenin b) guanin c) glyukoza d) riboza e) dezoksiriboza f) uratsil

a) 1-a, 2-e

b) 1-a, 2-d

c) 1-b, 2-c

d) 1-f, 2-e

121. Axborot tashuvchi iRNK tarkibida nukleoditlar quyidagi nisbatda uchraydi:

guanin-31, uratsil-19, sitozin-21, adenin-29,

Mazkur iRNK molekulasi asosida uning sintezida ishtirok

etgan DNK molekulasining tarkibidagi nukleoditlar miqdorini aniqlang.

a) T=19; A=29; G=21; S=31

b) T=29; A=29; G=31; S=31

c) T=48; A=48; G=52; S=52

d) T=29; A=19; G=21; S=31

122. Quyidagi qaysi jarayonlar fotosintezda kuzatiladi?

a) suv va CO2 dan uglevodni sintezlanishi b) quyosh energiyasining kimyoviy energiyaga aylanishi c) erkin O2 ning hosil boʻlishi d) ATF sintezlanishi e) uglevod va oqsillarning parchalanishi f) quyosh energiyasining mexanik energiyaga aylanishi

a) a,b,c,d

b) e,f

c) a,b


d) c,d

123. Quyidagi birikmalardan qaysi birining monomerlari glyukoza hisoblanmaydi?

1.kraxmal 2.albumin 3.glikogen 4.globulin 5.selluloza

a) 2,4


b) 1,2,3

c) 2,3,5


d) 2,3

124. Agar DNK molekulasida A-600, G-2400 ta boʻlsa, ushbu molekulaning reduplikatsiyasida qancha va qanday nukleotidlar ishtirok etadi?

a) 600-A, 2400-G

b) 600-A, 600-G

c) 1200-C, 4800-T

d) 600-T, 2400-C

125. Tirik organizmlarga xos boʻlgan qoʻzgʻaluvchanlikni amalga oshirishni ta’minlaydigan ionlarni koʻrsating?

a) Fe+2, Ca+2, P

b) OH, HCO3

c) K+, Na+, Ca+2

d) H2 PO4 , HPO-24

126. DNK molekulasining tarkibida 1222 adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 26 % ini tashkil qilsa bu holatda guanin nukleotidining soni nechaga teng?

a) 1128

b) 2256


c) 2444

d) 1222


127. DNK molekulasi muayyan fermentning uzunligi 33.32 nm, DNK molekulasidagi nukleotidlar orasidagi masofa 0.34 nm ga teng. Ushbu DNK fragmentida nechta nukleotid bor?

a) 89


b) 196

c) 98


d) 133

128. Agar DNKdagi qoʻshni nukleotidlar orasidagi masofa 0.34 nm ekanligini hisobga olsak, 90 ta aminokislotadan iborat oqsilni kodlovchi DNK fragmentidagi nukleotidlar sonini va DNK uzunligini toping.

a) 270 ta, 91,8 nm

b) 90 ta, 91,8 nm

c) 540 ta, 91,8 nm

d) 270 ta, 94 nm

129. Spirtli achish deb nimaga aytiladi?

a) glyukozaning kislorodsiz sharoitda etil spirti va CO2 gacha parchalanishi

b) glyukozaning kislorodli sharoitda etil spirti, sut kislota va CO2 gacha parchalanishi

c) glyukozaning kislorodli sharoitda etil spirti va suvgacha parchalanishi

d) etil spirti bilan CO2 ishtirokida disaxaridlarni sintez- lanishi

130. 5 kunda odam oʻrtacha qancha (gr) kislorod (a) va tuz (b) oʻzlashtiradi?

a) a-500, b-4300

b) a-4800, b-500

c) a-4300, b-500

d) a-430, b-50

131. Halqali (a) va haqlqasiz (b) aminokislotalarni aniqlang.

1. alanin 2. fenilalanin 3. treonin 4. tirozin 5. triptofan 6.arginin

a) a-1, 3, 6; b-2, 4, 5

b) a-2, 4, 5; b-1, 3, 6

c) a-2, 4, 6; b- 1, 3, 5

d) a-1, 2, 3; b-4, 5, 6

132. Anorganik moddalardan organik moddalarni sintez qilish qobiliyatiga ega boʻlmagan organizmlar nima deb ataladi?

a) fototroflar

b) xemotroflar

c) geterotroflar

d) autotroflar

133. Hujayra membranasi tarkibida uchraydigan lipidlarni belgilang.

1. fosfolipid 2. lipoprotein 3. organik kislota 4. mum 5. glikolipid 6. murein

a) 1, 2, 4, 6

b) 1, 2, 3, 6

c) 3, 4, 6

d) 1, 2, 5

134. Mikroelementlarga kirmaydigan qatorni belgilang.

a) K, Cl, Mg

b) Zn, Cu, Ca

c) Co, Cu, F

d) P, S, Fe

135. Barg sathi katta boʻlgan oʻsimlikni aniqlang.

a) qayragʻoch

b) otquloq

c) yantoq

d) tarvuz

136. Labaratoriya sharoitida bargni qanday rangsizlantirish mumkin?

a) yod eritmasi

b) kislota eritmasi

c) spirt eritmasi

d) NaCl eritmasi

137. Sut kislotani oksidlanishi natijasida qancha miqdorda CO2 (a) va ATF (b) hosil boʻladi?

1-3; 2-6; 3-36; 4-2; 5-18

a) a-2 b-3

b) a-1 b-5

c) a-2 b-5

d) a-2 b-4

138.Getrosiklik aminokislotani koʻrsating.

a) gistidin

b) tiriozin

c) trionin

d) fenilallanin

139. 790 ta aminokislotani kodlovchi nukleotidlarning DNK zanjiridagi soni, i-RNK ni uzunligi, m-RNK dagi mononukleotidlarni soni, oqsilning molekulyar massasi

( aminokislota 138 D)

a) 2370/805.8/2370/109020

b) 4740/80.58/2370/109020

c) 2370/80.58/ 4740/94800

d) 4740/805.8/2370/94800

140.DNK ning bir zanjiri TASSGTTAAAGSAST ni teskari transkripsiyalanganda m-RNK molekulasi nechta aminokislotani kodlaydi?

a) 5 ta

b) 4 ta

c) 3 ta

d) 2 ta

141. Hujayra ichida haroratning bir xilda saqlanishida qaysi modda eng muhim rol oʻynaydi?

a) suv


b) mineral tuzlar

c) oqsil


d) kislota va ishqorlarning anionlari

142. DNK boʻlagi tekshirilganda, unda 100000 ta vodorod bogʻ mavjudligi aniqlandi. Agar bu bogʻlarning 60% ini G-S juftligi hosil qilsa, DNK boʻlagining uzunligi qancha?(qoʻshni asoslar orasidagi masofa 0.34 nm)

a) 13600 nm

b) 27200 nm


c) 34000 nm

d) 3400 nm

143. DNK boʻlagi tekshirilganda, unda 100000 ta vodorod bogʻ mavjudligi aniqlandi. Agar bu bogʻlarning 40% ini A-T juftligi hosil qilsa, bu boʻlakning uzunligi qancha?( qoʻshni asoslar orasidagi masofa 0.34 nm)

a) 13600 nm

b) 27200 nm

c) 34000 nm

d) 3400 nM

144. Barcha tirik organizmlar energiya olish turiga qarab qanday guruhlarga boʻlinadi?

a) avtotrof, saprofit, parazit

b) fototrof, xemotrof

c) fototrof, geterotrof

d) avtotrof, geterotrof

145. Amilaza fermenti kraxmalga qanday ta’sir koʻrsatadi?

a) shakargacha parchalaydi

b) suv va CO2 gacha parchalaydi

c) sellulozaga aylantiradi

d) glikogenga aylantiradi

146. Qaysi biomolekulalar nuklein kislota tarkibida boʻlmaydi?

a) riboza, dezoksiriboza

b) glyukoza, aminokislota

c) adenin, guanin

d) riboza, dezoksiriboza, azotli asoslar

147. Hujayra membranasi tarkibida uchraydigan lipidlarni belgilang.

1. fosfolipid 2. lipoprotein 3. organik kislota 4. mum 5. glikolipid 6. murein

a) 1,2,3,6

b) 1,2,4,6

c) 1,2,5

d) 3,4,6


148. Tirik organizmlarga xos boʻlgan qoʻzg;aluvchanlikni amalgam oshirishni ta’minlaydigan ionlarni koʻrsating.

a) H2PO4, HPO4-2

b) OH-, HCO3-

c) Fe+2, Ca+2, P

d) K+, Na+, Ca+2

149. Umurtqali hayvonlarda qaysi modda issiqlikni saqlash vazifasini bajaradi?

a) glikogen

b) yogʻ


c) oqsil

d) uglevod

150. Oʻsimlik (1) va hayvon (2) hujayralarida qaysi organik birikmalar koʻp uchraydi?

a) uglevod b) oqsil c) koferment d) nuklein kislota

a) 1-c, 2-d

b) 1-a, 2-b

c) 1-a, 2-d

d) 1-b, 2-a

151. Genetik kodga xos boʻlmagan xususiyatni aniqlang ?

a) bitta triplet bir nechta aminokislatni kodlaydi

b) bitta triplet bitta aminokislatani kodlaydi

c) genlarning mustaqil irsiylanishi



d) genlarni birikkan holda irsiylanishi

http://nambiolog.zn.uz https://t.me/nambiolog https://t.me/biolog_group


Download 37.25 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling