Hujjatni tahrirlash va formatlash


Download 0.96 Mb.
bet2/2
Sana05.01.2022
Hajmi0.96 Mb.
#210438
1   2
Bog'liq
Dilshoda Jurayeva

Tahrirlash

Qo‘lda yoki yozuv mashinkasida yozilgan matnga tuzatish kiritish mushkul. Aksariyat hollarda tuzatish kiritilgan matn qaytadan oqqa ko‘chiriladi. Matn muharrirlari va matn protsessorlari esa matnlarga ixtiyoriy tuzatishlar kiritish imkoniyatini beradi. Matnli hujjatga tuzatishlar kiritish hujjatni tahrir qilish deyiladi. Masalan, hujjatni tahrir qilish jarayonida biror belgi o‘chiriladi, almashtiriladi yoki joylashtiriladi, matnning ma’lum qismi o‘chiriladi, nusxasi ko‘- chiriladi yoki joyi almashtiriladi.

Matnning muhim fazilatlaridan biri grammatik xatolarning yo'qligi. Matndagi grammatik xatolar, birinchi navbatda, insonni bilmasdan, ikkinchidan, matn terish paytida matn terish natijasida paydo bo'lishi mumkin. Grammatik xatolarni bartaraf etish uchun Word muhitida avtomatlashtirilgan imlo tekshiruvi tizimi o'rnatilgan. Ushbu tizimning asosi-rus va ingliz tilidagi so'zlarni yozish uchun variantlar bazasi va bilim bazasi-grammatika qoidalari. Ushbu tizim har bir yozma so'zni ma'lumotlar bazasi bilan tekshiradi, shuningdek, iboralar va jumlalarni yozishning to'g'riligini tahlil qiladi (ishlarning mustahkamligi, vergullarni joylashtirish va boshqalar). Agar xato aniqlansa, tizim bir maslahat beradi va ba'zi hollarda xatolarni tuzatish variantlari mavjud. Ushbu tizim sun'iy aql tizimining namunasidir.

Odatiy bo'lib, Microsoft Word matn terish va grammatikani avtomatik ravishda tekshiradi, qizil to'lqinli chiziq bilan mumkin bo'lgan imlo xatolarini ta'kidlaydi va mumkin bo'lgan grammatik xatolar yashil to'lqinli chiziqdir.Standart imlo tekshiruvi tizimi har doim yoqilgan. Tizim sozlamalari qanday yoqilganligini ko'rish uchun va agar kerak bo'lsa, uni o'chirib qo'yish uchun xizmat/Sozlamalar buyrug'ini tanlang. Imloni yorlig'i avtomatik ravishda imloni tekshirish va grammatikani avtomatik ravishda tekshirish, shuningdek, imloni tekshirish uchun boshqa imkoniyatlarni belgilash kerak. Bu yerda grammatika qoidalari to'plamini o'rnatishingiz mumkin. Sukut bo'yicha ish yozishmalar uchun belgilangan

Siz matnni kiritganingizda xatolarni tuzatishingiz mumkin va siz kiritishdan so'ng barcha matnlarda darhol tekshirishingiz mumkin.Siz kiritganingizda xatoni tuzatish uchun to'lqinli yashil yoki qizil chiziq bilan ko'rsatilgan matnni o'ng tugmasini bosing va kontekst menyusidagi tavsiya etilgan variantni yoki tegishli buyruqni tanlang.Imlo xatolarini tuzatishda ko'pincha kontekst menyusida matn terish bilan bog'liq so'zlar taklif etiladi Biroq, kirishning oxirida barcha matnlarda imloni tekshirish yaxshiroqdir. Bu vaqtni sezilarli darajada tejaydi. Imloni tekshirish uchun siz matnning boshida kursorni o'rnatishingiz va xizmat/imlo buyrug'ini tanlashingiz kerak. Dialog oynasi ochiladi

Oynada xato matn parchasi va uni tuzatish variantlari mavjud. Variantni tanlashingiz yoki xatoni yuqori maydonda o'zingiz tuzatishingiz mumkin. Keyin o'zgartirish tugmasini bosing. Agar dastur nima uchun xato yozganini bilmasangiz, tushuntirish tugmasini bosing.Shuni ta'kidlash kerakki, agar tizim so'zning qizil chizig'iga urg'u bersa, bu so'z noto'g'ri yozilgan degani emas. Bu lug'atda mavjud bo'lmagan maxsus atama bo'lishi mumkin. Ko'pincha tegishli nomlar, shuningdek, kompozit so'zlar (masalan, autotext, autostart va boshqalar) ta'kidlanadi. Agar xato bilan rozi bo'lmasangiz, keyin o'tish tugmasini bosing.Agar siz so'zning to'g'ri yozilganligiga amin bo'lsangiz, uni maxsus lug'atga qo'shishingiz mumkin va endi u pastki chiziq bilan ajralib turmaydi. Buning uchun so'zni o'ng tugmasini bosing va kontekst menyusida lug'atga Qo'shish-ni tanlang.Shuni yodda tutish kerakki, lug'atda yangi so'zning barcha so'z shakllarini kiritish kerak. Buni amalga oshirish uchun Options/imloni /Dictionary tugmasini bosing. Ochilgan oynada barcha foydalanuvchi lug'atlari mavjud. Odatiy bo'lib, maxsus mavjud.Dic. Qo'shish tugmasini bosing. Yangi oynada foydalanuvchi tomonidan qo'shilgan barcha so'zlar mavjud. Lug'atni ko'rishingiz, so'zlarni qo'shishingiz yoki o'chirishingiz mumkin.Agar matn terish xatosi natijasida lug'atda mavjud bo'lgan so'z paydo bo'lsa, imlo tekshiruvi dasturi bu so'zni belgilamaydi. Misol uchun, "mushuk" so'zi o'rniga "kim" so'zi yozilgan yoki "juft" so'zi o'rniga "stol"so'zi yozilgan. Bunday vaziyatlarni bartaraf etish uchun matnni shaxsan yoki undan ham yaxshiroq o'qib chiqing, boshqa odamdan matnni o'qishni so'rang.

Autorun va Autotext

Word muhitida matn kiritish va tuzatishni avtomatlashtirish uchun Autorun va Autotext vositalari ham mavjud.Yuqorida aytib o'tilganidek, tez "ko'r" matn kiritish bilan matn terish mumkin. Misol uchun, kerakli harf o'rniga qo'shni kalit, shuningdek, boshqa holatlar bosiladi. Yoki keyingi xat avvalgi holatga kiritilgan. Autostart vositasi eng tipik tipografiya va noto'g'ri matnlarning ichki lug'atiga ega va agar bu holat aniqlansa, so'zni avtomatik ravishda to'g'ri bilan o'zgartiradi. Lug'at to'ldirilishi mumkin. Autostart parametrlarini ko'rish va lug'atni qo'shish uchun Qo'shish/Autotext buyrug'ini bajaring va qo'shimcha Menyuda Autotext-ni tanlang. Ochilgan muloqot oynasida autostart yorlig'ini tanlang. Lug'atni to'ldirish uchun noto'g'ri so'zni almashtirish uchun maydonga kiriting va maydonda-to'g'ri.

To'g'rilovchi belgilar quyidagi guruhlarga bo'linadi:

  • harflar, so'zlar (almashtirish, tushirish, joylashtirish), belgilarni o'zgartirish;
  • belgilangan elementlarni qayta joylashtirish uchun;
  • bo'shliqlarni o'zgartirish;
  • paragrafni, qizil chiziqni, shrift belgilarini va o'zgarishlarni ta'kidlash uchun;
  • turli alfavitlarning harflarini yozishni aniqlashtirish;
  • texnik nuqsonlarni tuzatish uchun;
  • tartib va sinov tazyiqlar (illyustratsiyalar) tuzatish uchun

  • Hozirgi vaqtda hujjatni tayyorlash, tahrirlash va yakuniy rasmiylashtirish, qoida tariqasida, "matn muharriri"kabi dasturlar bilan jihozlangan shaxsiy kompyuter yordamida amalga oshiriladi. Bunday muharrirlar hujjatlarni tahrirlash jarayonini sezilarli darajada osonlashtiradi va tezlashtiradi, imlo tekshiruvini tekshirish, jadvallar yaratish, avtomatik raqamlash, qo'shimchalar kiritish, izohlar va h. k

Hujjatni tahrirlash va formatlashga oid mashqlar

1.,,Amir Temur - buyuk sarkarda’’ nomli hujjatning formatini o‘zgartiring

2. Berezovsk shahri Chuchera daryosining baland qirg'og'ida joylashgan.

Berezovsk har tomondan o'rmonlar bilan o'ralgan.

Shuning uchun, qayin ko'pincha qo'ziqorin va rezavorlar uchun ketadi.

Avtomobil yo'llari berezovskni Berezovskiy tumani va viloyat markazi bilan bog'laydi va

Moskvaga Berezovskdan temir yo'l orqali erishish mumkin.Berezovskda ko'plab

kompyuterlar mavjud: bitta kompyuter 50 berezovtsevga tushadi. Shuning uchun,

barcha qayin maktablarida bolalar kompyuter fanini o'rganadilar. Yaqinda yosh

berezovtsev jamoasi kompyuter fanlari bo'yicha maktab o'quvchilarining viloyat

olimpiadasida g'alaba qozondi.

Vazifalar.O'zgartirish menyusidan o'zgartirish buyrug'ini

ishlatib, Berezovskni Sosnovskga va sosnovtsevga berezovtsevga almashtiring.Matnga



nom bering va uni chiroyli bezang.Chizilgan rasmni bo'yab tashlang va uni matn ostiga qo'ying
Download 0.96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling