I. asosiy qism. I misning tabiatda tarqalishi, uning tuzilishi va olinishi. I misning fizikaviy va kimyoviy xossalari

Xrizokolla – CuSiO₃·пH₂O·п = 2 ga yaqin. Grekcha “xrizos”-oltin, “kolla” - yelim demakdir. Kimyoviy tarkibi o‘zgaruvchan. Tarki­bida ko’pinchaAl₂O₃ 17% gacha (pilarit), Fe₂O₃ 7% gacha, P₂O₃ 7-9 % (demi­dovit) aralashmalari bo‘ladi. Singoniyasi ma’lum emas. Xrizo­kolla, ko‘pin­cha, tipik kolloiddan iborat bo‘ladi. Sirti oqiq, ba’zan kovak po‘stloq shaklida bo‘lgan ovalsimon, shuningdek, tuproqsimon buyumlar holida uchraydi.

Xrizokollaning rangi havorang, yashil yoki ko‘k, qo‘ng‘ir (temir gidroksidlari aralashmasi bo‘lganligidan) va hattoki qora tovlanadi. Birmuncha toza xillarining chizig‘i yashil-oq. Opalga o‘xshash xillari shishadek yaltiraydi, ba’zan mumsimon xira.

Qattiqligi 2, ba’zan 4 bo‘ladi. Notekis, chig‘anoqsimon yuzalar bo‘yicha sinadi. Solishtirma og‘irligi 2,0-2,3. Tarkibidagi suvning bir qismi 110⁰ gacha qizdirganda, qolgan qismi ancha yuqoriharoratda ajralib chiqadi.