Элемент
|
Tog’ jinslari, atmosfera va tabiiy suvlardagi birikmalar
|
Tuproq uchun harakterli bo’lgan
birikmalarning yangi shakllari
|
Uglerod
|
Atmosferadagi СО2.
|
Tuproqning gumus birikmalari va hayvonot va o’simlik qoldiqlari tarkibidagi uglerod
|
Azot
|
Ko’pchilik tog’ jinslari tarkibida azot deyarli bo’lmaydi. Atmos-feradagi molekul’yar N. Tabiiy suvdagi NH3, NH4, NO3- lar va ba’zi boshqa birikmalar tarkibidagi N.
|
Tuproqning gumus birikmalari tarkibidagi azot. Biroz individual tabiatli (aminokislotalar kabi) azot saqlov-chi organik birikmalar. Ammoniy tuzlari, nitatlar. Tuproq tarkibidagi suvda eriydigan azotli birikmalar.
|
Fosfor
|
Fosforit va apatit tipidagi suvda qiyin eriydigan fosfatlar, Fe va Al ning suvda qiyin eriydigan birikmalari
|
Gumusli birikmalar tarkibidagi fosfor. O’ziga hos organik birikmalar tarkibidagi uncha ko’p bo’lmagan fosfor, Ca, Al, Fe, Mg va b. elementlarning turli eruv-chanlikdagi fosforli birikmalari. Tuproq qattiq qismi-dagi yutilgan fosfatlar, tuproq eritmasidagi fosfatlar.
|
Kaliy
|
Slyudalar, gidroslyudalar, ba’zi dala shpatlari singari birikmalar kristall panjaralaridagi o’simlik-lar qiyin o’zlashtiradigan kaliy birikmalari.
|
Tuproq singdirish kompleksi tarkibidagi almashinuvchan ion shaklidagi kaliy birikmalari.
|
|
