I bob. Maktabgacha pedagogikaning fan sifatida shakllanishi. Pedagogik maqsad va vazifalar

Pedagog-tarbiyachi shaxsiga qo 'yilgan talablar. Uning shaxsini shakllantirish.
Pedagog-tarbiyachining nutq madaniyati.
Har qanday jamiyatda barkamol avlodni tarbiyalash, voyaga yetkazish va uni ma’lum bir kasbga yo’naltirish og’ir va mashaqqatli mehnat evaziga ama^ga oshiriladi. Bu mashaqqatli mehnat uziuksiz ta'Iim va tarbiyaviy faoliyatnmg mahsulidir.
Mamlakalimiz 1-Prezidenti I.A.Karimov “YUksak ma'naviyat - engilmas kuch" asarida o’qiluvchining kasbiy faoliyaliga shunday ta'rif beradi; "Rarchamizga oyonki, inson qalbiga yo'I, avvalo ta 'lim-tarhiyadan boshlanadi. SHuning uchun qachonki hu haqda gap kelsa, ajdodlarimiz qoldirgan bebaho merosni esiash bilan birga, ola-onalarimiz qalori biz uchun eng yaqin bo 'lgan yana bir buyuk zol - о qiluvchi va murabbiyiarning olijanob mehnatini hurmai bilan lilga olamiz... Muxtasar qilib aylganda, maktab degan ulug' dargohning inson va jamiyal taraqqiyolidagi hissasi va la sirini, nafaqal yoshlarimiz, balki buitw xalqimiz kelajagini hal qiladigan o'qiluvchi va murabbiyiar mehnatini hech narsa bilan о’lchab, qiyoslab bo’Imaydi ".Mamlakatimizning kelajagi, muslaqil O’zbekistonning isliqboli, ta'Iim sohasida olib borilayolgan islohotlarning muvaffaqiyati ko’p jihaldan tarbiyachi- О'qituvehiga, uning saviyasiga, tayyorgarligiga, fildoyiligiga, yosh avlodga ta'Iim berish va barkamol inson darajasida tarbiyalab, voyaga ctkazishga nisbatan shijoatiga bog’liq. Ma'lumki, ta'Iim muassasalarida tarbiyaviy Jarayon bevosita o’qiluvchi tomonidan tashkil qilinadi va olib boriladi.Yangicha ijtimoiy sharoitda ta’lim- tarbiyada ko’zda tulilayotgan maqsadlarga crishish, o’quvchilaming dars va darsdan lashqari xilma-xil tarbiyaviy faoliyatlarini uyushtirish, ularni bilimli, odobli. Е’tiqodli, vatanparvar, mehnalsevar. barkamol inson qilib o’stirish va kasbga yo’naltirish o'qituvchilar zimmasiga yuklatilgan.
Tarbiya – o’qituvchi va оquvchi (tarbiyachi va tarbiyalanuvchi)lar о 'riasida lashkil etihivchi pedagogik faoliyat bo'lib, tarbiyalaniivchini та 'him bir maqsadga muvofiq takomiilashtirish uchun shaxsga muntazam va tizimli ta'sir elish, Jamiyatning ijtimoiy-tarixiy lajribalariga yondashib shaxsni bar fomonlama shakllantirish, lining xidq-atvori va dunyoqarashini, ijtimoiy ongini tarkib toptirishda xalqning boy mqfkuralariga yo 'nallirilgan qizg’in faoliyat Jarayonidir. Tarbiya asosida tarbiyalanuvchining ongi shakllanadi, ma'naviy boyligi va his-tuyg'ulari rivojlanadi, o’zida ijtimoiy hayotda o'z o'rnini topish uchun zarur bo’lgan, kishilar bilan o’zaro munosabatni to'gTi tashkil etjshga xizmat qiladigan axloqiy odatlar hosil bo’Iadi Tarbiya xususida taniqli o'zbek adibi Abdulla Avioniyning "Al-hosil, tarbiya biziar uchun yo hayot, yo mamol, yo najot — yo falokat, yo saodat - yo razolat masalasidur "' — deb aytgan fikrlari barcha millat vakillarining tarbiyasiga mos keluvchi haqiqatdir. Ushbu fikrlardan anglaniladiki. shaxs tarbiyasi xususiy ish emas, balki ijtimoiy, milliy va davlat ishidir.
Pedagog-tarbiyachi bolalarga kundalik hayotda, o’yinlarda, mashg'utotlarda, birgalikdagi mehnat faoliyalida va ular bilan boMadigan muomalada ta'sir ko’rsatadi. U bar bir bolani diqqat bilan o’rganisbi, uning sbaxsiy xususiyatlarini. qobiliyatlarini bilisbi, pedagogik nazokatini namoyon qilisbi, bolalarning xulq-atvorini, isb natijalarini baqqoniy babolasbi kerak, ularga o'z vaqtida yordam ko'rsata olisbi, oiladagi abvoli bilan qiziqisbi zarur. Hozirgi zamon tarbiyacbisining asosiy fazilatlaridan biri o’z kasbiga sadoqatliligi, g’oyaviy e'tiqodliligi o'z kasbini sevisbi va bu kasbga bo’lgan cbcksiz sadoqati o’qituvchi - tarbiyachi boshqa kasb egalaridan ajratib turadi. Pedagog-tarbiyacbi sbaxsiga qo’yiladigan mubim talablaridan biri sbuki, u o’z predmetini, uning metodikasini cbuqur o’zlasbtirgan bo’lisbi zarur. Bu pedagog-tarbiyacbining obro’sini ko’taradi. Tarbiyacbi kasbiga xos bo’lgan muhim fazilatlaridan. talablaridan biri bolalarni sevisb ularning bayoti bilan qiziqish har bir shaxsni xurmat qilishdan iborat. Bolani sevgan butun kucb va bilimini bolalarni kelajagi buyuk vatanga sodiq fuqaro qilib tarbiyalasbga safarbar qila oladigan odamgina baqiqiy tarbiyachi-pedagog bo’la oladi. Bolalarni sevisb - pedagogning murakkab mehnatini jozibali va yengil qiladi. Tarbiyachining bolalarga munosabati pedagogikada tarbiyalanuvchi shaxsga hurmat, unga talabchanlik bilan bir qatorda turadi. Bu munosabat bolada pedagogga nisbatan isboncbni uyg’otadi, o’qituvcbiga bolalarni cbinakam ma'naviy murabbiysi bo’lisbga imkon beradi.
Pedagog faoliyatining muvaffaqiyati pedagogik qobiliyatlarining mavjudligiga bam bog’likdir. Pedagogik qobiliyat - pedagogik maboratga erisbisbning zaminidir. Pedagogik qobiliyat tarkibiga: pedagogik kuzatuvcbanlik, pedagogik tasavvur, diqqatni taqsimlasb, tasbkilotcbilik qobiliyati va pedagogik muomala kiradi. Pedagogik qobiliyatlar pedagogik faoliyatO' jarayonida, sbuningdek uni bu faoliyatga tayyorlasb jarayonida sbakllanadi. Pedagogik maborat - bu yosb avlodga ta'Iim-tarbiya berisbni yuksak darajada va doimiy ravisbda takomillasbtirib borisb san'atidir.