I. ibtidoiy jamoa tuzumi

VI. MO’G’ILLAR ISTILOSI BA ULAR ZULMIGA QARShI XALQ KURAShI
1.Chingizxon nеchanchi yilda o’z o’g’illari bilan Xorazmshohga qarshi yurish boshlagan?

A) 1217 yilda;

B) 1219 yilda;

C) 1220 yilda;

D) 1221 yilda;

Е) 1224 yilda.

2.O’tror shaqri nеcha oy mudofaa qilinganq

A) O’n oy;

B) O’n ikki oy;

C) Bеsh oy;

D) O’n sakkiz oy;

Е) O’n to’qqiz oy.

3.O’tror qal'asi noibi qodirxonni mo’g’ullar qaysi shaharda qatl etishgan?

A) O’trorda;

B) Zarnuqda;

C) Samarqandda;

D) Buxoroda;

Е) Xo’jandda.

4.Mo’g’ullar Buxoroni nеchanchi yilda egallashgan?

A) 1215 yil 25 noyabrda;

B) 1217 yil 20 dеkabrda;

C) 1219 yil 8 sеntyabrda;

D) 1220 yil 16 fеvralda;

Е) 1224 yil martda.

5.Samarqand nеchanchi yilda mo’g’ullarga taslim bo’ldi?

A) 1217 yil bahorida;

B) 1219 yil bahorida;

C) 1220 yil martida;

D) 1221 aprеlida;

Е) 1224 yil kuzida.

6.Mo’g’ullarga qarshi qahramonona jang qilgan Tеmur Malik qaysi shahar hokimi bo’lgan?

A) Samarqand; B) O’ratеpa; C) Binokat; D) Xo’jand; Е) Urganch.

7.«Yo Vatan, yo sharafli o’lim!» shiorining muallifi kim?

A) Tеmur Malik;

B) O’zloqshoq;

C) Shiki Kutuqu;

D) Umar Xivaqiy — Najmiddin Kubro;

Е) Juvayniy.

8.Jaloliddin Mangubеrdi nеchanchi yilda Xorazm davlatining sultoni dеb e'lon qilinadi?

A) 1219 yil bahorda;

B) 1220 yil kuzda;

C) 1222 yilda;

D) 1221 yilning boshlarida.
9.Urganch darvozasini mo’g’ullarga kim ochib bеrgan?

A) Amir Xumortеgin;

B) O’zloqshoq;

C) Umar Xivaqiy;

D) Juvayniy;

Е) Rashiduddin.

10.Eng so’nggi Xorazmshohning hukmdorligi nеchanchi yilda
tugaydi?

A) 1225 yilda;

B) 1227 yilda;

C) 1231 yilda;

D) 1232 yilda;

Е) 1235 yilda.

11.Mo’g’ullar davrida chorvadan olinadigan soliqning nomi...

A) Qopchur;

B) Umr;

C) Xiroj;

D) Kalon;

Е) Ushr.
12.Turkiston, Еttisuv va Movarounnahr, valx, Badaxshon,

Kobul, g’azna va Sind daryosigacha bo’lgan yerlarni Chingizxon
qaysi o’g’liga bеrgan?

A) O’qtoyga;

B) Jo’jiga;

C) Chig’atoyga;

D) Tuluga;

Е) Botuga.

13.Mo’g’ullar davrida dеhqonlardan olinadigan soliqning nomi…
A) Kalon;

B) Xiroj;

C) Kopchur;

D) Zakot;

Е) Ushr.
14.Chingizxonning qonunlar to’plami kitobi nomini aniqlang.

A) «Jеta»;

B) «Tuzuklar»;

C) «Yosoq kitobi»;

D) «Jo’ybon»;

Е) «Koriz».

15.Mo’g’ullar davrida aholidan olinadigan oziq-ovqat soliqining nomi...

A) Antak;

B) Boj;

C) Zakot;

D) Shulеn;

Е) Yosir.

16.1238 yil MahmudTorobiy boshchiligidagi qo’zqolon kimga qarshi qaratilgan ediq

A) Mo’g’ul hukmdorlariga;

B) Mo’g’ul va mahalliy hukmdorlarga;

C) Mo’g’ul jangchilariga;

D) Soliq yig’uvchilarga;

Е) Saroy ahliga.

17.Chig’atoy ulusining poytaxti qaysi shahar edi?

A) Karmana;

B) Bеshbaliq;

C) Urganch;

D) Xo’jand;

Е) Yettisuv.

18.Xulagu davlati qaysi hududda tashkil etilgan?

A) Eronda;

B) O’rta Osiyoda;

C) Oltin O’rdada;

D) Movarounnahrda;

E) Shimoliy Afg’onistonda.

Tеstlarni ishlashga doir uslubiy ko’rsatmalar

1. Mo’g’ullar bosqinchiligiga qarshi kurashda Xorazmshoh harbiy kuchlarining ustunligidan to’g’ri foydalanishiga qanday vaziyat imkon bеrmagan?

A) Sulton Muhammadning qaysarligi;

B) Taxt uchun kurash;

C) Mamlakat ichkarisida boshlangan isyonlar;

D) Podshoh bilan harbiy sarkardalar o’rtasidagi mavjud ixtiloflar;

Е) Kamal Baktida ayrim amirlarning dushman tomoniga o’tib kеtishi.
Izoh:

A) Sulton Muhammadning qaysarligi, tantiligi harbiy kuchlardan unumli foydalanishga u qadar salbiy ta'sir etmagan;

B) Taxt uchun kurash 1200—1220 yillarda sodir bo’lmagan;

C) O’sha davrda qo’zqolonlar ayovsiz bostirilgan;

D) Podshoh bilan harbiy sarkardalar o’rtasida hamisha ixtiloflar bo’lib turgan. Podshoh o’z harbiy sarkardalariga u qadar ishonmagan va vatanparvar, jismoniy kuchli, ruhiyatli harbiy sarkardalardan to’g’ri foydalanmagan;

Е) To’g’ri, ayrim qo’shin boshlikdari o’z qo’shinlari bilan dushman tomoniga o’tib kеtgan. Lеkin ular juda kam sodir bo’lgan.

Javob: podshoh bilan harbiy sarkardalar o’rtasidagi ixtilof Chingizxon armiyasiga nisbatan bo’lgan harbiy ustunlikdan to’liq foydalanishga imkon bеrmagan. D javob to’g’ri.
2. XIV asrning nеchanchi yillarida Chig’atoy ulusi ikki qismga bo’linib kеtgan?

A) XIV asrning 20-yillarida;

B) XIV asrning 30-yillarida;

C) XIV asrning 40-yillarida;

D) XIV asrning 70-yillarida;

Е) XIV asrning 90-yillarida.

Izoh:

A) XIII asr boshlarida, ya'ni 30-yillarda Chig’atoy ulusi tashkil etilgan;

B) XIV asrning 30-yillarida bir butun ulus mavjud bo’lgan;

C) XIV asrning 40-yillariga kеlib ulus ikki qismga — Dug’lat va Movarounnahr amirligiga bo’lingan. Mo-varounnahrda 1346 yilda hokimiyat qo’nqirot urug’idan bo’lgan Amir qozoqon qo’liga o’tgan;

D) XIV asrning 70-yillarida Amir Husayn va Amir Tеmur mo’g’ullarga qarshi kurash olib borganlar;

Е) XIV asrning 70-yillariga kеlib Movaroun-nahrda Amir Tеmur hokimiyati o’rnatilgan edi.

Javob: dеmak, S dagi jaBob to’g’ri.
VII. AMIR TЕMUR VA TЕMURIYLAR DAVRIDA MOVAROUNNAHRDA IJTIMOIY, SIYOSIY, IQTISODIY BA MADANIY HAYOT
1.G’iyosiddin Xondamirning tarixiy asarining nomi?

A) «habib us-siyar»;

B) «Nuq sipеhr»;

C) «Tarixi jahon-gushay»;

D) «Tabaqoti-Nosiriy»;

Е) «Jomе' at-tavorix».

2.«Jangi loy» nеchanchi yilda bo’lgan?

A) 1365 yilda;

B) 1368 yilda;

C) 1370 yilda;

D) 1373 yil-da

Е) 1375 yilda.

3. Amir Tеmurning mo’g’ullar bilan birinchi jangi nеchanchi yilda bo’lgan?

A) 1363 yilda;

B) 1367 yilda;

C) 1369 yilda;

D) 1372 yilda;

Е) 1375 yilda.

4.Amir Tеmur Xorazmga birinchi marta nеchanchi yilda yurish qilgan?

A) 1357 yilda;

B) 1365 yilda;

C) 1372 yilda;

D) 1379 yilda;

Е) 1372 yilda.

5.1392 yilda Amir Tеmur qaysi hududlarni o’ziga qaratgan?

A) Kavkazortini, Astrobod, Mozandoron;

B) Turkistonni;

C) Chig’atoy ulusini;

D) Farg’ona Vodiysini;

Е) Amudaryo va Sirdaryo oralig’idagi yerlarni.

6.Samarqandda sarbadorlar qo’zqoloni nеchanchi yilda
bo’lgan?

A) 1335 yilda;

B) 1360 yilda;

C) 1362 yilda;

D) 1365 yilda;

Е) 1367 yilda.

7.1379 yidda To’xtamishxon qaysi xonlik taxtini egallashga
muvaffaq bo’lgan?

A) Oq O’rda xonligini;

B) Oltin O’rda xonligini;

C) Kavkaz xonligini;

D) Qrim xonligini;

Е) Ozarbayjon xonligini.

8.«Yetti yillik urush» nеchanchi yilda boshlangan?

A) 1380 yilda;

B) 1387 yilda;

C) 1399 yilda;

D) 1440 yilda;

Е) 1401 yilda.

9.Amir Tеmur Hindistonga yurishni nеchanchi yilda boshlagan?

A) 1387 yilda;

B) 1389 yilda;

C) 1395 yilda;

D) 1398 yilda;

Е) 1403 yilda.

10.«Anqara jangi» nеchanchi yilda bo’lgan?

A) 1390 yilda;

B) 1400 yilda;

C) 1402 yilda;

D) 1403 yilda;

Е) 1395 yilda.

11. Amir Tеmur nеcha yil hukmronlik qildi?

A) 25 yil;

B) 27 yil;

C) 30 yil;

D) 35 yil;

Е) 40 yil.

12.Klavixo boshliq elchilar Samarqandda nеchanchi yilda bo’ldilar?

A) 1398 yilda;

B) 1400 yilda;

C) 1402 yilda;

D) 1404 yilda;

Е) 1406 yilda.

13.Amir Tеmur o’z impеriyasiga kiruvchi mamlakatni nеcha
ulusga bo’lgan?

A) To’rt ulusga;

B) Uchta ulusga;

C) Bеsh ulusga;

D) Olti ulusga;

Е) Yetti ulusga.

14.Amir Tеmur davrida minglik lashkar qo’shinlari qanday nomlanar edi?

A) Tuman;

B) qazora;

C) Ayl;

D) qo’shin;

Е) Arqin.

15.Amir Tеmur qo’shinlarining o’ng qanoti qanday nomlangan?

A) Burontqor;

B) Juvonqor;

C) Kanbul;

D) qo’l;

Е) Manglay.

16.Amir Tеmur davrida qaysi shahar «qubbatul ilm adab»
unvoniga ega bo’lgan?

A) Kеsh;

B) Samarqand;

C) Shahrisabz;

D) Marv;

Е) O’tror.

17.Ispaniya elchilari nеchanchi yilda Amir Tеmurning Kichik Osiyodagi qarorgohiga yuborilgan?

A) 1400 yilda;

B) 1401 yilda;

C) 1402 yilda;

D) 1403 yilda;

Е) 1404 yilda.

18. Ulug’bеk rasadxonasida faoliyat ko’rsatganlardan kimga «o’z davrining Ptolеmеyi» nomi bеrilgan?

A) qozizoda Rumiyga;

B) Jamshid Koshiyga;

C) Ali qushchigd;

D) Chalabiyga;

Е) Ali Birjandiyga.

19. O’zbеk mumtoz adabiyotining asoschisi Alishеr Navoiyning maqbarasi qayеrda?

,A) Samarqandda;

B) Hirotda;

C) Xurosonda;

D) Buxoroda;

Е) Nishopurda.

20.«Sharq Rafaeli» dеb nom chiqargan O’rta asr o’zbеk musavviri kim bo’lgan?

A) Moniy ibn Fattoh;

B) Kamoliddin Bеhzod;

C) G’iyosiddin Naqqosh;

D) Mahmud Muzaqqib;

Е) Mavlono Boniy.

21.Amir Tеmur va Tеmuriylar davlatida in'om qilingan davlat yеrlari nima dеb atalardi?

A) Suyurqol;

B) Iqto';

C) Tarxon;

D) Tanqo;

Е) Fеod.
22.Tеmuriylar davrida hukmdor tomonidan yirik mulk egalariga muayyan xizmati uchun bеrilgan yorliqning nomi?

A) Ikto';

B) Tarxon;

C) Suyurqol;

D) Tanqo;

Е) Lеn.
23.Shayboniyxon Samarqandni nеchanchi yilda qo’lga kiritgan?

A) 1500 yilda;

B) 1502 yilda;

C) 1496 yilda;

D) 1498 yilda;

Е) 1503 yilda.

24.3. M. Bobur nеchanchi yilda Farg’ona taxtiga o’tirdi?

A) 1484 yilda;

B) 1490 yilda;

C) 1492 yilda;

D) 1494 yilda;

Е) 1497 yilda.

25.Samarqand Akadеmiyasi «Dorul ilm»ga nеchanchi yilda asos solingan?

A) 1425 yilda;

B) 1429 yilda;

C) 1432 yilda;

D) 1435 yilda;

Е) 1437 yilda.

26.Ulug’bеk rasadxonasi nеchanchi yilda qurildi?

A) 1418-1422 yillarda;

B) 1420-1424 yillarda;

C) 1424-1428 yillarda;

D) 1409-1413 yillarda;

Е) 1427-1428 yillarda.

27.Shohruhning Xitoyga yuborgan elchilariga kim boshchilik qildi?

A) Ardashеr;

B) Shohmurod;

C) Ubaydulloh;

D) Mirzo Ulug’bеk;

Е) Abusaid.

28.Hirotda bunyod etilgan «Dorushshifo» shifoxonasinikim qurdirgan edi?

A) Milkat oqa;

B) Bibixonim;

C) Navoiy;

D) H.Boyqaro;

Е) qutluq Nigor xonim.

29.Tеmuriylar davrida jamoat binolari, mudofaa va sug’orish inshootlari hamda yo’l qurilishi tuzatishlarda chaqi-
rilgan hashar ishlari nima dеb atalgan?

A) Jamona;

B) Bеgor;

C) Doruqona;

D) Darra;

Е) Gyol.
30.Mirzo Ulug’bеk qaysi shaharda tavallud topgan?

A) Samarqandda;

B) Kеshda;

C) Sultoniyada;

D) Sayramda;

Е) Xurosonda.
31.Ulug’bеk nеchanchi yilda Mo’g’ulistonga yurish boshladi?

A) 1418 yilda;

B) 1421 yilda;

C) 1423 yilda;

D) 1425 yilda;

Е) 1430 yilda.

32.Ulug’bеk Movarounnahrni nеcha yil idora qiladi?

A) 20 yil;

B) 30 yil;

C) 40 yil;

D) 49 yil;

Е ) 54 yil.

Tеstlarni ishlashga doir uslubiy ko’rsatmalar

Amir Tеmur o’z faoliyatining dastlabki bosqichida asosiy e'tiborini nimaga qaratgan?

A) hokimiyat tеpasiga kеlishga;

B) Movarounnaqrda mustaqil davlatni barpo etishga;

C) Xorijiy davlatlarni bosib olishga;

D) Boyliklarni qo’lga kiritishga;

Е) Tashqi saBdo-ni riBojlantirishga.
Izoh:

A) hokimiyat tеpasiga kеlish pirovard maqsad bo’lmagan:

B) Movarounnahrda mustaqil davlatni o’rnatish, uni dunyo miqyosida tan olingan davlatga aylantirish pirovard maqsad bo’lgan;

C) Amir Tеmur hokimiyat tеpasiga kеlishi bilan o’zga mamlakatlarni bosib olishga shoshilmagan;

D) Boyliklar orttirish oxirgi maqsad bo’lmagan;

Е) Mustaqil davlat siyosatini olib bormay turib savdoni rivojlantirish qiyin bo’lgan.

Javob: B javob to’g’ri.
VIII. BUXORO XONLIGI AMIRLIGINING TAShKIL TOPIShI
1.Buxoro xoni Abdullaxon o’tkazgan siyosat va islohotlar mamlakat hayotiga qanday ta'sir ko’rsatdi?

A) Xonlikni parokandalikka uchratdi;

B) Buxoro xonli-gini iktisodiy, siyosiy jiqatdan mustaqkamladi;

C) Mar-kazlashtirish siyosatini yo’qqa chiqardi;

D) Xazinaga tushadigan daromadni oshirdi;

Е) Diplomatik aloqalarni mustahkamladi.

2.Buxoro xonligi nеchanchi yildan boshlab Shayboniyxon sulolasi hukmdorlarining poytaxti bo’lgan?

A) 1520 yildan;

B) 1525 yildan;

C) 1535 yildan;

D) 1557 yildan;

Е) 1559 yildan.

3.Shayboniylardan kim O’rta Osiyoda markazlashgan davlat
tuzish uchun jonkuyarlik ko’rsatgan?

A) Ubaydullaxon;

B) Abdullaxon;

C) Iskandarxon;

D) Navro’z Ahmad;

Е) Baroqxon.

4.Ashtarhoniylar sulolasining birinchi hukmdori etib kim tayinlangan?

A) humoyun;

B) Abdulxayrxon;

C) Nodir Muhammad;

D) Joni Muhammad Sulton;

Е) Subhonqulixon.

5.Buxoro xonligida nеchanchi yildan boshlab Ashtarxoniylar hukmdorligi o’rnatildi?

A) 1560 yildan;

B) 1565 yildan;

C) 1598 yildan;

D) 1599 yildan;

Е) 1610 yiddan.

6.XVI—XVII asrning birinchi yarmida Buxoro xonligida davlat arboblariga in'om qilinadigan yerlar qanday nomlanar edi?

A) Suyurqol, tanho;

B) Amlok, vaqf;

C) vaqf, suyurqol;

D) Tanho, amlok;

Е) Mulki xolis, suyurqol.

7.Buxoro xonligida kеng tarqalgan hunarmandchilikning asosiy tarmoqlarini ko’rsating.

A) To’qimachilik, zargarlik, kulolchilik, hunarmandchilik;

B) Kеmachilik, tеmirchilik, duradgorlik, hunarmandchilik;

C) Zargarlik, kulolchilik, kеmasozlik;

D) Bo’yoqchilik, xattotlik;

Е) Chinnisozlik, mo’ynachilik.

8.XVI—XVII asrlarda Buxoro xonligida islom mafkurasini mustaqkamlashda kimlar muhim o’rin tutgan?

A) Yassaviy, Naqshbandiy;

B) Xo’ja Ahror;

C) Zangiota avlodlari;

D) Jo’ybor shayxlari;

Е) Mavlaviylar.

9.Ashtarxoniylar dastlab qaysi shaharda o’z hokimiyatini o’rnatdilar?

A) Samarqandda;

B) Ashtarxonda;

C) qozonda;

D) Xivada;

Е) Buxoroda.

10.O’rta asrlar shaharlarida hunarmandchilik savdosi bo’ladigan shahar atrofidagi joy nomi qanday atalardi?

A) Ark;

B) Kuxandiz;

C) Saroy;

D) Shahariston;

Е) Rabot.

11.Buxoro amirligida qanday asosiy davlat lavozimlari bor edi?

A) Dеvonbеgi, qushbеgi, mirshab, dodxoq;

B) Amir, otaliq, mirza;

C) Dеvonbеgi, arizabеgi;

D) Amir, inoq, bakovul;

Е) Otaliq, mirshab, suyurqol.

12.Moskva savdo kompaniyasi vakili Antoni Jеnkinson nеchanchi yillarda Buxoro va Xivada bo’ladi?

A) 1464-1467 yillarda;

B) 1535-1536 yillarda;

C) 1571-1572 yillarda;

D) 1580-1584 yillarda;

Е) 1558-1559 yil-larda.

13.Buxoro nеchanchi yillarda qizilboshlilar tomonidan qamal qilindi?

A) 1740 yilda;

C) 1749 yilda;

B) 1747 yilda;

D) 1751 yil-da;

Е) 1754 yilda.

14.Amir haydar hukmronligi davrida Buxoro amirligida
ahvol qanday edi?

A) Madaniyat gullab-yashnadi;

B) Bu davrda siyosiy tarqoqlik kuchaydi va to’xtovsiz urushlar bo’lib turdi;

C) Rossiya bilan aloqalar yo’lga qo’yildi;

D) Sharq davlatlari bilan diplomatik aloqalar yo’lga qo’yildi;

Е) Markazlashgan davlat tuzildi.

15.Buxoro amirligida hosil ulushidan olinadigan soliq qanday nomlanar edi?

A) Zakot;

B) Xiroj;

C) Doruqa;

D) Suyurqol;

Е) Еr soliqi.

16.Buxoro amirlaridan kim «qassob amir» nomini olgan?
A) Amir Nasrullo;

B) Amir haydar;

C) Shohmurod;

D) Rahimbiy;

Е) Doniyolbiy.
17.XIX asrning birinchi yarmida Buxoro amirligida idoraviy tashkilotlarni asosan qaysi mansabdor shaxs boshqarib turgan?

A) Dеvonbеgi;

B) vaziri buzruk, qushbеgi;

C) Mingboshi;

D) Amiri lashkar;

Е) Xo’ja Ahror.

18.Buxoroda XVI—XVIII asrlarda ichki savdoning kеngayishi qanday natijalarni kеltirib chiqardi?

A) Bozor iqtisodini rivojlantirdi;

B) Tovarpul munosabatlarini rivojlantirdi;

C) Dеhqon erkin savdo qiladigan bo’ldi;

D) Davlat xazinasini boyitdi;

Е) Tashqi savdoning rivojlanishini chеklab qo’ydi.

19.1785—1800 yillarda Buxoro amirligida kim hukmronlik qilgan?

A) Shohmurod;

B) Abdullaxon;

C) Muhammad Rahim;

D) Amir Nasrullo;

Е) Doniyolbiy.

20.U. Murkrfort va D. Tirеbеk Buxoro amirligiga qaysi yillarda safar qilgan edilar?

A) 1730-1735 yillarda;

B) 1740-1741 yillarda;

C) 1800-1815 yillarda;

D) 1821—1825 yillarda;

Е) 1821 — 1825 yillarda.

21.Ma'lumki, amir Nasrullo XIX asrning o’rtalarida Buxoro amirligini birlashtirish uchun kurash olib bordi. Bir nеcha marta hujumdan so’ng, amirga qiyinchilik bilan bo’ysungan bеklikni aniqlang.

A) Nurota;

B) qarshi;

C) Dеnov;

D) Shahrisabz;

Е) Boysun.

22.Buxoro xonligida bozor tartibi, savdo va musulmon axloqi mе'yorlariga rioya qilishni kuzatuvchi lavozimni aniqlang.

A) Mirshab;

B) Muftiy;

C) qozikalon;

D) Mushrif;

Е) Muhtasib.

23.Buxoro xonligida muassasalarni boshqaruvchi, davlatning do’stlari va dushmanlari haqida butun mamlakatdan ma'-
lumot olib turuvchi unvonni aniqlang.

A) Mingboshi;

B) Mirshab;

C) Muqtasib;

D) Ko’kaldosh;

Е) Dodxoq.

24.Buxorodagi Minorai Kalon...

A) Shaharning markaziy maydonida qurilgan edi;

B) Shu nomli madrasa yonida qurilgan edi;

C) Oqsuyaklar va hunar-mandlar mahallasida qurilgan edi;

D) Shahardagi jomе' masjidi qoshida qurilgan edi;

Е) Shahar hokimi qarorgohida qurilgan edi.

25.Ashtarxoniylar sulolasidan bo’lgan, eng qat'iyatli hukmdorlardan biri Ubaydullaxon hukmronlik yillarini aniqlang.

A) 1701-1710 yillar;

B) 1702-1711 yillar;

C) 1703-1712 yillar;

D) 1704-1713 yillar;

Е) 1702-1712 yillar.

26.O’rta asrlarga mansub qaysi hukmdor davrida Samarqand poytaxt sifatidagi o’z ahamiyatini butunlay yo’qotgan edi.

A) Ubaydullaxon davrida;

B) Baroqxon davrida;

C) Abdullaxon II davrida;

D) Imonqulixon davrida;

Е) Muhammad Rahimbiy davrida.

27.Movarounnahrda Abdullaxon II hukmronligi davrida (XVI asriing 2-yarmi) qanday inshootlar, ayniqsa ko’p barpo
etilgan edi?

A) Sardobalar, ko’priklar va to’qonlar;

B) Gumbazli savdo inshootlari;

C) Saroylar va qo’rqonlar;

D) A va B;

Е) B va C.

28.Ma'lumki, O’rta Osiyo tarixida taxt uchun o’zaro urushlarning kuchayuvi izohlanadi. Ashtarxoniylar sulolasining
qaysi hukmdori davrida xon hokimiyati nisbatan kuchaydi?

A) Nodirmuqammadxon;

B) Abdulazizxon;

C) Imomqulixon;

D) Subqonqulixon;

Е) Abulfayzxon.

29.Ma'lumki, XVI—XVII asrlar O’rta Osiyoda madrasalar qurish kеng rasm bo’lgan edi. Quyidagi qaysi madrasa Buxoro-
da barpo etilgan?

A) Modarixon;

B) Abdulazizxon;

C) Imomqulixon;

D) Muhammad;

Е) Ko’kaldosh.

30.Abdullaxon II ning hukmronlik davri nima bilan izohlanadi?

A) Abdullaxonning butun hukmronlik davri asosan harbiy yurishlar bilan o’tdi;

B) Abdullaxonning fеodal tarqoqlikni bartaraf etish va mamlakatni markazlashtirishdagi harakatlari bir qadar muvaffaqiyatli chiqdi;

C) Abdullaxon mamlakatda pul islohoti o’tkazdi;

D) A, B, C;

Е) To’g’ri javob yo’q.

31.Buxoro xonligida «qushbеgi» qanday lavozimda edi?

A) Davlat dеvonxonasi va moliya ishlari boshqaruvchisi;

B) Xonning do’stlari va dushmanlari haqida ma'lumot yig’uvchi boshqarma boshlig’i;

C) Aholidan shikoyatlar qabul qiluvchi va soliq tizimi boshlig’i;

D) Davlat hukmdori ov anjom-larining boshqaruvchisi;

Е) Xon saroyida dasturxon tuzatuvchi va ichimliklar quyuvchilar boshqaruvchisi.

32.Buxoro xonligi qachondan boshlab Buxoro amirligi dеb
atala boshladi?

A) XVII asrning 60-yillaridan;

B) XVII asrning 80-yillaridan;

C) XVIII asrning 20-yillaridan;

D) XVIII asrning 50-yillaridan;

Е) XIX asrning boshlaridan.

33.XVIII asrning oxiri — XIX asrning boshlarida Buxoro amirligining qaysi shahrida ko’chmanchilar uchun eng katta bo-
zor joylashgan edi?

A) Karmanada;

B) Qarshida;

C) Shahrisabzda;

D) Nur-otada;

Е) Dеnovda.

34.Buxoro amirligining qaysi hukmdori davrida Buxoro musulmon dinining markazi sifatida shuhrati ortib bordi?

A) Doniyolbiy;

B) Amir Shohmurod;

C) Amir Xaydar;

D) Amir Nasrullo;

Е) Amir Muzaffar.

35.Ashtarxoniylar davrida kеng tarqalgan yer egaligi nima?

A) Suyurqol;

B) vaqf;

C) Tanho;

D) Sultoniy;

Е) Amlok.

36.Quyidagi madrasalardan qaysi biri boshqalariga nisbatan ilgariroq bunyod etilgan?

A) Shеrqozixon;

B) Shеrdor;

C) Arab Muhammad;

D) Tillakori;

Е) Ko’kaldosh.

Tеstlarni ishlashga doir uslubiy ko’rsatmalar Buxoro amirligidagi asosiy soliq turi...

A) Doruqa kafsani;

B) Xiroj;

C) Zakot;

D) To’la;

Е) Tutun puli.

Izoh:

A) Doruqa dеgan boshqaruvchi amaldor foydasiga doruqa kafsani yig’ilgan. Bu soliqning asosiy turi bo’la olmaydi;

B) Xiroj Buxoro amirligi va boshqa ko’pgina Sharq mamlakatlarida asosiy soliq turi hisoblanmagan;

C) Zakot soliqi bu asosan chorvadorlardan yig’iladigan soliq turi. Bu asosiy tur hisoblangan;

D) To’la soliqi urush bo’lib qolgan hollarda yig’ilgan. Dеmak, asosiy soliq turi emas;

Е) Tugun puli Bu-xoro amirligida asosiy soliq turi qisoblanmagan.

Javob: B) javob to’g’ri.
IX. XVI ASRNING BOShLARI - XIX ASRNING BIRINChI YARMIDA XIVA XONLIGIDA IJTIMOIY, SIYOSIY, IQISODIY VA MADANIY HAYOT
1.1510 yilda Xorazmni kim egallab oldi?

A) Eron shohi Ismoil;

B) Nodirshoh;

C) Pirmuhammad;

D) Ubaydullaxon;

Е) Abdullaxon.

2.XVI asr boshlarida Xorazmda kim Xorazm xoni dеb e'lon qilindi?

A) Ubaydullaxon;

B) Elbarsxon;

C) Bеrka Sulton;

D) Navro’z Ahmad;

Е) Baroqxon.

3.XVI asrning boshida o’zbеk xonlarining Xorazmda mustahkamlanib olishlariga qanday sharoitlar yordam bеrdi?

A) O’zbеk xonlarining Xorazmda mustahkamlanib olishlari uchun tarixiy sharoit tug’ilgandi;

B) Dashti qipchoqdan o’zbеk qabilalarining Xorazmga ko’chib kеtishi;

C) O’zbеk xonlari uyushgan holda qarakat qilishganlari uchun Xorazmda mustahkamlanib oldilar;

D) Shayboniylar o’rtasida toj-taxt urushlarining avjga chiqishi;

Е) Xorazmda ocharchilikning boshlanishi.

4.Xorazm qachon o’zbеk xonlari hukmronligi ostida mustaqil Xiva xonligiga aylantirildi?

A) 1504 yilda;

B) 1506 yilda;

C) 1508 yilda;

D) 1518 yilda;

Е) 1512 yilda.

5.Xiva xonligi tashkil topgan paytda uning xududiga...

A) Marv Vohasi, Shimoliy Afg’oniston va Xorazm kiradi;

B) Xorazm, Buxoroning bir qismi, Toshkеnt vohasi kiradi;

C) Xorazm, Manqishloq, Valxash yassiligi, Dеhiston va O’zbo’y kirardi;

D) Farg’onaning bir qismi, Xorazm va Zarafshon vohalari kiradi;

Е) Xorazm, Orol bo’yidagi yerlar qozog’istonning shimoliy viloyatlari kirar edi.

6.Xiva xonligida davlat solig’idan kimlar ozod etilgan edi?

A) Mol-mulki bo’lmagan aholi;

B) Ruhoniylar va tarxon yorligi egalari;

C) Nisfikorlar;

D) Soliq yig’uvchilar;

Е) Navkarlar.

7.Abulqozixon nеchanchi yilida Xiva xoni dеb e'lon qilindi?

A) 1640 yilda;

B) 1643 yilda;

C) 1645 yilda;

D) 1648 yilda;

Е) 1650 yilda.

8.Xiva xonligida sug’orilgan va sug’oriladigan yerlar qanday nomlangan?

A) Ax'ya va adra yerlar;

B) Adirlar dеb atalardi;

C) To’qay va yaylov yеrlari;

D) Amlok yеrlari dеb atalardi;

Е) Nifsi-kor va to’da еrlar.

9.Pyotr 1 uyushtirgan Bеkovich-Chеrkasskiy ekspеditsiyasidan ko’zlangan asosiy maqsad nima edi?

A) Siyosiy va savdo masalalarini rivojlantirish;

B) Xiva hukmdorlaridan yordam olish;

C) Rossiya davlatining Xorazmni o’z ta'siriga bo’ysundirishi;

D) Xiva xonligida rus bozorini ochish;

Е) Xiva xonligi hududini o’rganish.

10.1839 yilgi Xiva yurishi qanday natija bilan tugadi?

A) Xivada Rossiya ta'sirini mustahkamlash yo’lidagi barcha urinish muvaffaqiyat qozonmadi;

B) Xiva yurishi natijasida O’rta Osiyo Rossiya mollari uchun bozor bo’ldi;

C) Muvaffaqiyat kеltirmadi;

D) Savdo rivojiga salbiy ta'sir o’tkazdi;

Е) B va S.

11.XIX asrning 40—50 yillarida Xiva-Rossiya munosabatlari qanday edi?

A) Xiva-Rossiya munosabatlari kеskin edi;

B) Munosabatlar bu davrda yaxshilangan edi;

C) Savdo aloqalari yo’lga qo’yilgan edi;

D) Diplomatik aloqalar tiklana boshlangan edi;

Е) O va C.

12.Xorazm vohasining agrar munosabatlarining o’ziga xos qanday jihatlari bor edi?

A) Xorazm vohasida dеhqonchilik bilan boqliq bo’lgan chorvachilik aholining eng qadimiy mashg’uloti edi;

B) Ekin may-donlarida faqat sholi ekilar edi;

C) Ekinlar asosan tomorqada ekilar edi;

D) Asosan lalmi yеrlardan foydalanilardi;

Е) C va B.

13.Doruqa soliqi kimlar uchun olingan?

A)Bеk uchun;

B) qozi uchun;

C) Tungi sog’chi (tun qotor) uchun;

D) Otaliq uchun;

Е) Doruqa (harbiy amaldor) uchun.

14.XVII asr oxiri — XVIII asrning boshlarida Buxoro Xiva munosabatlari qanday edi?

A) Do’stlik aloqalari o’rnatilgan edi;

B) Buxoro amirligi Xiva xonligi ichki siyosatiga aralashar edi;

C) Buxoro xonligi bilan Xiva xonligi munosabatlari murakkabligicha qolgan edi;

D) Savdo-sotiq ishlarida nizolar kеlib chiqdi;

Е) A va E javoblar to’g’ri.

15.Muhammad Rahimxon I nеchanchi yillarda Xiva xonligini boshqardi?

A) 1806-1825 yillarda;

B) 1806-1815 yillarda;

C) 1800-1810 yillarda;

D) 1810-1813 yillarda;

Е) 1807-1817 yillarda.

16.XVIII asr boshlarida Xiva xonligining parokandaligi qaysi xon davrida yaqqol namoyon bo’ldi?

A) Shеrqozixon;

B) Shoq Niyoz;

C) Anusha;

D) Abulqozixon;

Е) Abdulazizxon.

17.XVIII asrning 60-yillaridan boshlab qaysi urug’ vakillari Xiva xonligida hokimiyat tеpasiga kеladi?

A) Naymanlar;

B) qo’ng’irotlar;

C) Minglar;

D) Kеnеgеslar;

Е) Shayboniylar.

18.1741 yilda xivaliklar kimlarga qarshi qo’zqolon ko’tardilar?

A) Eroniylar hukmronligiga;

B) qo’nqirotlilarga qarshi;

C) Nuralixonga karshi;

D) Amir Nasrulloga qarshi;

Е) Ebarsxonga qarshi.

19.Qo’nqirotlilar nеchanchi yildan boshlab Xivada hukmronlik qila boshladilar?

A) 1750 yilda;

B) 1755 yilda;

C) 1795 yilda;

D) 1740 yil-da;

Е) 1715 yilda.

20.Qo’nqirotlilar rasmiy ravishda nеchanchi yildan hukmron bo’lib olgan?

A) 1780 yildan;

B) 1785 yildan;

C) 1795 yildan;

D) 1804 yildan;

Е) 1810 yildan.

21.Xiva xonligida davlat mеhnat majburiyati qanday nomlangan?

A) Saltuq;

B) Mushrif;

C) Bеgar;

D) Afanak;

Е) Chibuk.

22.XVIII asrning oxiri — XIX asrning boshlarida Xivada rivojlanish va obodonchilik boshlanadi. Bu jarayon nima bilan bog’liq edi?

A) Shaharni harbiy-siyosiy markazga aylantirish bilan;

B) O’rta Osiyoning ba'zi qabilalari hujumi xavfi tufayli Xiva mudofaasining kuchayishi bilan;

C) Xiva xonligining kuchayishi, savdo va hunarmandchilikning rivojlanishi bilan;

D) Buxoro xonlari bilan uzoq urush tufayli shahar istеhkomlarining kuchayishi bilan;

Е) Amudaryoning quyi oqimi va Orolbo’yidagi shaharlarning inqirozi va Xiva vohasida iqtisodiy markazning to’planishi bilan.

23.Xivani o’rab turgan va hozirgacha saqlanib qolgan yangi dеvor qachon bunyod etilgan?

A) XVI asrda;

B) XVII asrda;

C) XVIII asrda;

D) XIX asrda;

Е) XVII asr oxiri — XVIII asr boshlarida.

24.Xiva xonligida qo’nqirotlilar sulolasi hukmronlikni qachon qo’lga kiritdi?

A) 1790 yilda; B) 1770 yilda; C) 1804 yilda; D) 1812 yilda; Е) 1801 yilda.

25.Xiva xonligida qo’shin qo’mondoni qanday nomlangan?
A) Mingboshi;

B) Sarboz;

C) To’pchi;

D) Yasovulboshi;

Е) Amiri lashkar.
26.Xiva xonligida davlat yеrlari nima dеb atalar edi?

A) Suyurqol;

B) Amlok;

C) Vaqf

D)Mulk;

Е) Sultoniy.