«krizis», bir necha kun mobaynida asta-sekin pasayishi «Iizis» deyiladi.
Harorat pasayishi, ayniqsa kritik pasayishda yurak-tomirlarning o`tkir etishmovchiligi yuz berishi sababli bemorjuda og`irahvolga tushadi. Bunday vaqtda yordam ko`rsatilmasa o`lim sodir bo`ladi.
Harorat pasayishi ko`p terlash bilan o`tib, puls va nafas tezlashmasa, es-hushi joyiga kelsa, isitmadan besaranjomlanib, uxlay olmagan uyqusi yaxshilansa, krizis o`tib ketishi mumkin.
Biroq, krizisning kechishi boshqacha tus olishi ham mumkin. Harorat tez pasayib, normal darajadan ham tushib ketishi, bemor ahvolining to`satdan yomonlashishiga sabab bo`ladi. Bemor darmonsizlik, tashnalik, sovqotish, et junjikishidan shikoyat qiladi. Uning terisi oqaradi, so`ngra ko`karadi, badanini sovuq ter bosadi, oyoq-qo`llari sovqotadi. Arterial bosim pasayadi, pulsi tez hamdakichik(«ipsimon»), nafas tez vayuzaki bo`ladi. Qorachiqlari kengayadi. o`tkir tomir etishmovchiligi — kollaps avj olib, o`lim sodir bo`lishi mumkin.
Shoshilinch tibbiy yordam ko`rsatish: Zudlik bilan teri ostiga yoki muskul ichiga kofein, kamfora, strixnin, mezaton, adrenalin yuborish zarur. Miyaning qon bilan ta'minlanishini yaxshilash uchun bemorning boshidan yostig`ini olib, karavotning oyoq tomonini 30—40 sm ko`tarib qo`yish kerak. Bemorni isitgich bilan isitish, unga issiq choy, kofe ichirish lozim. Mana shu tadbirlar bajarilib bemor ahvoli yaxshilana boshlagandan so`ng uning ich kiyimi, choyshabini almashtirish zarur. Ahvoli yaxshilanmasa, in`eksiyalar takrorlanadi va tomchi usulida venaga glyukoza bilan noradrenalin yuboriladi.
Hamshira isitmalayotgan bemomi parvarishlashda va unga yordam berishda hamshiralik jarayoni bosqichlari bo`yicha o`z vazifalarini belgilab oladi. Har bir yuzaga kelayotgan holatni hamshiralik tashxisi sifatida umumlashtirib, tegishli xulosalar chiqaradi, yordam ko`rsatish va parvarish qilish jarayoniga zarur o`zgartirishlar kiritadi.
|
