I. Kirish Bob. Umumta’lim maktablarida jismoniy tarbiyaning maqsadi va vazifasi


Download 0.74 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/50
Sana05.01.2022
Hajmi0.74 Mb.
#225804
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   50
Bog'liq
umumtalim maktablarida oquvchilar kun tartibidagi jismoniy tarbiya tadbirlarini tashkil etish va otkazish

Sport  mashg‘uloti—bu  tanlangan  sport  turida  yuqori  sport  natijalariga 

erishishga  yunaltirilgan  pedagogik  ixtisoslashtirilgan  sport    takomillashuvi  

jarayonidir.  

Sport  mashg‘ulotlarining  maqsadi  mazkur  sportchi  uchun  mumkin                  

bo‘lgan eng yuqori tayyorgarlik darajasiga erishish hamda musobaqa faoliyatida  

yuksak  natijalarni  namoyish  etishdan  iboratdir. 

1)  tanlangan sport to‘rining texnika va taktikasi, chuqur o‘zlashtiriladi; 

2) 


jismoniy qobiliyatlar rivojining zarur darajasi tasdshushnadi;  

3) 


sportchilar  organizmining  funksional  imkoniyatlari  kuchayadi  va 

sog‘lig‘i  mustaxkamlanadi; 




 

23 


4)  mashg‘ulot 

va 


musobaqalar 

vaqtida 


sportchi 

harakatlarining                

yuqori darajada jamlanishi va safarbar etilishini ta’minlovchi     ruxiy, axloqiy —

sifatlar maqsadli ravishda tarbiyalab boriladi; 

5)  sportchi 

tayyorgarligining 

erishilgan 

darajasini 

yuzaga                

chiqarish 

qobiliyatini 

majmuali 

tarzda 

takomillashtirish 

va 

uni                 



musobaqa  faoliyatida  namoyish  etish  amalga  oshiriladi; 

6)  mashq  va  musobaqa  faoliyatini  muvaffaqiyatli  olib  borish  u                   

chun  zarur nazariy  bilimlar  hamda  amaliy  tajriba egallanadi. 

Sport  mashg‘uloti  vositalari—bu  tanlangan  sport  turining  xususiyatlarini 

xisobga  olgan  xolda  shakllanadigan  xar  hil          jismoniy    mashqlar    bo‘lib,  ular  

to‘rt  asosiy  guruxga  bo‘linadi: 



1. 

umumtayyorlovchi  

2. 

yordamchi  

3. 

maxsus tayyorlovchi  

musobaqa mashqlari  

Jismoniy  tarbiya  jarayonida tabiatning  sog‘lomlashtiruvchi kuchlari harakat 

bilan ochik havoda, quyosh nuri ostida jismoniy mashqlarni qo‘shib olib boriladi. 

Cho‘milish,  oftobda  toblanish,  havoning  issiq-sovug‘i  jismoniy  mashqlar  bilan 

inson  organizmiga  turlicha  ta’sir  etadi.  Mashg‘ulotlar  davomida  bu  vositalardan 

tizimli foydalanish muhim ahamiyat kasb etadi. 

Tabiat  omillaridan  havo,  quyosh  nuri,  suv  jismoniy  tarbiya  jarayonida 

tabiatning  sog‘lomlashtiruvchi  kuchlari  tarzida  tarbiyaning  vositasi  sifatida 

foydalaniladi.  Hayotiy  sharoit,  muhit  insonni  turli  sharoitda  moddiy  ne’mat 

yaratish,  yashashga  majbur  qiladi.  Bunga  ko‘nikish,  tayyor  bo‘lish  muhim 

ahamiyatga ega. Shuning uchun tabiatning in’omi – havo, suv, quyosh nuri inson 

ish qobiliyatini oshirish, salomatligini mustahkamlashning asosiy vositasidir. 

Ishni  shunday  qayd  qilish  lozimki,  jonajon  respublikamizning  geografik, 

iqlimiy  va  ekologik  holati  barcha  viloyat  va  xududlarda  tabiatning 

sog‘lomlashtiruvchi kuchlaridan foydalanishning ilmiy asosini ishlab chiqarishni 

taqozo  etadi.  Masalan,  quyosh  nuridan  foydalanish  soat  10.00  dan  12.00  gacha 



 

24 


bo‘lib,  16.00-17.30  gacha  yoshi,  jinsi  va  boshqa  individual  xususiyatlarini 

hisobga  olgan  tarzda  bo‘lmog‘i  kerak.  Jismoniy  mashqlarning  me’yori, 

yuklamaning  umumiy  mikdori,  mashqning  intensivligini  e’tibordan  chetda 

qoldirish salbiy natijalarga olib kelishni unutmaslik lozim. 

Shug‘ullanuvchilarda  quyosh  vannasi,  suvda  chiniqishning  nazariy 

bilimlarini  berish  va  ulardan  sistemali  foydalanish,  havoning  o‘zgarishi 

organizmning  issiq-sovuqqa,  keskin  o‘zgarishlarga  tez  moslashishining 

oshirishiga  olib  kelishi  amalda  isbotlangan.  Chiniqtirish  individning  yoshligidan 

amalga  oshirilishi  lozim.  Xar  tomonlama  chiniqtirish  uchun  omillarining  turli 

jismoniy  mashqlarni bajarish bilan qo‘shib olib borilishi tashqi muhitning salbiy 

ta’sirlariga organizmning qarshilik ko‘rsata olish qobiliyatini yanada oshiradi.  

Jismoniy 

tarbiya 

jarayonida 

erishilgan 

chiniqishning 

samarasi 

“ko‘chuvchan” bo‘ladi, ya’ni u insonning boshqa faoliyati asosan, mehnat, xarbiy 

xizmatda namoyon bo‘ladi va jismoniy tarbiyaning hayotiy-amaliyligini oshiradi. 

Qolaversa,  ruhiy-irodaviy  xislatlarini  ham  kuchaytiradi.  Ayniqsa,  chayqalish, 

tebranish, me’yorsiz nagruzkaga chidash, vaznsizlik holatiga olib keladi. 


Download 0.74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   50




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling