I. Kirish II. O‘zbekistonda buddizmning ahamiyati

Fayoztepa - ochilmagan xazinalar

Fayoztepa Ipak yo‘lini belgilab bergan madaniy yo‘nalishning guvohi. Yunon-Baqtriya, Fors va Hind anʼanalarining taʼsiri birlashib, badiiy va meʼmoriy uslublarning oʻziga xos uygʻunligini vujudga keltiradi. Ushbu uyg'unlik ushbu qadimiy ziyoratgohga xos bo'lgan ko'p madaniyatli tarixdan dalolat beradi.

Fayoztepaning tarixi meditatsiya va marosim amaliyotlari uchun ajratilgan joylarni ochib beradi. Aynan mana shu muqaddas hududlar ichida fidoyilar Budda ta’limotiga sho‘ng‘ib, moddiy olamdan oshib, ma’naviy ma’rifatga erishishga intildilar.

Uning beqiyos tarixiy qadriyatini e’tirof etib, asrab-avaylash bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar amalga oshirildi. Bu sa’y-harakatlar nozik freskalar va tuzilma qoldiqlarini asrab-avaylash, Fayoztepa merosini kelgusi avlodlar uchun bardavom etishini ta’minlashga qaratilgan.

Dalvarzintepa – buddizm san’ati xazinasi

Miloddan avvalgi 1-asrda tashkil etilgan deb hisoblangan Dalvarzintepa Ipak yoʻli boʻyida buddistlarga sigʻinishning koʻzga koʻringan markazi sifatida gullab-yashnagan. Uning sivilizatsiyalar chorrahasida joylashgan strategik joylashuvi uni ziyoratchilar va izlovchilar uchun ma'naviy ma'rifiy sohasi bilan o'ziga tortadigan ziyoratgohga aylantirdi.

Darvarzintepa ajoyib me'moriy qoldiqlarni ochib beradi. Stupalar, meditatsiya xujayralari va monastir uylari bir vaqtlar landshaftni bezatib, quruvchilarning me'moriy yorqinligini namoyish etdi.

Muqaddas Dalvarzintepa hududidan yorqin freskalarning parchalari topilgan. Ular nafaqat o'sha davrning badiiy nafisligini namoyish etadi, balki uning aholisining ma'naviy intilishlari uchun portal bo'lib xizmat qiladi.

Dalvarzintepa – buddizm san’ati xazinasi

Dalvarzintepa arxeologik durdona bo‘lib, bizni zamon yo‘laklarini kezib o‘tishga, qadimiy sivilizatsiya gullab-yashnashining guvohi bo‘lishga chorlaydi. Dalvarzintepa o‘zining me’moriy ulug‘vorligi, badiiy boyligi va ma’naviy jarangdorligi bilan bizni insoniyat ijodi va ma’naviy izlanishlarining bardavom merosini qabul qilishga chorlaydi. Uning muqaddas zaminlarini o'rganar ekanmiz, biz nafaqat tarixiy xazinani, balki insoniyatni asrlar davomida birlashtirishga bo'lgan abadiy intilishning yorqin eslatmasini ham topamiz.