I. Kirish II. O‘zbekistonda buddizmning ahamiyati

Qoratepa – arxeologik yodgorlik

Qoratepa hududi ichida yorqin freskalar mavjud bo'lgan har bir yuzani bezatib turardi. Bu murakkab rasmlarda Budda hayotidan sahnalar, samoviy mavjudotlar va chuqurroq ruhiy haqiqatdan dalolat beruvchi geometrik naqshlar tasvirlangan. Badiiy ijod o‘sha davrning estetik tuyg‘ularini aks ettiribgina qolmay, balki fidoyilik olamiga ko‘rgazmali portal vazifasini ham o‘taydi.

Qoratepa Ipak yo‘lini belgilab bergan madaniy sintezning yorqin dalilidir. Yunon-Baqtriya, Fors va Hind anʼanalarining taʼsiri birlashib, badiiy va meʼmoriy uslublarning oʻziga xos uygʻunligini yaratadi. Ushbu uyg'unlik ushbu qadimiy ziyoratgohga singib ketgan ko'p madaniyatli ruhning jonli guvohidir.

Uning beqiyos tarixiy qadriyatini e’tirof etib, asrab-avaylash bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar amalga oshirildi.Qoratepa o‘tmishning oddiy yodgorligi emas, balki O‘zbekistonning chuqur tarixiy ildizlarining jonli guvohidir. Bu san'atkorlar, tarixchilar va ma'naviy izlovchilar uchun ilhom manbai bo'lib xizmat.

Fayoztepa - ochilmagan xazinalar

Milodiy 1-asrda barpo etilgan deb hisoblangan Fayoztepa Ipak yoʻli boʻylab buddistlarga sigʻinishning jonli markazi boʻlib xizmat qilgan. Madaniyatlar tutashgan joyda joylashganligi uni ziyoratchilar va izlovchilarning eʼtiqodini tarbiyalovchi maʼnaviy ziyoratgoh sifatida gullab-yashnashiga imkon berdi.

Fayoztepa maftunkor me’moriy yodgorliklarni ochib beradi. Stupalar, meditatsiya xonalari va monastir uylari bir vaqtlar landshaftni bezatib, quruvchilarning me'moriy zukkoligini namoyish etgan. Murakkab dizaynlar ushbu joy qanday ehtirom bilan yaratilganligidan dalolat beradi.

Fayoztepa chegaralarida jonli freskalarning parchalari topilgan. Ushbu topilmalarda Budda hayotidan sahnalar, samoviy mavjudotlar haqidagi ertaklarni to'qadigan murakkab naqshlar tasvirlangan. Ular nafaqat o'sha davrning badiiy nafisligini namoyish etadi, balki uning aholisining ma'naviy intilishlariga oyna bo'lib xizmat qiladi.