I L l b o b m a r k e tin g faoliyatini a X b o r o t bila n ta’m in L a s h

Boshqacha qilib aytganda, tashkilot o’z imkoniyatidagi hisobotlar va 
ma’lumotlarga tayanib, mustaqil tarzda ichki ma’lumotlar tizimini ishlab chiqadi. 
Amaliy faoliyatda mahsulotlami natural va qiymat o’lchov birliklarida sotuvchi 
hajmi, narxlaming yil davomida o’zgarishi, xaridorlaming joylashuv xaritasi, 
tovar zaxiralarining o’zgarishi va shu kabi muhim ma’Iumotlami tashkilot bevosita 
o’zining ichki hisobot tizimi asosida aniqlaydi.
Tashqi ikilamchi ma’lumotlar tashkilot faoliyat yuritayotgan yoki yuritishi 
kutilayotgan bozor, mahsulot xususidagi mavjud bo’lgan ma’Iumotlami o’z 
ichiga oladi. Ulaming tarkibi, amaliyotda qo’llanilishi turli davlatlar tajribasida 
turlicha ahamiyatga ega. Masalan, AQShda tashqi ikkilamchi ma’Iumotlami 
umumiy jihatdan quyidagi 4 ta guruhga ajratish mumkin.1
1
Голубков Е.П. Маркетинговые исследования: теория, методология и практика: 
Учеб. и за. 2-е перераб. и доп.-М.:Финпресс, 2003.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

1 .Ommaviy va iqtisodiy uyushmalaming hisobotlari va xabamomalati. Ushbu 
manbalar o’z mohiyatiga ko’ra ikki kichik guruhga bo’linadi.
a). Daviat muassalarining rasmiy hisobotlari. Bular jumlasiga statistik 
yilnomalar, shandar va hokazolar kiradi. “AQSh bo’yicha qisqacha statistik 
sharx”, “Shahaiiar va okruglar bo’yicha statistik yo’riqnoma”, “Amerika sanoati 
istiqbollari” sharxnomasi kabilar shular jumlasidandir. “Marketing axboroti 
yo’riqnomasi” oylik maxsus nashr bo’lib, unda marketingga oid barcha 
xabarlaming qisqacha mazmuni bayon etiladi.
Ushbu turkum manbalaridan aholining o’sishi, tarkibiy demografik siljishlari, 
daromadlar va narxlarning o’zgarishi, yalpi iste’moldagi holat, ayrim iste’mol