I ma’ruza: Kompyuter kommunikasiyalari: kommunikasion kanal va aloqa prosessori

Global tarmoqqa zaruriyat qolmaydi  
Internetning global miqyosidagi faoliyatini kо‗z oldimizga keltirish murakkab ish. 
Shuiing uchun avval uncha katta bо‗lmagan kompyuter tarmog‗ini tasavvur qiling. Bu 
tarmoq shahardagi biror tashkilot yoki sohaga tegishli bо‗lsin. Keyin uni о‗ziga о‗xshagan 
lokal tarmoq shaklida bо‗lgan boshqa tarmoqlar bilan ulash kerak. Navbatdagi qadamda 
yana bir necha tarmoqlarni birlashtirib, milliy tarmoq hosil qilinadi. Ish nihoyasida esa 
dunyodagi milliy tarmoqlarning barchasini birlashtirib Internetga ega bо‗lamiz. Demak, 
Internet — maxalliy (lokal) kompyuter tarmoqlarini birlashtiruvchi axborotlashgan tizim 
bо‗lib, о‗zining alohida axborot maydoniga ega bо‗lgan virtual tо‗plamdan tashkil topadi. 
Zero, Internettarmog‗ining asosiy yacheykalari bu shaxsiy kompyuterlar va ularni о‗zaro 
BOG
‗lovchi lokal tarmoqlardir. Ma‘lumki, Internet sо‗zi ―tarmoqlararo‖ degan ma‘noni 
anglatadi. Boshqacha aytadigan bо‗lsak, kо‗plab bir-biriga ulangan intranetlardan Internet 
yaratiladi.
О‗ylab qaralsa, faqat kompaniya miqyosidagi hujjat aylanmasini ta‘minlash uchun 
―bosh‖ global tarmoqni ovora qilish shartmi? Ishimiz boshlanishida soha miqyosidagi 
kichikroq tarmoq bilan chegaralansa bо‗lmaydimi? Intranet mana shunday fikr va 
munosabatlardan paydo bо‗lgan. Demak, Intranet va Internetning asosiy farqi birinchisida 
yuzlab kompyuterlar bо‗lsa, ikkinchisida milliarddan ziyod kompyuterlar bir - biriga 
ulanadi, ―о‗rgimchak turi‖ butun dunyoga yoyiladi.
Internet о‗zaro ma‘lumot almashish, virtual muloqot qilish imkonini yaratib 
beruvchi ―axborotlashgan magistral‖ vazifasini о‗taydi. Global tarmoq ―ombor‖ sifatida 
ma‘lumotlar bazasi majmuasida dunyo bilimlarini saqlaydi, tarqatadi. Bundan tashqari, 
internet bugungi kunda dunyo bozorini о‗rganishda, marketing ishlarini tashkil etishda 
zamonaviy biznesning eng muxim vositalaridan biriga aylanib bormoqda. Ammo ba‘zi 
vazifalarni global miqyosda emas, kichikroq doirada, aytaylik, biror tashkilot miqyosida 
bajarish kerak.
Buning uchun kichik tarmoq — intranet imkoniyatlarining о‗zi yetarli bо‗ladi.