I. Ma`ruza rejasi

T_a va  larning bir xil qiymatlarida benzinli dvigatellar uchun n₁ qiymati dizellarnikiga qaraganda odatda kichikroq bo`ladi, chunki yonilg`i-havo aralashmasi siqilganda yonilg`i bug`lanadi, bug`lanishda esa issiqlik yutiladi. Bundan tashqari, yonilg`i bug`larining mavjudligi aralashma issiqlik sig`imini orttiradi. Bu ikkala omil n₁ qiymatini pasaytiradi.
Politropa ko`rsatkichi n<sub>1</sub> qiymati o`rnatilgandan so`ng, siqish oxirida ishchi jism parametrlari holatning politropik o`zgarishlari tenglamalaridan aniqlanadi:
bunda siqish oxiridagi bosim
(5.3)
siqish oxiridagi harorat
(5.4)
Zamonaviy avtomobil va traktor dvigatellarida siqish oxirida bosim va harorat quyidagi oraliqlarda bo`ladi:
Elektron purkaladigan dvigatellarda ................................... p<sub>c</sub> q 1,0...2,5 MPa;
Benzinli dvigatellarda …….................................................. p<sub>c</sub> q 0,9...2,0 MPa;
T<sub>c</sub> q 600...800 K;
Nadduvsiz tezyurar dizellarda ........................................... p<sub>c</sub> q 3,5...5,50 MPa;
T<sub>c</sub> q 700...900 K;
Nadduvli va porsheni sovitiladigan
dizellarda ............................................................................. p<sub>c</sub> q 5,5...9,0 MPa;
(va ko`proq)
T_c q 700...1100 K.