I yozma nutqqa qo’yiladigan talablar

XULOSA

Ushbu kurs ishini yozishdan maqsad yozish ko’nikmalarini rivojlantirishda grammatik va mantiqiy bog’liqlikning ahamiyati qanchalik muhim ekanligini bilishdir.Mantiqiy jihatdan bir biriga mos so’zlardan foydalanib,grammatik to’g’ri tuzilishga ega bo’lgan gaplarni yozish akademik yozuv strukturasining muhim jihatlaridan biri hisoblanadi.Yozma nutqda so’zlar grammatik qurilishga ya’ni kelishiklarning qo’llanilishi,qo’shimchalarning o’rinli foydalanishi,mazmunan mos bo’lishi nazarda tutiladi. Nutqning to’g’ri bo’lishi uchun ikki asosiy normalar mavjud.Bular urg’u va grammatik normalar hisoblanadi.Nutqning aniqligi so’zning o’zi ifodalayotga voqelikka mos va muvofiq kelishidir.agarda nutq noaniq bo’lsa,u maqsadiga erishmaydi.Til o’rganishga mo’ljallangan darsliklarda asosan mashqlar gapirish va eshitib tushunishga qaratilgan edi. Ammo bugungi kunda yozishga ham alohida e’tibor berilmoqda.Yozish bu produktiv o’rganish bo’lib,bu usul o’quvchilarning dunyo qarashini kengaytirishga,yozish mahsuldorligini oshirish hisoblanadi.So’z boyligi ustida ishlash, uni kengaytirish,mustahkamlash, mavjud bilimlarni faollashtirish, iboralarni mustahkamlash, to’g’ri yozish kabilardir. Yozma ishlar orqali o’quvchilarning bilim salohiyatlarini, fikrlash qobiliyatlarini, so’zlarni mazmunan tanlay olishlarini,qo’shimchalardan to’g’ri foydalanishlarini bilib olish oson va ununli bo’ladi. Yozma nutq savodxonligi har bir kishidan o’z fikr-qarashlarini tilning imloviy-grammatik qoidalarga,adabiy til me’yorlariga rioya qilgan holda ifodalashni talab qiladi.Mantiqan gaplar to’g’ri tuzilgan bo’lsada,qo’shimvhalar qo’llash bilan xatolikka yo’l qo’yilsa o’quvchilar uchun bu tushunarsiz va noaniq bo’ladi.Yozish davomida o’quvchilarning ham grammatik bilimlarini,ham so’z boyliklarini aniqlab olish mumkin bo’ladi.Yozish orqali o’quvchi ongida tovush harf muvofiqligini mustahkamlash, so’z va so’z birikmalarini eslab qolishni o’rganadi.Yozuv texnikasini o’rganishda bir nechta qiyinchiliklar mavjud.Masalan o’quvchilarda imlo bo’yicha qiyinchiliklar yuzaga keladi.Shuning uchun ham o’quvchilarga imloni o’rgatishda ko’proq yozma mashqalrdan unumli foydalinadi.