Ichki kasalliklar ma’r

Mavzu: №6. Oshqozon va o’n ikki barmoqli ichak yara kasalliklari, o’t pufagi va jigar kasalliklari.
Reja:

1. 
   Oshqozon va o’n ikki barmoqli ichak yara kasalligi haqida umumiy ma’lumot.
   
2. 
   Oshqozon va o’n ikki barmoqli ichak yara kasalligining etiologiyasi, klinik belgilari, davosi va oldini olish chora- tadabirlari.
   
3. 
   O’t pufagi kasallklari haqida umumiy ma’lumot, uning sabablari, klinik belgilari, davosi va oldini olish chora-tadbirlari.
   
4. 
   Jigar kasalliklari haqiida umumiy ma’lumot, uning etiologiyasi, klinik belgilari, davosi va oldini olish chora-tadbirlari.
   

Adabiyotlar:

1. 
   Ichki kasalliklar F.I.Kamarov, V.G.Kukes., A.S. Smetnyov., Tibbiyot nashriyoti, Moskva 1981 yil 86-136,171-187 betlar.
   

2 Ichki kasalliklar A.B. Sharopov. Abu Ali Ibn Sino nashriyoti Toshkent 1991 yil 3-40 betlar.

6. 
   Tibbiyot hamshiralari o’quv qo’llanmasi Ramazonova R.A. Syomina Yu. G. Toshkent O’qituvchi nashriyoti 224-232 betlar.
   

Ovqat hazm qilish kasalliklari 1000 ta aholiga 56 ga yetdi, ayrim davlatlarda bu ko’rsatkichlar bundan ham yuqori.

Gastroenterologiya rivojlanishiga ko’pgina tibbiyot xodimlari o’z hissalarini qo’shgan. S.P.Boykin birinchi bo’lib yuqumli gepatitni alohida kasallik sifatida ko’rsatib berdi, ayrim hollarda jigar sirrozining sababi bo’lishi mumkinligini ko’rsatib berdi. V.P. Obrazsov va N.D. Strajesko tomonidan qorin bo’shilig’i organlarini chuqur paypaslashni ishlab chiqdi. Ovqat hazm bo’lishini fiziologik va patalogik asoslarini I.P.Pavlov o’rganib chiqdi.
Oxirgi yillarda ovqat hazm qilish a’zolarini maxsus rentgenologik tekshirish usullarini (rentgenkimografiya, duyedenografuya, xoledoxoduodengografiya, angiografiya) ishlab chiqilmoqda. Bundan tashqari endoskopiyaning yangi shakllari(ezofagofibroskopiya, gastroduodenoskopiya, kolonoskopiya) keng qo’llanilmoqda. Yangi usullardan bionsiya olib tekshirish usuli radiozoton tekshirishi, exografiya, kompyuter tomografiya ishlatilmoqda.
Hozirgi davrda gastrit sekretin pankreozimin garmonlarini o’rganish chuqurroq o’rganib borilmoqda.
Ovqat hazm qilish tizimidagi kasalliklarni paydo bo’lishida nasliy omillarning roli borligi to’g’risidagi fikrlarga ko’proq e’tibor berilmoqda.
1966 yilda gastroenterologlar jamiyati tashkil etilgan. Oxirgi yillarga kelib gastroenterlogik ilmiy tekshirish institutlari tashkil etilmoqda. Hozirgi kunda gastroenterologik bemorlarni bosqichma-bosqich davolash (shifoxonada sanitariya poliklinikaga) keng yo’lga qo’yilmoqda.
Ovqat hazm qilish organlari og’iz bo’shlig’i, halqum, qizilo’ngach me’da va ichak qismlaridan iborat bo’lib, ular oziq moddalarning maydalash va hazm qilish vazifasini bajaradi. Me’dada qisman hazm bo’lgan oziq moddalar ichaklar orqali harakatlanib, yo’g’on ichakda so’riladi. Qoldig’i esa to’g’ri ichak orqali tashqariga chiqariladi.