Ichki sekretsiya bezlarining yosh xususiyatlari

Organizmning endokrin sistemasi deganda barcha ichki sekratsiya bezlari qo’shilgan holda ishlashiga tushuniladi. Barcha bezlar bir-biriga chambarchas holda ishlaydi. Ichki sekretsiya bezlari odam tanasining turli qismlarida joylashgan bo’lib, ularda ishlab chiqarilgan suyuqlik garmon deyiladi (Hormao-xarakatga keltiraman, qo’zg’ataman).

Garmonlarni ajratib chiqaruvchi bezlarni ichki sekretsiya bezlari yoki endokrin bezlar (Indo-ichkari, Krino-ajrataman). Barcha garmonlar organizmda funktsiyalar koordinatsiya qilinishida boshqarilishda aktiv qatnashadi.

Gormonlarning biron protsessga ta’sir qilishi boshqariluvchan xususiyatga ega. barcha endokrin bezlar faoliyati markaziy nerv sistemasi tomonidan boshqarilib boriladi. O’z navbatida ichki sekretsiya bezlari ajratib chiqaradigan gormonlar nerv sistemasi faliyatiga kuchli ta’sir etadi. Demak, tirik organizmdagi barcha funktsiyalar nerv va gumorol yo’l bilan boshqariladi. Barcha gormonlarning organizmga eng kuchli ta’siri o’sish va rivojlanishini dastlabki davrida kuzatiladi. Embrion rivojlanishning dastlabki davridayoq uning o’sishi ona qornida rivojlanayotgan bola organizmida ba’zi bir endokrin bezlar gipofiz, qalqon bezi va buyrak usti bezlaridni po’stloq qismi shakllangan bo’ladi.

Bolalar 5-6 oylik bo’lgaida qalqonsimon bez tez rivojlanadi va o’zini boshqa bezlar orasida gegemonligini 2-2,5 yoshgacha saqlaydi. Bola 6-7 yoshga kirganda gipofizning oldingi qismi shiddat bilan rivojlanadi. Jinsiy yetuklik davriga kelib gegemonlikni jinsiy bezlar oladi.

Bolalar 5-6 oylik bo’lgaida qalqonsimon bez tez rivojlanadi va o’zini boshqa bezlar orasida gegemonligini 2-2,5 yoshgacha saqlaydi. Bola 6-7 yoshga kirganda gipofizning oldingi qismi shiddat bilan rivojlanadi. Jinsiy yetuklik davriga kelib gegemonlikni jinsiy bezlar oladi.

Ichki sekretsiya bezlari joylashish o’rniga qarab 4 guruxga bo’linadi. Bo’yin va ko’krak bezlari (qalqonsimon, qalqon bez yonidagi bezlar, buqoq bezi) qorin bo’shlig’i bezlariga me’da osti va buyrak usti bezlari kiradi. Chanoq bezlariga jinsiy bezlar kiradi.